Η τοξική απειλή της ερυθράς παλίρροιας στον Θερμαϊκό Κόλπο

της Μαρίας Μουστάκα*

Η ερυθρά παλίρροια είναι ένα φυσικό φαινόμενο με σποραδική εμφάνιση στις παράκτιες θάλασσες. Η εικόνα πορτοκαλόχρου κυρίως χρωματισμού ζωνών του επιφανειακού νερού στον Όρμο οφείλονται στην πλειονότητα των περιπτώσεων (όπως και στις 23/11/2016) στη συσσώρευση στην επιφάνεια υψηλού αριθμού κυττάρων του ετερότροφου δινομαστιγωτού Noctiluca scintillans (μικροφωτογραφία).

Μικροφωτογραφία φωτεινού πεδίου νερού ερυθράς παλίρροιας όπου διακρίνεται κύτταρο του Noctiluca scintillans (μεγέθυνση 100Χ)

Μικροφωτογραφία φωτεινού πεδίου νερού ερυθράς παλίρροιας όπου διακρίνεται κύτταρο του Noctiluca scintillans (μεγέθυνση 100Χ)

Γιατί στον Όρμο;

Το Noctiluca scintillans αποτελεί μόνιμο κάτοικο του Θερμαϊκού σε χαμηλή πυκνότητα σε όλη τη στήλη του νερού όλο το χρόνο. Η υπέρμετρη αύξησή του λόγω του εύτροφου θαλάσσιου περιβάλλοντος στον Όρμο με εισροές γλυκού νερού και της κατανάλωσης του άφθονου φυτοπλαγκτού (η καλύτερη δίαιτά του) καθώς και άλλων μικροοργανισμών οδηγεί κάτω από τις κατάλληλες υδροδυναμικές και μετεωρολογικές συνθήκες στον Όρμο στη συσσώρευση στην επιφάνεια κυρίως των άφθονων γερασμένων και νεκρών κυττάρων.

Τι επιπτώσεις έχει στο οικοσύστημα;

Οι επιπτώσεις στο οικοσύστημα είναι αρνητικές όταν η διάρκεια και έκταση του φαινομένου είναι μεγάλη ενώ η ένταση και συχνότητα είναι υψηλή. Προς το παρόν αυξάνονται η διάρκεια, συχνότητα και ένταση ενώ η έκταση φαίνεται περιορισμένη στον Όρμο. Αν και το Noctiluca scintillans δεν παράγει βιοτοξίνες εν τούτοις η υπέρμετρη αύξησή του και η κατάρρευση του πληθυσμού στη συνέχεια μπορούν να οδηγήσουν σε τοξικό περιβάλλον για τους θαλάσσιους ζωικούς οργανισμούς τόσο λόγω της κατανάλωσης οξυγόνου όσο και της ελευθέρωσης (από τα κύτταρά του) αμμωνίας στο νερό σε τοξικές συγκεντρώσεις. Σημαντικά αρνητική, σε επίπεδο οικοσυστήματος, είναι η κυριαρχία του στο μικροβιακό αλλά κυρίως στο συμβατικό τροφικό πλέγμα. Ο πολλαπλός ρόλος του ως παμφάγος οργανισμός διαταράσσει την ισορροπία του τροφικού πλέγματος με σημαντικότερη αρνητική επίδραση της κορύφωσης του σε κτενοφόρα και μέδουσες παρακάμπτοντας προσωρινά το τροφικό μονοπάτι που κορυφώνεται στα ψάρια. Επιπλέον ο πολλαπλός ρόλος του μπορεί να οδηγήσει σε κυριαρχία ανεπιθύμητων μικροοργανισμών συμπεριλαμβανομένων και τοξικών οδηγώντας σε ένα φαύλο τροφικό κύκλο.

*Η Μαρία Μουστάκα είναι Καθηγήτρια Υδροβοτανικής – Υδροοικολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ

Αν σας άρεσε το άρθρο, Μοιραστείτε το!

Αφήστε μια απάντηση