του Νίκου Αβουκάτου
Πριν σχεδόν ένα χρόνο ξεκίνησε ο ενεργειακός συμψηφισμός γνωστό ως net-metering στην Ελλάδα. Ωστόσο, η ανταπόκριση όπως δείχνουν τα μέχρι στιγμής στοιχεία είναι πολύ περιορισμένη με κάποιες εκατοντάδες αιτήσεων και λίγες δεκάδες εγκαταστάσεων στη χώρα μας.
Η εφαρμογή του συστήματος σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με πολύ μικρότερη ηλιοφάνεια σε σχέση με την Ελλάδα κρίνεται επιτυχημένη. Το σχήμα αυτό του ενεργειακού συμψηφισμού (net-metering) διαφέρει σημαντικά στη φιλοσοφία από τις εγγυημένες τιμές αγοράς.
Οι υψηλές εγγυημένες τιμές αγοράς έκαναν τη ΦΒ τεχνολογία οικονομική επένδυση και ευκαιρία για κέρδος. «Αυτό επιβάρυνε όλους τους υπόλοιπους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας που είδαν τους λογαριασμούς τους να φουσκώνουν από ένα ειδικό τέλος για την κάλυψη της διαφοράς των ειδικών αυτών τιμών από τις κανονικές τιμές της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας» επεσήμανε στη Greenagenda.gr ο Γρηγόρης Παπαγιάννης Καθηγητής, Διευθυντής Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας-Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχ. & Μηχ. Υπολογιστών του ΑΠΘ.
«Ο ενεργειακός συμψηφισμός κάνει την επένδυση στα φωτοβολταικά μια επένδυση για ελάττωση της χρήσης της ενέργειας από τον πάροχο και συνεπώς για τη μείωση του λογαριασμού του ηλεκτρικού. Επιπλέον βάζει νέους κανόνες στις εγκαταστάσεις ΦΒ, καθώς πλέον δεν έχει νόημα να είναι εξαιρετικά μεγάλες, εφόσον η πλεονάζουσα ενέργεια θα χαθεί στο τέλος του χρόνου» τόνισε ο κ. Παπαγιάννης.
Αν και το μέγεθος των ΦΒ σε μια εγκατάσταση με συμψηφισμό ενέργειας, εξαρτάται κυρίως από την κατανάλωση του επενδυτή, μελέτες έχουν δείξει ότι για μια τυπική κατοικία η βέλτιστη εγκατάσταση δεν πρέπει να ξεπερνά τα 3-4 kW, βάζοντας έτσι νέα δεδομένα και για τις επενδύσεις αλλά και για τη λειτουργία των ΦΒ εγκαταστάσεων στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.
Το νέο σύστημα τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταικα απευθύνεται αποκλειστικά σε καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή τερματίζει τα «αγροτικά φωτοβολταικά και εισάγει την έννοια του συμψηφισμού της ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με το net metering ο παραγωγός στην ουσία αφαιρεί την κατανάλωσή του από την αντίστοιχη παραγωγή των ΦΒ που διαθέτει. Στην περίπτωση που η παραγωγή είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση, η περίσσεια ενέργειας εγχύεται στο δίκτυο και πιστώνεται στον παραγωγό για μια χρονική περίοδο (πχ 1 έτος).
Στο τέλος κάθε περιόδου τιμολόγησης (μήνας, δίμηνο, τετράμηνο) γίνεται ένας κατάλληλος συμψηφισμός, οι λεπτομέρειες του οποίου μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά το όφελος του παραγωγού. Παράλληλα, όπως προαναφέρθηκε, ο παραγωγός μπορεί να χρησιμοποιήσει την ενέργεια που του πιστώθηκε σε άλλες περιόδους (πχ νύχτα, χειμώνα κλπ) χρησιμοποιώντας με τον τρόπο αυτό το ηλεκτρικό δίκτυο σαν μια μεγάλη μπαταρία. Όταν περάσει η περίοδος πίστωσης της ενέργειας (πχ το ημερολογιακό έτος) η ενέργεια αυτή χάνεται για τον παραγωγό.
Οι φωτοβολταϊκές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια μια αυξανόμενη διείσδυση στα ηλεκτρικά δίκτυα. Αυτό φαίνεται και από τα στατιστικά στοιχεία, όπου σε παγκόσμιο επίπεδο η εγκατεστημένη ισχύς από ΦΒ έχει αυξηθεί από το 1 GWp το 1998 σε περισσότερα από 177 GWp στο τέλος του 2014, με την προσθήκη 38.7 GWp μόνο τον τελευταίο χρόνο.Ένας παράγοντας που συνέβαλλε σε αυτήν την ανοδική τάση είναι η εφαρμογή των εγγυημένων τιμών αγοράς (feed-in-tariff) για την παραγόμενη ενέργεια από ΦΒ. Πρόκειται για μια μορφή οικονομικής υποστήριξης, που σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε για να προωθήσει την ανάπτυξη της τεχνολογίας των φωτοβολταϊκών μονάδων, προσφέροντας στους παραγωγούς γενναιόδωρες και σταθερές τιμές πώλησης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από τα ΦΒ. Το σχήμα αυτό εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου οι απαιτούμενες επενδύσεις είναι σημαντικές, ώστε να διαμορφώσει κατάλληλες συνθήκες που θα επιτρέψουν σε κάποια νέα τεχνολογία να λειτουργήσει σταδιακά αυτόνομα και χωρίς υποστήριξη στην αγορά.
Στη χώρα μας η μεγάλη μείωση των εγγυημένων τιμών αγοράς για ΦΒ ενέργεια είχε σαν άμεση συνέπεια την καθίζηση μιας φαινομενικά ακμαίας αγοράς. «Ο ενεργειακός συμψηφισμός φαίνεται ότι αποτελεί μια ρεαλιστική μορφή προώθησης των ΑΠΕ στο επίπεδο των μικρών εγκαταστάσεων» εκτίμησε ο κ. Παπαγιάννης.
