Εγκρίθηκε η ΣΜΠΕ του ΠΕΣΔΑ Αττικής

Ολοκληρώθηκε αργά χθες η συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της 2ης αναθεώρησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων Αττικής.

Η θετική γνωμοδότηση του ΠΕΣΥ ανοίγει το δρόμο για την τελική έγκριση του ΠΕΣΔΑ. Την εισήγηση επί της ΣΜΠΕ παρουσίασε ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος, Νάσος Αναγνωστόπουλος. Το παρών έδωσαν αρκετοί δήμαρχοι καθώς και ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής, Νίκος Σαράντης, οι οποίοι τάχθηκαν υπέρ των βασικών αρχών του νέου ΠΕΣΔΑ. Η συνεδρίαση εξελίχθηκε σε κλίμα ήπιας αντιπαράθεσης, λόγω της παρουσίας φορέων και συλλογικοτήτων που αντιτίθενται στον νέο ΠΕΣΔΑ.

Στην εισήγησή του, ο κ. Αναγνωστόπουλος περιέγραψε τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου περιφερειακού σχεδίου, το οποίο δίνει έμφαση σε μία αποκεντρωμένη διαχείριση, με δημόσιο χαρακτήρα, οικονομικά και οικολογικά δίκαιη και βιώσιμη. Τόνισε ότι αυτή η πολιτική ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων, καθώς επίσης και με τις αρχές της σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Ο ίδιος επισήμανε ότι με αυτό το περιφερειακό σχέδιο, δρομολογείται το οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής: Αντικαθίσταται από μια νέα διαχείριση, που χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων μικρής κλίμακας, μακριά από τους χώρους τελικής διάθεσης και καταργεί ως μη αναγκαία την εγκατάσταση των ΟΕΔΑ. Τέλος ο κ Αναγνωστόπουλος υπογράμμισε την ανάγκη σύντομης υιοθέτησης του νέου ΠΕΣΔΑ, λόγω της ύπαρξης του αυστηρού κριτηρίου της αιρεσιμότητας.

Στη συνεδρίαση παραβρέθηκαν οι δήμαρχοι Π. Μώραλης, Χρ. Βρεττάκος, Γ. Σταθόπουλος, Γρ. Κατοπώδης, Δημ. Στεργίου - οι δύο πρώτοι μάλιστα πήραν τον λόγο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη δίκαιης και ισόρροπης διαχείρισης του προβλήματος. Με σαφήνεια τοποθετήθηκε θετικά ως προς τον ΠΕΣΔΑ ο πρόεδρος της ΠΕΔΑ δήμαρχος Ν. Σαράντης, ο οποίος τόνισε ότι «σήμερα γίνεται ένα πρώτο σημαντικό βήμα μιας νέας εποχής στη διαχείριση των απορριμμάτων», παρατηρώντας πως «οι δήμοι της Αττικής δηλώνουν παρόντες έτοιμοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους». Την αντίθεσή τους στο νέο σχέδιο, εξέφρασαν φορείς όπως η ΠΟΕ-ΟΤΑ, η ΠΡΟΣΥΝΑΤ, το Δυτικό Μέτωπο καθώς και επιτροπές κατοίκων από τη Φυλή, το Γραμματικό και το Μαραθώνα. Εκπρόσωποί τους πήραν τον λόγο και αμφισβήτησαν την προοπτική κλεισίματος της Φυλής, το δημόσιο χαρακτήρα του ΠΕΣΔΑ και την χωρομέτρηση των εγκαταστάσεων που απαιτούνται για το νέο σύστημα. Ακολούθως τοποθετήθηκαν οι εκπρόσωποι των περιφερειακών παρατάξεων. Ο πρώην περιφερειάρχης, Γιάννης Σγουρός, δήλωσε ότι θα καταψηφίσει τη ΣΜΠΕ, κάνοντας λόγο για γενικόλογη περιβαλλοντική έκθεση, και προσάπτοντάς της «ασάφεια και αοριστία» καθώς και έλλειμμα στοιχείων «περιβαλλοντικής ρύπανσης». Ο εκπρόσωπος της παράταξης της ΝΔ, Γιώργος Κορομάντζος, αφού επισήμανε ότι η σημερινή διοίκηση «δεν έχει ευθύνη για τα προβλήματα που κληρονόμησε» , τόνισε ότι «ο σχεδιασμός αποτελεί μια αρχή που όμως χρειάζεται πολλές βελτιώσεις» και για τον λόγο αυτό δήλωσε ότι η παράταξη του «θα απέχει από την ψηφοφορία». Αρνητικές ήταν οι παρατάξεις του ΚΚΕ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της Χρυσής Αυγής, ενώ θετικά εκφράστηκαν οι παρατάξεις που πρόσκεινται στους Οικολόγους, στους ΑΝΕΛ και στην παλιά ΔΗΜΑΡ.

«Η ώρα της αλήθειας έχει έλθει. Και οι όροι είναι απόλυτα σαφείς: Υπέρ του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων(ΠΕΣΔΑ), υπέρ μιας εναλλακτικής, αποκεντρωμένης, δημόσιας διαχείρισης, με χωροταξική δημοκρατία; Ή υπέρ του χθες, της διατήρησης του ΧΥΤΑ Φυλής και του συγκεντρωτικού συστήματος;», τόνισε η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου κατά την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για συμπληρώσει με έμφαση «Η Αττική, χωρίς να διεκδικεί αποκλειστικότητες, έχει δώσει την απάντησή της. Έχει δώσει συγκεκριμένο, απτό, δείγμα γραφής». Η περιφερειάρχης και πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ αναφερόμενη στην έγκριση της ΣΜΠΕ επί του νέου ΠΕΣΔΑ στο περιφερειακό συμβούλιο έκανε λόγο για αγώνα δρόμου κατά την 18μηνη διαδικασία που ακολουθήθηκε ώστε «στα τέλη τούτης της χρονιάς, να έχουμε νέο, αναθεωρημένο περιφερειακό σχεδιασμό, με αποκεντρωμένο, δημόσιο χαρακτήρα, που φέρνει την Αττική στον 21ο αιώνα σε ό,τι αφορά στην διαχείριση των απορριμμάτων». Έναν σχεδιασμό, πρόσθεσε που θέτει τις βάσεις για την χωροταξική δημοκρατία που έλειπε στην κατανομή του βάρους της διαχείρισης των απορριμμάτων και που οδηγεί στο κλείσιμο του αίσχους της Φυλής, διασφαλίζοντας το δημόσιο συμφέρον, προστατεύοντας την δημόσια υγεία και το περιβάλλον». Κάνοντας αναδρομή σε όσα έπρεπε να προηγηθούν μίλησε για τις δύο σημαντικές αποφάσεις της περιφέρειας Αττικής: Την ακύρωση των σχεδιαζόμενων τεσσάρων φαραωνικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, με ΣΔΙΤ και την αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδίου σε συνέργεια με τους δήμους. Χαρακτήρισε τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων, «αναπόσπαστο κομμάτι του νέου σχεδιασμού». Με αφορμή τις αιτιάσεις κατά του ΠΕΣΔΑ από τους διαμαρτυρόμενους φορείς, όπως εκφράστηκαν και στη συνεδρίαση του ΠΕΣΥ, η Ρένα Δούρου τις χαρακτήρισε «ανυπόστατες» και απάντησε. Ειδικότερα, στην κατηγορία ότι το νέο σχέδιο παραδίδει στα ιδιωτικά συμφέροντα την διαχείριση των απορριμμάτων», παρατήρησε πως πρόκειται για «ενδιαφέρουσα άποψη, αν σκεφθεί ότι η διοίκηση της περιφέρειας και του ΕΔΣΝΑ ακύρωσε τον Δεκέμβριο του 2014 τους σχεδιασμούς των φαραωνικών εργοστασίων», ενώ συνέχισε, «είναι επίσης ενδιαφέρουσα άποψη αν σκεφθεί κανείς ότι το παρόν ΠΕΣΔΑ στηρίζεται, όπως άλλωστε ορίζει ο νόμος, στην συνεργασία των δήμων, ειδικά για τις soft δράσεις της ΔσΠ, της ανακύκλωσης, κ.α.» Στην κατηγορία ότι δεν υπάρχει δέσμευση εντός του ΠΕΣΔΑ για το άμεσο κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής», επισήμανε τον σαφή προσδιορισμό στην σελίδα 53: «Οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής με την άμεση εκπόνηση σχεδίου. Αποκατάσταση και ενεργοποίησή του με την έναρξη λειτουργίας των νέων χώρων». Στην συνέχεια αναφέρθηκε σε παρεμβάσεις για την βελτίωση των συνθηκών ασφαλούς διαβίωσης των κατοίκων στην Φυλή. Τόνισε ότι γίνονται πράγματα «για τα οποία κάποιοι στην αρχή της θητείας μας, μας περιγελούσαν όπως «η Αττική θα γίνει Νάπολη» και «τα σκουπίδια θα κάνουν παρέλαση στους δρόμους». Δήλωσε ότι «η Αττική ούτε Νάπολη έγινε, ούτε παρέλαση έκαναν τα σκουπίδια και για πρώτη φορά η περιφέρεια Αττικής και οι δήμοι της αποκτούν διαχείριση απορριμμάτων που σέβεται τους πολίτες και το περιβάλλον». Σε ότι αφορά την πορεία έως σήμερα είπε ότι δεν ήταν εύκολη, αλλά ήταν «απαραίτητη προκειμένου να διασφαλίσουμε, αφενός την εναρμόνιση με τις αρχές του εθνικού σχεδιασμού, δηλαδή την μείωση, την διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση, την επανάχρηση, και αφετέρου να διασφαλίσουμε ότι δεν θα χαθεί η τόσο κρίσιμη για την υλοποίηση του σχεδιασμού, ευρωπαϊκή χρηματοδότηση». Χαρακτήρισε όλες τις κατηγορίες κατά του νέου ΠΕΣΔΑ, «ανυπόστατες, που διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, και το κυριότερο: συνεπάγονται όλες καθυστέρηση χρονική, οπισθοδρόμηση και εντέλει απώλεια και των κοινοτικών πόρων». Στο ερώτημα τι επιδιώκουν: η απάντηση είναι μία «Την παραμονή στην σημερινή κατάσταση. Την συνέχιση του αίσχους». Η περιφέρεια Αττικής, συμπλήρωσε δεν χρειάζεται πλέον να δώσει πουθενά και σε κανέναν, διαπιστευτήρια της πολιτικής της βούλησης να προχωρήσει στην ρήξη με το παρελθόν και να αλλάξει τα πράγματα στην διαχείριση των απορριμμάτων. Δεν χρειάζεται να αποδείξει τίποτε. Γιατί έχει μιλήσει με πράξεις. «Αυτά τα κρίσιμα, τα μεγάλα και τα δύσκολα, που έχουμε μπροστά μας, αντιμετωπίζονται μόνο από ένα μέτωπο αποφασισμένων παραγόντων -δημάρχων, οργανώσεων, πολιτών- που δρουν συντονισμένα, με επίγνωση της συνθετότητας του προβλήματος», δήλωσε εμφατικά.

Σημειώνουμε ότι είχε προηγηθεί ένα διάστημα με έντονες αντιπαραθέσεις. Σε ότι αφορά τις αντιδράσεις οι οποίες εκφράζονται από τους φορείς Δυτικό μέτωπο, ΠΡΩΣΥΝΑΤ, ΠΟΕ ΟΤΑ, Επιτροπή αγώνα κατά του ΧΥΤΑ Γραμματικού, ΕΜΔΥΔΑΣ, θεωρούν τον ΠΕΣΔΑ «ανεπαρκή», και υποστηρίζουν ότι χαρακτηρίζεται από «συγκεντρωτισμό, συνέχιση της λειτουργίας της εγκατάστασης της Φυλής με ενδυνάμωση του Εργοστάσιου Μηχανικής Ανακύκλωσης - Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) παραμονή του αποτεφρωτήρα και αδυναμία να πετύχει ουσιαστικούς στόχους προδιαλογής και ανάκτησης».

Απαντώντας επισήμως στις αντιδράσεις των φορέων, ενόψει της συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) κατέγραψε σε 10 σημεία τα πλεονεκτήματα του υπό αναθεώρηση Περιφερειακ ού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμάτων Αττικής (ΠΕΣΔΑ), καθώς στη συνεδρίαση θα τεθεί προς έγκριση η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).

Αυτά τα σημεία είναι τα εξής:

1. Το υπό έγκριση Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής, που έπρεπε να είχε αναθεωρηθεί από το 2011, εκπονήθηκε από τη σημερινή διοίκηση του ΕΔΣΝΑ, όπως όφειλε εκ του νόμου (ν. 4042/12) μέσα σε χρόνο ρεκόρ. Χωρίς ανάθεση σε ιδιώτη μελετητή, αλλά από το επιστημονικό δυναμικό του ΕΔΣΝΑ, από εννεαμελή ομάδα του Συνδέσμου.
2. Ο νέος σχεδιασμός βρίσκεται στον αντίποδα της προηγούμενης πολιτικής που είχε ως «ναυαρχίδα» της τις σχεδιαζόμενες φαραωνικές εγκαταστάσεις τεράστιων ποσοτήτων σύμμεικτων στη Φυλή, με ΣΔΙΤ. Η νέα, τότε, διοίκηση του ΕΔΣΝΑ ακύρωσε τον Δεκέμβριο του 2014 τα ΣΔΙΤ, ως σχεδιασμούς εκτός του δικού της πλαισίου στρατηγικής.
3. Το νέο ΠΕΣΔΑ έχει στον πυρήνα του την πρόληψη, τη μείωση, τη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση, την επανάχρηση και την αποκεντρωμένη διαχείριση με δημόσιο χαρακτήρα.
4. Το νέο ΠΕΣΔΑ ακολουθεί τις οδηγίες της ΕΕ σχετικά με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, της εγγύτητας, της συμμετοχικότητας. Αποτυπώνει, όπως άλλωστε γνωμοδότησαν τα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού (ΕΣΔΑ).
5. Στον υπό έγκριση ΠΕΣΔΑ συμβάλλουν σημαντικά οι δήμοι μέσω των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων. Παίζουν, έτσι, καθοριστικό ρόλο στα πρώτα στάδια της διαχείρισης απορριμμάτων, σύμφωνα με την πυραμίδα ιεράρχησης του νόμου 4042/12, δηλαδή την πρόληψη, την επανάχρηση, τη διαλογή στην πηγή. Στόχος είναι να γίνεται η διαχείριση του 52% των ΑΣΑ σε τοπικό επίπεδο.
6. Με την εφαρμογή του ΠΕΣΔΑ μπαίνει οριστικό τέλος στη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής, που βρισκόταν στο επίκεντρο του πλήρους αποτυχημένου μοντέλου του ενός και μοναδικού χώρου διάθεσης με όλες τις αρνητικές συνέπειες για την τοπική κοινωνία.
7. Με το νέο ΠΕΣΔΑ δημιουργείται ένα νέο δίκτυο εγκαταστάσεων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης των απορριμμάτων και υλοποιείται στη βάση της κοινωνικής συμμετοχής και συναίνεσης, με ευρεία διαβούλευση.
8. Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά, διαχωρίζονται οι μονάδες επεξεργασίας (ΜΕΑ) από τους χώρους τελικής διάθεσης των υπολειμμάτων επεξεργασίας (ΧΥΤΥ). Δηλαδή το δίκτυο των νέων ΧΥΤΥ σχεδιάζεται ανεξάρτητα από τη χωροθέτηση των ΜΕΑ (δεν είναι υποχρεωτική η δημιουργία Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διάθεσης Απορριμάτων-ΟΕΔΑ). Το σύνολο των εγκαταστάσεων ΜΕΑ και ΧΥΤΥ αποκεντρώνονται και εγκαθίστανται σε όλη την Αττική. Σύμφωνα με την αρχή της εγγύτητας, απαιτούνται ελάχιστοι έως καθόλου τοπικοί ΣΜΑ. Δεν προβλέπονται κεντρικοί ΣΜΑ.
9. Επίσης, για πρώτη φορά, προβλέπονται εξι μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων για το σύνολο της Περιφέρειας, εκ των οποίων για τις τρεις είναι σε εξέλιξη η διαδικασία ένταξης στο ΕΣΠΑ.
10. Σε ό,τι αφορά τους ΧΥΤΥ, μεσοπρόθεσμα προβλέπεται η αξιοποίηση κάποιων θέσεων, των οποίων έχει εγκριθεί η καταλληλότητα από τον ισχύοντα ΠΕΣΔΑ, έχουν αποτυπωθεί στο άρθρο 33 του ν. 3164/2003 και έγκαιρα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης και χρηματοδότησής τους, ενώ ήδη μελετάται η δημιουργία δικτύου νέων χώρων διάθεσης υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) για την κάλυψη των μακροπρόθεσμων αναγκών (πέραν της 20ετίας), κατά προτεραιότητα σε εξοφλημένα ανενεργά λατομεία-μεταλλεία. Η σχετική μελέτη θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2017.

Αν σας άρεσε το άρθρο, Μοιραστείτε το!

Αφήστε μια απάντηση