του Νίκου Αβουκάτου
Το έργο VALOR προωθεί την ανάκτηση, τη διατήρηση και τη βελτιστοποίηση των αρχέγονων τοπικών καλλιεργητικών συνθηκών, μέσω ενός καινοτόμου εκπαιδευτικού προγράμματος, που υποστηρίζει και ενισχύει την αύξηση των ικανοτήτων εκπαιδευτών και γεωργών, να διατηρήσουν και να προστατέψουν αρχαίες τεχνικές/μεθόδους παραγωγής και να αξιοποιήσουν και να προάγουν τοπικές παραδοσιακές ταυτότητες και οικονομίες.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα του VALOR υποστηρίζουν την ποιότητα και την αρχαία παράδοση και προστατεύουν τη παραγωγή ως τη βασική δραστηριότητα που οδηγεί στην ελαστικότητα και την αειφορία. Τα τελευταία χρόνια, έννοιες όπως η αειφόρος γεωργία, οι παραδοσιακές τεχνικές καλλιέργειας, η διατήρηση ποικιλιών, συνοδεύουν την ευρύτερη τάση της κοινωνίας μας προς την υιοθέτηση φιλικών περιβαλλοντικά πρακτικών, για όσα αφορούν στη διατροφή και τη δίαιτα των ανθρώπων.
«Το μεγάλο στοίχημα παραμένει και είναι η παροχή κατάλληλης, πιστοποιημένης γνώσης σε όσους ενδιαφέρονται να υιοθετήσουν τις σχετικές πρακτικές. Είτε αναφερόμαστε στο επίπεδο της διαχείρισης των σχετικών δομών πρωτογενούς παραγωγής είτε στο πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό που προτίθεται να εφαρμόσει τις πρακτικές αυτές στη φύση, πρέπει να καλύψουμε ένα κενό δίδοντας την ευκαιρία για μια απόκτηση πιστοποιημένων προσόντων», λέει στη Greenagenda.gr ο Χαράλαμπος Σαμαντζής, υπεύθυνος του Κέντρου Διεθνούς Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Οι εκπαιδευτικές διαδικασίες, τα προγράμματα σπουδών και οι πρακτικές ασκήσεις καταρτίζονται συνεκτιμώντας ευρωπαϊκά προγράμματα σπουδών, κανόνες πιστοποίησης, κριτήρια και βέλτιστες πρακτικές, πάντα εντός του ισχύοντος νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανώτερης ποιότητας ειδικούς στο ευέλικτο γεωργικό σύστημα, ως διδακτικό πρόγραμμα για εκπαιδευτές και γεωργούς που έχουν επίγνωση της έννοιας αειφορία, ως εργαλείο υποστήριξής τους, στην αύξηση των ικανοτήτων τους, να διατηρούν, να αξιοποιούν και να προάγουν τοπικές παραδοσιακές ταυτότητες και οικονομίες.
«Οποιαδήποτε στροφή προς φιλικότερες προς το περιβάλλον πρακτικές θα βοηθούσε να ενισχύσει την ευρωστία των φυσικών μας συστημάτων. Έτσι λοιπόν στο VALOR επιδιώκουμε την ενδυνάμωση των προοπτικών απασχόλησης και την ενίσχυση της σύνδεσης της εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις νέες ανάγκες της αγοράς, με τρόπο απόλυτα συνυφασμένο με την περιφρούρηση και την ενίσχυση της προστασίας της βιολογικής ποικιλότητας», σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Αντώνη Μαζάρη.
Ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου και οι πρότυπες συνεταιριστικές, οικογενειακές ή ατομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα όρια της Προστατευόμενης Περιοχής, θα δώσουν το στίγμα από πλευράς των Ελλήνων εταίρων του έργου. Ο Τριαντάφυλλος Μπίτος, υπάλληλος του Φορέα Διαχείρισης, υπεύθυνος δράσεων για το έργο VALOR, υποστηρίζει ότι «η ευρύτερη περιοχή μετουσιώνει το σύνολο των στόχων για αειφορία καθώς ο Όλυμπος αποτελεί ένα επιβλητικό τοπίο, μια περιοχή με παγκόσμια φήμη και αναγνώριση, άρρηκτα συνδεδεμένη με δυνάμεις πέρα από αυτές ανθρώπου. Συνδυάζει τον τεράστιο μύθο του με τη μοναδική βιοποικιλότητα ειδών και οικοτόπων που αναπτύσσονται εντός των ορίων του, χωρίς να αποκλείει την ανάπτυξη ήπιων δραστηριοτήτων και με πολλούς τοπικούς παραγωγούς που, σεβόμενοι απόλυτα αυτό το σπάνιο και μοναδικό φυσικό οικοσύστημα, υιοθετούν αειφόρες και οικονομικά βιώσιμες επιλογές και πρακτικές».
Η εμπειρία, αλλά και η γνώση των προκλήσεων, των κενών και φυσικά των βέλτιστων επιτυχημένων εναλλακτικών πρακτικών τροφοδοτούν το έργο VALOR ώστε το παραγόμενα προγράμματα εκπαίδευσης να αντανακλούν τις πραγματικές ανάγκες των σύγχρονων αγροτών, προσφέροντας παράλληλα μια πιθανή διέξοδο σε νέους που σκέφτονται να επιχειρήσουν στο δύσκολο και απαιτητικό πεδίο της φύσης.
Έως τα τέλη του 2021 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί η διδακτική ύλη, οι ποιοτικοί δείκτες και οι οδηγοί των κύκλων σπουδών, ώστε να υπάρχει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης διαθέσιμο για όσες ειδικότητες θέλουν να αποκτήσουν σχετική εξειδίκευση.
Το έργο VALOR είναι χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο των προγραμμάτων κατάρτισης Erasums+, με τον διακριτικό τίτλο VALOR (Valorization of Ancient Farming Techniques in Resilient and Sustainable Agriculture), στο οποίο συμμετέχουν 9 εταίροι από 7 διαφορετικές χώρες, αποσκοπεί στην ανάπτυξη πιστοποιημένων διακριτών προγραμμάτων εκπαίδευσης.