Την απαγόρευση της μεθόδου του fracking για εξόρυξη υδρογονανθράκων ανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, σε δηλώσεις του στο πλαίσιο της τελετής μονογραφής της σύμβασης για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου.
Η μέθοδος του fracking (υδραυλική ρωγμάτωση) έχει προκαλέσει αντιδράσεις ανά τον κόσμο, στις περιοχές που εφαρμόστηκε, για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα.
Ο κ. Σταθάκης επισήμανε ότι η χώρα μας έχει ενσωματώσει την πιο αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία που βασίζεται στην σχετική Κοινοτική Οδηγία του 2013 και τόνισε ότι θα αναληφθούν επιπλέον πρωτοβουλίες για την προστασία του περιβάλλοντος στο πλαίσιο των οποίων περιλαμβάνεται και η απαγόρευση του fracking. Σημείωσε δε ότι η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει προγράμματα προστασίας και αντιμετώπισης κινδύνων, αυστηρούς ελέγχους καθώς και ότι οι περιοχές Natura θα μείνουν άθικτες.
Ο υπουργός σημείωσε ότι με τη μονογραφή για το Ιόνιο κλείνει ο μεγάλος κύκλος των συμβάσεων που είχαν ξεκινήσει το τελευταίο διάστημα και η χώρα μπαίνει με αξιόπιστο τρόπο και μεγάλες επενδύσεις στη φάση των ερευνών. Έκανε λόγο για σημαντική και φιλόδοξη παραχώρηση ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στα ανταποδοτικά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία, που περιλαμβάνουν στρεμματική αποζημίωση κατά τη φάση των ερευνών, φόρο 20% υπέρ του Δημοσίου και 5% για τις Περιφέρειες όταν υπάρξει παραγωγή συν σταθερά μισθώματα που θα εισπράττει το Δημόσιο επί του τζίρου. Πόροι οι οποίοι, όπως είπε, θα προσανατολιστούν στο ταμείο των γενεών για την ενίσχυση του ασφαλιστικού.
«Η Ελλάδα, κατέληξε, ανοίγει το δρόμο για να μετατραπεί όπως και πολλές γειτονικές χώρες σε εν δυνάμει χώρα παραγωγής υδρογονανθράκων με το μέγιστο όφελος για τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες», είπε.
Στις σημαντικές ανακαλύψεις υδρογονανθράκων που έχουν γίνει τα τελευταία πέντε έως επτά χρόνια στη Μεσόγειο στάθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Γιάννης Μπασιάς τονίζοντας ότι η παρουσία μεγάλων εταιρειών στη χώρα μας δείχνει ότι προς τα εκεί οδεύουμε και εμείς. Σημείωσε ότι το ενδιαφέρον εντοπίζεται στη Δυτική Ελλάδα, που παρουσιάζει γεωλογικές ομοιότητες με την Αίγυπτο, τη Λιβύη, το Ισραήλ και την Κύπρο, και λιγότερο στο Αιγαίο ενώ εκτίμησε ότι για να υπάρξουν εμπορικά εκμεταλλεύσιμα αποτελέσματα, δηλαδή να καλύπτεται το κόστος της παραγωγής, θα πρέπει να εντοπιστούν κοιτάσματα τάξης μεγέθους των 500 εκατομμυρίων βαρελιών από τα οποία θα είναι απολήψιμα το 25 έως 30%. Τέλος υπογράμμισε ότι για κάθε άμεση θέση απασχόλησης στον τομέα των ερευνών δημιουργούνται έμμεσα άλλες τουλάχιστον πέντε θέσεις.
Τις έρευνες στην περιοχή του Ιονίου αναλαμβάνει η κοινοπραξία των Ελληνικών Πετρελαίων με την ισπανική REPSOL. Μετά τη μονογραφή τους, οι συμβάσεις τόσο για το Ιόνιο όσο και για τις περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης θα περάσουν από το Ελεγκτικό Συνέδριο και στη συνέχεια θα κατατεθούν για κύρωση στη Βουλή.
Τι είναι η μέθοδος fracking και τι προκαλεί
«Δισεκατομμύρια λίτρα νερού μολύνονται ετησίως με τοξικές ουσίες από τη μέθοδο του fracking στις Ηνωμένες Πολιτείες, καταστρέφοντας τεράστιες ποσότητες υδάτων και προκαλώντας ανυπολόγιστη ζημιά στον υδροφόρο ορίζοντα».
Σύμφωνα με ανάλυση του ινστιτούτου Environment America, το fracking, η αμφιλεγόμενη μέθοδος εξόρυξης αερίου και πετρελαίου, συμβάλλει στη δημιουργία τοξικών λιμνών, προκαλώντας τη δημιουργία τεράστιων περιβαλλοντικών προβλημάτων σε περιοχές πολύ μακρινές από το επίκεντρο των δραστηριοτήτων.
Οι τεχνικές οριζόντιας διάτρησης και υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking), μπορεί να δίνουν τη δυνατότητα αποδέσμευσης πετρελαίου και αερίου από βραχώδεις σχηματισμούς, προκαλούν όμως τεράστια περιβαλλοντική ζημιά.
Η μέθοδος του fracking απαιτεί τη χρησιμοποίηση πολλών τοξικών ουσιών, εκ των οποίων πολλά θεωρούνται καρκινογόνα. Η έρευνα αναφέρει ότι μόνο το 2012, από τη μέθοδο του fracking μολύνθηκαν 1,059 τρις λίτρα νερού.
Έτσι, σε αντίθεση με τις περισσότερες βιομηχανικές χρήσεις, όπου τα χρησιμοποιούμενα ύδατα επιστρέφουν στον λεγόμενο "κύκλο του νερού" για κάποια άλλη χρήση, η τοξικοποίηση των υδάτων κατά την διάρκεια της εξόρυξης με τη μέθοδο του fracking, τα αχρηστεύει.
Τα ύδατα που έχουν μολυνθεί με τοξικές ουσίες από τις υπόγειες εγκαταστάσεις fracking, μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα των περιοχών εγκατάστασης, με τη μόλυνση μάλιστα να επεκτείνεται πολλά χιλιόμετρα μακριά.
Η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα έχει καταστροφικές συνέπειες τόσο για τον άνθρωπο, από τη χρήση του νερού στην καθημερινότητα ή σε γεωργικές εργασίες, όσο και για τα ζώα και τα φυτά.
«Ακόμα και τα ελάχιστα στοιχεία που διαθέτουμε, δίνουν μια ξεκάθαρη εικόνα για τη ζημιά που προκαλεί η μέθοδος του fracking στο περιβάλλον και την υγεία» αναφέρει στα συμπεράσματά της η έρευνα.
Εκτός των υδάτων, η ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλείται από το fracking, θεωρείται από την έρευνα εξαιρετικά ανησυχητική. Το 2012 εκτιμάται ότι οι εγκαταστάσεις fracking ήταν υπεύθυνες για την απελευθέρωση 450.000 τόνων ρύπων. Μεγάλο μέρος των ρύπων αυτών μάλιστα περιέχουν μεθάνιο.
Η μόλυνση των υδάτων και η ατμοσφαιρική ρύπανση που προξενεί η μέθοδος του fracking, έχει επιπλέον παράπλευρες απώλειες, αχρηστεύοντας εν πολλοίς τις γαιές γύρω από τις εγκαταστάσεις. Από το 2005 έχουν προκληθεί σοβαρά προβλήματα σε μία έκταση που συνολικά ξεπερνά τα 1456 τ. χλμ. (μία έκταση ίση με τη Λέσβο) από τη δημιουργία εγκαταστάσεων εξόρυξης, δρόμων και αγωγών.
Στην περίληψή της, η έρευνα, αναφέρει ενδεικτικά ότι «η ζημιά που προκαλείται από τη μέθοδο του fracking είναι ευρύτατη και σε μία κλίμακα που πριν από μερικά χρόνια δεν μπορούσαμε να φανταστούμε».
Στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, οι επιπτώσεις από τη χρησιμοποίηση της μεθόδου, έχουν προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις στις περιοχές εξορύξεων, καθώς οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που συνεπάγεται, προκαλούν πολύ μεγαλύτερες ζημιές, από το ενδεχόμενο όφελος της εξόρυξης φυσικού αερίου ή πετρελαίου.