Για τη δημιουργία ενός «κλιματικού απαρτχάιντ» στο κοντινό μέλλον, όπου οι πλούσιοι θα πληρώνουν για να ξεφύγουν από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, ενώ «ο υπόλοιπος πληθυσμός θα αφήνεται στην τύχη του και θα υποφέρει», προειδοποιεί ένας εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ, με έκθεση που κατέθεσε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του διεθνή οργανισμού. Ο Φίλιπ Άλστον, ειδικός εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για την ακραία φτώχεια, τόνισε ότι στο μέλλον «εκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας», προσθέτοντας ότι οι σχετικές πρωτοβουλίες του ΟΗΕ δεν είναι επαρκείς για την καταπολέμηση του φαινομένου.
Ο Αυστραλός ειδικός, μέλος της επιτροπής ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ, στάθηκε πολύ στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, υπογραμμίζοντας ότι οι φτωχοί πληθυσμοί του κόσμου θα πληγούν πολύ περισσότερο από την άνοδο της θερμοκρασίας και τις πιθανές καταστροφικές συνέπειες της (υποσιτισμός, πολεμικές συγκρούσεις).
Σύμφωνα με την έκθεση του Άλστον, οι αναπτυσσόμενες χώρες αναμένεται να «πληρώσουν» τουλάχιστον το 75% του κόστους της κλιματικής αλλαγής, παρά το γεγονός ότι το φτωχότερο μισό του παγκόσμιου πληθυσμού είναι υπεύθυνο μόλις για το 10% των εκπομπών αερίων σε παγκόσμια κλίμακα. Με απλά λόγια, «αυτοί που έχουν συμβάλει λιγότερο στις εκπομπές... θα είναι και αυτοί που θα πληγούν περισσότερο», τονίζει χαρακτηριστικά ο Αυστραλός εμπειρογνώμονας, προειδοποιώντας μάλιστα ότι η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να ακυρώσει πενήντα χρόνια προόδου στο ζήτημα της μείωσης της παγκόσμιας φτώχειας.
«Κλιματικό απαρτχάιντ»
Στον αντίποδα, ο Άλστον σημειώνει πως οι πλούσιοι πληθυσμοί των δυτικών χωρών έχουν ήδη βρει τρόπους να προστατεύουν τις ζωές και τις περιουσίες τους από τα ακραία καιρικά φαινόμενα χωρίς τη βοήθεια του κράτους, αναφέροντας σειρά παραδειγμάτων, όπως τον τυφώνα Σάντι, που χτύπησε τη Νέα Υόρκη το 2012. Σύμφωνα με την έκθεση, η «υπερβολική εξάρτηση» από τον ιδιωτικό τομέα ενδέχεται να οδηγήσει στη δημιουργία ενός «κλιματικού απαρτχάιντ», στο πλαίσιο του οποίου μόνο οι πλούσιοι «θα μπορούν να ξεφεύγουν από τις ακραίες θερμοκρασίες, την πείνα και τις συγκρούσεις».
Ωστόσο, αυτού του είδους οι προειδοποιήσεις δεν αποτελούν κάτι καινούργιο. Ενδεικτικά, το 2007, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) είχε προειδοποιήσει ρητά, ότι οι «πιο φτωχοί από τους φτωχούς είναι αυτοί που θα δεχτούν το ισχυρότερο πλήγμα» από την κλιματική αλλαγή.
Στο πλαίσιο της έκθεσης του, ο Άλστον καταγγέλλει τόσο την ανεπάρκεια φορέων και πολιτικών με περιβαλλοντικές ευαισθησίες, που συνήθως μένουν στα λόγια και δεν προχωρούν στην πράξη, όσο και τους συνειδητά πολέμιους της περιβαλλοντικής πολιτικής, όπως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Βραζιλιάνος ομόλογος του, Ζαΐρ Μπολσονάρο.
Από την κριτική της έκθεσης δεν ξεφεύγει και το ίδιο το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο, όπως σημειώνει ο Άλστον, πρέπει να αιτηθεί μία έκθεση ειδικών σχετικά με τις εφικτές επιλογές για την αποτροπή των προαναφερθέντων πιθανών εξελίξεων, και ακολούθως να «προτείνει και να προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες».
Τέλος, ο Αυστραλός εμπειρογνώμονας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και για τις πιθανές απειλές για τη δημοκρατία που ενδέχεται να κρύβει η κλιματική αλλαγή, τονίζοντας ότι οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών που μπορεί να προκαλέσει, θα φέρουν τις κυβερνήσεις αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις και νέα δεδομένα, τα οποία ίσως λειτουργήσουν σε βάρος των δημοκρατικών κεκτημένων και των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών.
Εικόνα: Mike Eliason/Santa Barbara County Fire Department via AP