Του Νίκου Αβουκάτου
Εκπρόσωποι των δήμων Ερέτριας, Χαλανδρίου, Άνδρου, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Σαρωνικού, Αργοστολίου και Βόρειας Κέρκυρας, οι οποίοι υιοθετούν τις Αρχές της Κυκλικής Οικονομίας και εφαρμόζουν καλές πρακτικές στη διαχείριση των αποβλήτων τους συμμετείχαν στην πρώτη διαδικτυακή συζήτηση που διεξήχθη στις 12 Οκτωβρίου. Τη συζήτηση συντόνισε ο Βώρος Θεόδωρος, Οικονομολόγος-Στατιστικός ΜΑ.
"Μέσα από τέτοιες πρωτοβουλίες, οι δήμοι μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην προστασία του περιβάλλοντος, στη μείωση των αποβλήτων και στην προώθηση της ανακύκλωσης. Η ενεργή συνεργασία και η υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων ενδυναμώνουν τους στόχους για βιώσιμη ανάπτυξη, θέτοντας τις βάσεις για μια πιο πράσινη και βιώσιμη κοινωνία" τόνισε ο κ.Βώρος.
Σύμφωνα με τον κ. Βώρο το Φόρουμ αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της συντονισμένης και ολιστικής αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι δήμοι σε όλη την Ελλάδα και στη μεταξύ τους συνεργασία.
Ο Δήμος Ερέτριας εκπροσωπήθηκε από την Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνα Κυριακοπούλου και τον σύμβουλο σε θέματα περιβάλλοντος, Γιάννη Ρίπη. Τα σοβαρά θέματα που αντιμετωπίζει η περιοχή (ανεμογεννήτριες, ιχθυοτροφεία, πυρκαγιές) έχουν σχεδόν μονοπωλήσει τις ενέργειες των αρμόδιων, αλλά και όλων των κατοίκων στο νησί. Επιπλέον, η προσπάθεια έχει επικεντρωθεί κυρίως στη συλλογή των πολύ μεγάλων ποσοτήτων κλαδεμάτων που κατακλύζουν τους κάδους. Σύντομα ο δήμος θα αναπτύξει το πρόγραμμα συλλογής της οικιακής κομποστοποίησης.
Για τον Δήμο Χαλανδρίου και τα χαρακτηριστικά του σύντομη περιγραφή έκανε ο Αντιδήμαρχος καθαριότητας Δημήτρης Βασιλόπουλος. Ο δημοτικός σύμβουλος και εντεταλμένος σε θέματα κυκλικής οικονομίας, Γεράσιμος Λυμπεράτος αναφέρθηκε στα αποτελέσματα του ευρωπαϊκού προγράμματος "waste4think" και τις μεγάλες δυνατότητες αξιοποίησης των προϊόντων που προκύπτουν από την επεξεργασία βιοαποβλήτων. Επίσης, έκανε αναφορά στο πρόγραμμα Αποτροπής Απωλειών Τροφών και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γίνει στη πράξη εφαρμογή αρχών κυκλικής οικονομίας, όπου το απόβλητο του ενός μπορεί να γίνει χρήσιμη πρώτη ύλη για κάποιον άλλον, με αποτέλεσμα της εξοικονόμηση πόρων και τη δραστική μείωση των αποβλήτων με προορισμό τον πράσινο κάδο των σύμμεικτων.
Ο κ. Λυμπεράτος τόνισε ότι ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην ενημέρωση και εκπαίδευση όσον αφορά τη σωστή χρήση του καφέ κάδου (χρήση λουκέτου για περιορισμένη πρόσβαση) με στόχο το δίκτυο του καφέ κάδου να καλύψει πολύ σύντομα όλο το δήμο.
Επιπλέον ανέφερε, ότι η σχέση πράσινων προς μπλε κάδους από 3 προς 1 άλλαξε υπέρ των κάδων για τα ανακυκλώσιμα υλικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κίτρινος κάδος για τη χωριστή συλλογή χαρτιού καλύπτει όλο το δήμο . Με τα 13 διαφορετικά ρεύματα ανακύκλωσης που έχουν αναπτυχθεί, ο δήμος Χαλανδρίου έχει ήδη καταφέρει να εκτρέπει από την ταφή περίπου το 35% της συνολικής παραγωγής αποβλήτων.
Ο Αντιδήμαρχος καθαριότητας του Δήμου Άνδρου Σπύρος Τσαούσης αναφέρθηκε στα οφέλη που έχουν προκύψει για την τοπική κοινωνία λόγω της επιτυχημένης λειτουργίας μιας πρότυπης μονάδας κομποστοποίησης δυναμικότητας 40 τόνων ετησίως στην δημοτική ενότητα Κόθρι. Εξηγώντας την διαδικασία, ανέφερε ότι δέχεται προδιαλεγμένα στην πηγή υπολείμματα τροφών, τα οποία προέρχονται από καταστήματα, εστιατόρια και ξενοδοχεία, καθώς επίσης και από τους κατοίκους του Όρμου Κορθίου.
Τα υπολείμματα αναμειγνύονται με κλαδέματα και μετατρέπονται σε κομπόστ που στη συνέχεια θα διατίθεται στους κατοίκους για χρήση στις καλλιέργειες. Η μονάδα ηλεκτροδοτείται από φωτοβολταϊκά, και υδρεύεται από επεξεργασμένο υγρό απόβλητο από το βιολογικό καθαρισμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μία καινοτόμα μονάδα ιδιαίτερα κατάλληλη για νησιωτικές περιοχές, όπου επικρατούν ισχυροί άνεμοι, και αποτελεί έμπρακτη εφαρμογή στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας. Η χωριστή συλλογή οργανικών με προορισμό την κομποστοποίηση μπορεί να αποσυμφορήσει σημαντικά τον πράσινο κάδο. Με διαπιστωμένα πλέον τα παραπάνω οφέλη, είναι προς υλοποίηση και δεύτερο πρόγραμμα με στόχο την επέκταση της χωριστής συλλογής σε όλο το νησί.
Η ειδική Επιστημονική Σύμβουλος Δήμου Νέας Σμύρνης, Μαργαρίτα Καραβασίλη, ανέπτυξε τις ιδέες που τρέχουν στο δήμο όπως την πιλοτική εφαρμογή προγράμματος οικιακής κομποστοποίησης, την ανάπτυξη του καφέ κάδου για προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα, καθώς και την ενίσχυση τους. Επίσης, αναφέρθηκε στη μεγάλη έμφαση που δίνεται σε προγράμματα ενημέρωσης των δημοτών για σκοπούς ορθής διαχείρισης των αποβλήτων.
Ο Δημοτικός Σύμβουλος εντεταλμένος σε θέματα κυκλικής οικονομίας Δήμου Παλαιού Φαλήρου Νίκος Σταθούσης παρουσίασε την ανάπτυξη του προγράμματος της χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών. 'Εχοντας κατανοήσει στην ουσία το πρόβλημα της διαχείρισης αποβλήτων, έχουν ως προτεραιότητα την υποκατάσταση των πράσινων κάδων των σύμμεικτων με κάδους για τη συλλογή ανακυκλώσιμων. Για το σκοπό αυτό έχουν ήδη αναπτυχθεί 19 διακριτά ρεύματα, καθώς και δίκτυο με καφέ κάδους, γεγονός που έχει κατατάξει τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου στην κορυφή ανάμεσα στους 66 δήμους της Περιφέρειας Αττικής, όσον αφορά τις συλλεγόμενες ποσότητες βιοαποβλήτων.Τέλος, αίσθηση προκάλεσε η πολύ υψηλή καθαρότητα των υλικών (88%) σε σχέση με αυτή του μπλε κάδου που κατά μέσο κυμαίνεται γύρω 50%.
Ο Δήμος Σαρωνικού εκπροσωπήθηκε από την Αντιδήμαρχο Κυκλικής Οικονομίας, Ακριβή Καρούμπαλη, η οποία αναφέρθηκε στην εξαιρετική ιδέα της δημιουργίας και λειτουργίας Παρατηρητηρίου Ανακύκλωσης, όπου για σκοπούς ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού στα θέματα της διαχείρισης αποβλήτων δημοσιεύονται σε μηνιαία βάση όλα τα ποσοτικά καθώς και τα στοιχεία κόστους. Για το διάστημα που ακολουθεί είναι προς υλοποίηση πρόγραμμα συλλογής Πόρτα-Πόρτα και παροχής κινήτρων σε όσους δημότες συμμετέχουν, με στόχο τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης. Επίσης, γίνεται προσπάθεια ανάπτυξης του καφέ κάδου για τη χωριστή συλλογή οργανικών.
Ο σύμβουλος σε θέματα ανακύκλωσης Αγαμέμνων Ξυγκάκης, που ανέλαβε τη βιντεοσκόπηση της συζήτησης αναφέρθηκε στο πρόβλημα ότι δεν υπάρχει ενημέρωση από τα συστήματα συλλογής ανακυκλώσιμων της περιφέρειας, με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι δήμοι να έχουν ακριβή εικόνα των ποσοτήτων και επομένως σωστής απεικόνισης των ποσοστών ανακύκλωσης.
Για τα τεκταινόμενα στην Κεφαλονιά και το Δήμο Αργοστολίου ο εξωτερικός συνεργάτης της ΕΔΑΚΙ Γεράσιμος Φραγκισκάτος, αναφέρθηκε στη συμμετοχή του δήμου σε αρκετά προγράμματα που βρίσκονται σε εξέλιξη τα οποία αφορούν την δημιουργία πράσινου σημείου, γωνιών ανακύκλωσης ανάπτυξης καφέ κάδου, τα οποία θα δώσουν ώθηση όταν ξεκινήσει η εφαρμογή τους, καθώς και στο πρόγραμμα χωριστής συλλογής χαρτιού με τη χρήση κίτρινου κάδου.
Με την παρουσίαση που έκανε η Αντιδήμαρχος Κυκλικής Οικονομίας του Δήμου Βόρειας Κέρκυρας, Σπυριδούλα Κόκκαλη (πληθυσμός 17,2 χιλ κάτοικοι, έκταση 193 τ.χιλ) κατέδειξε : α) τις πρωτοβουλίες που έχει υιοθετήσει και «καλλιεργεί» από το 2019 έως σήμερα, με έμφαση στη λειτουργία 210 γωνιών ανακύκλωσης που καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των κοινοτήτων του δήμου και στην ανάπτυξη 15 διαφορετικών ρευμάτων ανακύκλωσης, β) τις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζει, με κύριο χαρακτηριστικό το τεράστιο κόστος διαχείρισης λόγω της μεταφοράς των αποβλήτων του δήμου στον ΧΥΤΑ Παλαίρου και η αναμενόμενη περαιτέρω αύξηση του όταν ο τελικός αποδέκτης γίνει η ΜΕΑ Ηπείρου στην Δωδώνη.
Η κ. Κόκκαλη επανέλαβε την πάγια θέση του Δήμου για την ανάγκη δημιουργία Μονάδας Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων στο νησί, που θα συμβάλλει καθοριστικά στη δραστική μείωση των προς μεταφορά ποσοτήτων σύμμεικτων και στην εν γένει βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων.
Ο Αδαμάντιος Σκορδίλης, επιστημονικός σύμβουλος σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων του δήμου Βόρειας Κέρκυρας, αναφέρθηκε σε : α) προγράμματα που τρέχουν και θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από δήμους και επιχειρήσεις και β) στις δυνατότητες που θα δίνει ο νέος νόμος για την ανακύκλωση και τη μεγάλη έμφαση που δίνει στην υποχρέωση εφαρμογής του "Πληρώνω Όσο Πετάω" από το 2027.
Η επόμενη συνάντηση του φόρουμ προγραμματίζεται να γίνει δια ζώσης την Άνοιξη του 2025.
Σημειωτέον ότι για λόγους ανωτέρας βίας δεν κατέστη εφικτή η συμμετοχή εκπροσώπων των δήμων Αιγιαλείας και Τήλου.Αξίζει ιδιαίτερης μνείας η φιλική συμμετοχή της εκπροσώπου του περιβαλλοντικού συλλόγου ΜΕΔΟΥΣΑ από την Ερέτρια Χριστίνας Καραφέρια.