Τη χορήγηση διετούς άδειας έρευνας για τα Θαλάσσια Θηλαστικά στο Ανατολικό Αιγαίο, στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», αποφάσισε ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Διαχείρισης Δασών του υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δημήτρης Γερμανός.
Σκοπός της έρευνας είναι:
1. ο καθορισμός κατανομής πληθυσμών και βιοποικιλότητάς τους
2. η επικαιροποίηση δεδομένων προηγουμένων ετών για την κατανομή των πληθυσμών τους
3. ο καθορισμός κρίσιμων οικοτόπων για τους πληθυσμούς τους
4. η διερεύνηση των επιπτώσεων εξαιτίας των κυρίων ανθρωπογενών απειλών
5. η δημιουργία καταλόγων φωτο-ταυτοποίησης των προσδιορισμένων ατόμων για την κατανόηση της κοινωνικής δομής και μετακίνησής τους
6. η διεξαγωγή ευκαιριακών καταγραφών των πληθυσμών Θαλάσσιας Χελώνας και Μεσογειακής Φώκιας
7. η διεξαγωγή νεκροψίας σε άτομο που τυχόν θα βρεθεί νεκρό στην περιοχή των ερευνών.
Τα είδη που θα μελετηθούν χαρακτηρίζονται ως «Απειλούμενα», σύμφωνα με την Κόκκινη Λίστα IUCN 2016, και είναι τα κάτωθι, σύμφωνα με τη Διεθνή και Λατινική ονομασία:
• Common Dolphin, Delphinus delphis
• Bottlenose Dolphin, Tursiops truncates
• Striped Dolphin, Stenella coeruleoalba
• Risso's dolphin, Grampus griseus
• Cuvier's Beaked Whale, Ziphius cavirostris
• Sperm Whale, Physeter macrocephalus
• Fin Whale, Balaenoptera physalus
• Mediterranean Monk Sea, Monachus monachus
• Loggerhead Turtle, Caretta caretta
Η Μεθοδολογία της έρευνας στηρίζεται σε:
1. Οπτικο-ακουστικές καταγραφές πληθυσμών κητωδών από σκάφος με τη χρήση υδροφώνου και μεθόδων παρατήρησης φωτογράφησης για σκοπούς φωτοταυτοποίησης. Οι έρευνες από το σκάφος θα διεξάγονται κατά μέσο όρο 2 φορές την εβδομάδα, σε γραμμικές διατομές (line transects), προκαθορισμένες από την απόσταση και από στοιχεία που έχουν προκύψει με βάση τα παλαιότερα δεδομένα παρατήρησης. Παράλληλα, με τα στοιχεία πληθυσμών θα συλλέγονται και δεδομένα συμπεριφοράς.
2. Καταγραφές πληθυσμών κητωδών από ξηράς με τη χρήση θεοδόλιθου (theodolite), από επιλεγμένους
χερσαίους σταθμούς παρατήρησης. Οι καταγραφές θα υλοποιούνται εποχιακά στα διάφορα νησιά της
περιοχής έρευνας δύο φορές την εβδομάδα κατά την ανατολή και τη δύση.
3. Ευκαιριακές καταγραφές κατανομής και συμπεριφοράς με μεθόδους παθητικής παρατήρησης σε
θαλάσσιες χελώνες και μεσογειακές φώκιες που θα βρεθούν στην περιοχή της έρευνας.
4. Διεξαγωγή νεκροψίας και συλλογή δειγμάτων ιστών για τοξικολογική και γενετική ανάλυση, σε θαλάσσια
θηλαστικά ή χελώνες που τυχών βρεθούν νεκρά στην περιοχή της έρευνας. (Οι νεκροψίες γίνονται σε
συνεργασία με τις τοπικές λιμενικές αρχές και τους κτηνίστρους της περιφέρειας). Σε περίπτωση
διεξαγωγής νεκροψίας ανά άτομο θα συλλεχθούν όταν είναι εφικτό δείγματα (ανάλογα από την
κατάσταση σήψης) από τα εξής όργανα: στομάχι (γιο ανάλυση περιεχομένων), ήπαρ, νεφρούς, λίπος,
μυικός ιστός, δέρμα.
Η έρευνα θα διεξαχθεί στην ευρύτερη περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου με επίκεντρο το ΒΑ Αιγαίο & τα
Βόρεια Δωδεκάνησα, με Βόρειο όριο τη θαλάσσια περιοχή των Οινουσών και Νότιο όριο τη θαλάσσια περιοχή
της Λέρου.
Οι έρευνες θα γίνουν από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας προστασίας «Αρχιπέλαγος» με έδρα την Ικαρία,
και πιο συγκεκριμένα την Αναστασία Μήλιου, Υδροβιολόγο - Διευθύντρια έρευνας του Ινστιτούτου, τον
Θεόδωρο Τσιμπίδη, Επίτιμο ερευνητή Θαλάσσιας προστασίας Διευθυντή του Ινστιτούτου, τον Dr. Guido Pietroluongo, Marine Mammals Team Supervisor, Doctor in Veterinary Medicine, Environmental impacts and scientific communication expert, και την Dr Aylin Akkaya Bas, Συντονίστρια 'Ερευνας Θαλάσσιων
Θηλαστικών του Ινστιτούτου, με τη συνδρομή Μεταπτυχιακών Φοιτητών διαφόρων Διεθνών
πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.
Η άδεια ισχύει για τα έτη 2018-2019 (1/1/2018 — 31/12/2019) και είναι ανεξάρτητη από
άδειες ή πιστοποιητικά, που τυχόν απαιτούνται από άλλες υπηρεσίες ή στρατιωτικές αρχές.
Πριν από τη συλλογή στο πεδίο, οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να επικοινωνήσουν με τις Διευθύνσεις
Δασών των νήσων του Αιγαίου, στις οποίες έχει κοινοποιηθεί η απόφαση για να οριστούν από κοινού, σε
συνεργασία με τα τοπικά αρμόδια Λιμεναρχεία, οι ακριβείς χρόνοι και τοποθεσίες των ερευνών.
Σύμφωνα με την απόφαση, οι ερευνητικές εργασίες θα πρέπει να διεξαχθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται η λιγότερο δυνατή όχληση στα είδη της άγριας πανίδας και των ενδιαπημάτων τους. «Με το πέρας των εργασιών, οφείλετε να αποστείλετε περίληψη των αποτελεσμάτων της έρευνας σας καθώς και ένα πλήρες αντίγραφο, μετά την ολοκλήρωσή της για το αρχείο της Υπηρεσίας μας», επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Οι Δασικές Αρχές, στις οποίες κοινοποιείται η απόφαση, παρακαλούνται να παρακολουθήσουν και να εποπτεύσουν τις έρευνες και να επιβάλλουν, εφόσον ειδικοί λόγοι το απαιτήσουν, τυχόν συμπληρωματικούς όρους για την αποφυγή ενδεχόμενης αρνητικής επίπτωσης στα οικοσυστήματα των περιοχών αρμοδιότητάς τους.
