του Δημήτρη Διαμαντίδη
Εθνική στρατηγική προώθησης της παραγωγής και των εξαγωγών ψαριών και αλιευτικών προϊόντων, με έμφαση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού προϊόντος, προβλέπει το πλάνο ανάπτυξης του εγχώριου κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας με ορίζοντα το έτος 2030.
Το πλάνο αυτό προβλέπει ότι ο όγκος της παραγωγής αναμένεται να φτάσει σχεδόν στους 235.000 τόνους, αξίας 1,2 δισ. ευρώ, η εξωστρέφεια του κλάδου θα ενισχυθεί περισσότερο (85% - 90% πωλήσεις στο εξωτερικό) και ο όγκος των εξαγωγών θα ξεπεράσει τους 200.000 τόνους με αξία άνω του ενός δισ. ευρώ. Με την ανάπτυξη αυτή προβλέπεται πως θα δημιουργηθούν έως και 3.000 νέες θέσεις εργασίας.
Το σχέδιο αυτό το επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών (ΣΕΘ) με την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Έρευνας και Καινοτομίας για την Υδατοκαλλιέργεια (EATiP).
Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του ΣΕΘ, ο διπλασιασμός της παραγωγής μέχρι το 2030 είναι απαραίτητος, προκειμένου ο κλάδος να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση και τον ανταγωνισμό, αλλά και να διατηρήσει την πρωτιά σε διεθνές επίπεδο.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές επιχειρήσεις ιχθυοκαλλιέργειας στοχεύουν σε πολύ υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο για τα επόμενα χρόνια. Για να επιτευχθεί ο παραπάνω στρατηγικός στόχος, η ετήσια αύξηση 4%, όπως έχει τεθεί από την ΕΕ, εκτιμάται ότι δεν αρκεί για την περίπτωση της ελληνικής υδατοκαλλιέργειας. Ο λόγος είναι ότι ο κλάδος αφενός πρέπει να ανακτήσει τις απώλειες των τελευταίων ετών, αφετέρου να καλύψει τη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση και να διεκδικήσει μερίδια αγοράς από τρίτες μεσογειακές χώρες.
Βραχυπρόθεσμα στόχος είναι η σταθεροποίηση του κλάδου με την δημιουργία οικονομικά εύρωστων εταιρειών και στην συνέχεια η αύξηση της παραγωγής με παράλληλη διερεύνηση νέων αγορών που θα επιτρέψουν την καλύτερη εμπορία των προϊόντων.
Έτσι, εκτός από τη δημιουργία εθνικής στρατηγικής προώθησης των ψαριών και των αλιευτικών προϊόντων, προέχει και η ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας με στόχο αφενός την μείωση του κόστους παραγωγής και αφετέρου στην βελτίωση της τεχνογνωσίας στην παραγωγή νέων ειδών.
Σύμφωνα με τον ΣΕΘ, την τελευταία πενταετία ο μέσος όρος ανάπτυξης της υδατοκαλλιέργειας στην Ελλάδα κυμαίνεται στο 4%, σε επίπεδα δηλαδή αρκετά υψηλότερα από το μέσο ευρωπαϊκό μέσο όρο αλλά αρκετά κάτω από τον διεθνή μέσο όρο. Τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας αποτελούν το 87% των προϊόντων υδατοκαλλιέργειας που παράγονται στην χώρα.
Σήμερα τα ψάρια και τα αλιευτικά προϊόντα αποτελούν έναν από τους πρώτους εξαγωγικούς κλάδους της χώρας, Οι εξαγωγές του το 2014 προσέγγισαν τους 87.161 τόνους εκ των οποίων το 93% διοχετεύτηκε σε αγορές της Ε.Ε., ενώ ο κλάδος δημιουργεί 12.000 θέσεις άμεσης και έμμεσης εργασίας κυρίως σε παράκτιες περιοχές.
