Από την αφετηρία αλλά με φιλόδοξους στόχους μπαίνει η Ελλάδα στην κούρσα της ηλεκτροκίνησης που έχει πατήσει γκάζι παγκοσμίως, αλλάζοντας ραγδαία τον τρόπο μετακίνησης της ανθρωπότητας. Ξεκινώντας από ένα συνολικό αριθμό 1.000 ηλεκτροκίνητων οχημάτων και μόλις 115 σημείων φόρτισης, η χώρα φιλοδοξεί να αντικαταστήσει μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια το ένα τρίτο του στόλου αυτοκινήτων της με ηλεκτρικά. Ο στόχος «ένα στα τρία αυτοκίνητα ηλεκτρικά μέχρι το 2030» είναι δεσμευτικός και αποτυπώνεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα και την Ενέργεια (ΕΣΕΚ), με το οποίο η χώρα ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της για την κλιματική αλλαγή, ενώ έχει κινητοποιήσει το ενδιαφέρον εγχώριων και ξένων εταιρειών που εμπλέκονται στην αγορά της ηλεκτροκίνησης. Από τον ηγέτη της αυτοκινητοβιομηχανίας στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, την αμερικανική Tesla, τον τεχνολογικό ηγέτη στην παγκόσμια αγορά των ταχυφορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων, ΑΒΒ, τα επίσης ηχηρά ονόματα που πρωταγωνιστούν διεθνώς στον κλάδο, τη γαλλική Εngie και την αμερικανική Blink, αλλά και μεγάλους ελληνικούς ομίλους, όπως τα ΕΛΠΕ και η Μότορ Οϊλ που εντάσσουν στο δίκτυό τους και σταθμούς φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι και μικρότερου μεγέθους εταιρείες που άνοιξαν την αγορά ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, όπως η FORTISIS, αναμένουν το θεσμικό πλαίσιο και τα μέτρα στήριξης της ελληνικής κυβέρνησης για την ανάπτυξη της αγοράς προκειμένου να προχωρήσουν σε σημαντικές επενδύσεις σε συνεργασία με εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που δραστηριοποιούνται κυρίως στον τομέα των ΑΠΕ, αλλά και αντιπροσωπείες αυτοκινήτων. Η Tesla, η οποία είχε εκφράσει το ενδιαφέρον της για την ελληνική αγορά όχι μόνον του ηλεκτρικού αυτοκινήτου αλλά και της αποθήκευσης ενέργειας στην προηγούμενη κυβέρνηση, επανήλθε με σχέδια που γνωστοποίησε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας.
Επισήμως ενδιαφέρον έχει εκφράσει και η ΑΒΒ, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκεται σε συζητήσεις με εγχώρια αντιπροσωπεία αυτοκινήτων, όπως και η Εngie, η οποία έχει εγκαταστήσει ήδη τον πρώτο σταθμό φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στα κεντρικά γραφεία της Vodafone στο Χαλάνδρι. Η κορυφαία εταιρεία των ΗΠΑ στον τομέα διάθεσης προϊόντων και υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης, Blink Charging, μέσω της κοινοπραξίας Blink Charging Europe που έχει συστήσει με τον ενεργειακό όμιλο Εunice Energy για την ανάπτυξη μέσω της Ελλάδας ενός δικτύου φόρτισης σε όλη την Ευρώπη, εγκατέστησε τους δύο πρώτους σταθμούς φόρτισης στη γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου. Ενδιαφέρον προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων έχουν εκφράσει, επίσης, οι Arclif Group, BRS Greec, EST RES, Kion Architects Brainbox, MC Chargers, αλλά και εταιρείες leasing. Μερίδιο από τη νέα αγορά που ανοίγει διεκδικούν και οι πετρελαϊκοί όμιλοι ΕΛΠΕ και Μότορ Οϊλ, οι οποίοι έχουν εγκαταστήσει ήδη σταθμούς φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους και σε διάφορα σημεία στην Αττική, αλλά και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, που πρωταγωνιστεί στην αγορά των ΑΠΕ. Επέκταση των δραστηριοτήτων της σχεδιάζει και η Fortisis, η οποία έχει αναπτύξει το μεγαλύτερο δίκτυο στην Ελλάδα, που αριθμεί περί τους 60 σταθμούς φόρτισης.
Συναντήσεις, εξάλλου, θα έχει περί τα τέλη Φεβρουαρίου κλιμάκιο του υπουργείου Ενέργειας με επικεφαλής τη γενική γραμματέα Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου στην Ολλανδία, μία από τις πρωτοπόρες χώρες στην ηλεκτροκίνηση, με εταιρείες λίντερ του κλάδου, όπως η Shell, η Leaseplan και η Allego. To υπουργείο Ενέργειας, που έχει αναλάβει και την ανάπτυξη του όλου project, έχει διασφαλίσει την τεχνική υποστήριξη της Γερμανίας σε θέματα ασφάλειας υποδομών φόρτισης και ηλεκτρικού δικτύου, καθώς ένα από τα ζητήματα που καλείται να διαχειριστεί είναι και η επάρκεια ισχύος σε σχέση με την ηλεκτρική ενέργεια που θα απαιτηθεί.
Η αγορά αναμένει το νέο θεσμικό πλαίσιο που καταρτίζει αυτή την περίοδο η διυπουργική επιτροπή, με στόχο να ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάιο και τα κίνητρα που θα ενσωματώνει για την αντιστάθμιση του υψηλού ακόμη κόστους αγοράς ενός ηλεκτρικού οχήματος σε σχέση με τα συμβατικά και της αυτονομίας (χιλιομετρική κάλυψη). Αν και η τεχνολογία των μπαταριών αναπτύσσεται ταχύτατα, με τις μελέτες να εκτιμούν ότι μέχρι το 2024 θα υπάρξει πλήρης εξομοίωση των τιμών με τα συμβατικά αυτοκίνητα, η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης παγκοσμίως στηρίζεται ακόμη στην παροχή κινήτρων. Επιτυχημένα οικονομικά κίνητρα πρωτοπόρων χωρών στην ηλεκτροκίνηση θα εφαρμόσει και η ελληνική κυβέρνηση. Μειωμένα διόδια, έκπτωση στα πλοία, ελεύθερη κυκλοφορία στον δακτύλιο των μεγάλων αστικών κέντρων και ελεύθερο πάρκινγκ στους χώρους ελεγχόμενης στάθμευσης, μειωμένα ασφάλιστρα, επιδότηση επιτοκίου για δάνεια αγοράς ηλεκτρικού οχήματος, αλλά και επιδότηση αγοράς, είναι μερικά από τα κίνητρα που εξετάζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας σε συνεργασία με τους αντίστοιχους φορείς και το υπουργείο Οικονομικών για τη χρηματοδότησή τους από πόρους του ΕΣΠΑ. Η ανάπτυξη δικτύου σταθμών δημόσιας φόρτισης θα κρίνει, επίσης, το όλο εγχείρημα. Στην περίπτωση των υποδομών φόρτισης, παγκοσμίως απαντάται το γνωστό πρόβλημα «της κότας και του αυγού»: εάν δεν υπάρχουν επαρκείς υποδομές, δεν αναπτύσσεται η αγορά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αφού δεν μπορούν να φορτίζουν, αλλά και για να αναπτυχθούν υποδομές φόρτισης πρέπει να κυκλοφορεί επαρκής αριθμός ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Πέντε μήνες για έκδοση άδειας λειτουργίας σταθμού
Το κατά πόσον η αγορά θα αναπτυχθεί με βιώσιμο τρόπο είναι ένα από τα ζητούμενα και μία από τις ανησυχίες των επενδυτών. Η πλευρά της κυβέρνησης, πάντως, εμφανίζεται αισιόδοξη και αποφασισμένη να υλοποιήσει αποτελεσματικά το φιλόδοξο σχέδιο για την ηλεκτροκίνηση.
«Πιστεύω ότι δεν πρέπει να χάσει η χώρα μας το τρένο αυτής της περιβαλλοντικά φιλικής τεχνολογικής επανάστασης. Η χώρα και η κοινωνία πρέπει να ωφεληθούν τα μέγιστα από τις προοπτικές της ηλεκτροκίνησης. Δεν είναι μόνο μία ευκαιρία να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας στις πόλεις όπου ζούμε, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα η Ελλάδα να δραστηριοποιηθεί στην κατασκευή εξαρτημάτων και μπαταριών ή ανάπτυξης έξυπνου λογισμικού, που είναι απαραίτητα για την κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Μπορεί σήμερα να φαντάζει σαν ένα άπιαστο όνειρο, όμως μπορούμε να πετύχουμε να μπει η Ελλάδα στην εποχή των καθαρών αυτοκινήτων και έχουμε το σχέδιο και την όρεξη για να το πράξουμε», δηλώνει στην εφημερίδα «Καθημερινή» η γενική γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, η οποία προΐσταται της Διυπουργικής Επιτροπής για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης.
Η πλευρά της αγοράς, πάντως, επισημαίνει ότι πιο σημαντικό από το κίνητρα είναι η άρση των εμποδίων από πλευράς των αρμοδίων αρχών. «Το να εξαλείψουμε τη γραφειοκρατία είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά του κράτους για τη βιώσιμη ανάπτυξη της αγοράς», τονίζει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο κ. Δημήτρης Μιχαρικόπουλος, διευθυντής και συνιδρυτής της fortisis. Επισημαίνει ότι το υπουργείο Οικονομικών από το 2014 δεν έχει βγάλει τους κωδικούς δραστηριότητας για υπηρεσίες φόρτισης. Για την έκδοση άδειας εγκατάστασης ενός σταθμού φόρτισης απαιτούνται πέντε μήνες, ενώ στη διαδικασία εμπλέκονται τέσσερις διαφορετικές υπηρεσίες, αναφέρει ο ίδιος. Για να γίνει μακροπρόθεσμα βιώσιμη αγορά, σύμφωνα με τον κ. Μιχαρικόπουλο, απαιτούνται συνεργασίες επί τη βάσει των επιτυχημένων μοντέλων άλλων χωρών, καθώς εμπλέκονται ρυθμιστικές αρχές, υπουργεία, δήμοι, Περιφέρειες, διαχειριστές δικτύου, προμηθευτές ενέργειας κ.ά. Αναφέρει το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου όπου δήμοι, σε συνεργασία με ιδιώτες, δημιούργησαν hubs φόρτισης που λειτούργησαν με όρους αγοράς.