Ενεργειακή ασφάλεια και ανησυχίες για το μέλλον

του Δημήτρη Διαμαντίδη

Η έννοια της ενεργειακής ασφάλειας, δηλαδή η χωρίς προβλήματα και εμπόδια πρόσβαση σε βιώσιμες και με ανεκτό οικονομικό κόστος πηγές ενέργειας, έχει σήμερα αλλάξει πολύ, σε σχέση με το παρελθόν.

Ποιοι είναι οι καταλύτες αυτής της αλλαγής;

Όπως επισημαίνουν διεθνείς μελέτες, πλέον υπάρχουν πολύ περισσότερες ενεργειακές πηγές σε πιο πολλές χώρες. Η μεγαλύτερη διαθεσιμότητα ενεργειακών πηγών εντοπίζεται, τόσο στα ορυκτά καύσιμα, όσο και στις ανανεώσιμες πηγές.

Ιδιαίτερα η ανάπτυξη στο πεδίο των ανανεώσιμων πηγών και της διανομής της ενέργειας προσφέρει τη δυνατότητα διαφοροποίησης του ενεργειακού μείγματος. Έτσι, την ίδια στιγμή αυξάνεται η ενεργειακή ασφάλεια, ενώ μειώνεται η εξάρτηση από ένα περιορισμένο αριθμό χωρών, όπως αυτές που παράγουν τις μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου.

Παράλληλα, σήμερα τα τιμολογιακά σοκ στην πορεία της τιμής κυρίως των ορυκτών καυσίμων δεν είναι μόνο αποτέλεσμα γεωπολιτικών ζητημάτων ή της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς-ζήτησης. Είναι και αποτέλεσμα της θεμελιακής διαμάχης των μεγάλων παγκόσμιων “παικτών” για τα μερίδια αγοράς σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα ή για την βιωσιμότητα και την αντοχή της βιομηχανίας. Η ομαλοποίηση των σχέσεων της διεθνούς κοινότητας με το Ιράν, η αυξημένη παραγωγή πετρελαίου της Ρωσίας ή της Σαουδικής Αραβίας και η επανάσταση στις ΗΠΑ με το σχιστολιθικό πετρέλαιο, είναι όλα στοιχεία αυτής της δυναμικής.

Καταλύτης της αλλαγής είναι και η ψηφιακή επανάσταση, καθώς η σύνδεση μεταξύ της φυσικής και της ψηφιακής υποδομής, καθώς και τα νέα δεδομένα που προσφέρει η τεχνολογική εξέλιξη, ανοίγουν νέους δρόμους για να αναβαθμιστεί η αποτελεσματικότητα, να μειωθούν τα κόστη και να αυξηθεί η ασφάλεια. Ωστόσο, εγείρεται και μία καινούρια σειρά προκλήσεων και προκύπτουν αδυναμίες, τις οποίες ποτέ άλλοτε δεν είχαμε αντιμετωπίσει και στο πλαίσιο αυτό πλέον η ενέργεια  ζητείται να αποτελεί συστατικό στοιχείο της εθνικής ασφάλειας.

Απότοκο των μεταβολών στην ενέργεια είναι και η κοινωνική αποσάθρωση ιδιαίτερα για χώρες, οι οποίες βασίζονται υπέρμετρα στις εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων (κυρίως πετρελαίου) και μπορεί να βλέπουν τα σχετικά έσοδα τους να συρρικνώνονται. Η υποχώρηση αυτών των εσόδων έχει επίπτωση στο επίπεδο των επενδύσεων στο σύνολο της οκονομίας και αυτό το γεγονός επηρεάζει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και την ίδια την βιωσιμότητα της οικονομίας.

Σήμερα στην ενέργεια η προσφορά είναι το ίδιο σημαντική και ευάλωτη όσο και η μετάδοση-διανομή, καθώς η τρομοκρατική απειλή είτε είναι cyber, είτε «παραδοσιακή», μπορεί να επηρεάσει όλους τους «κρίκους» της αλυσίδας.

Τέλος, αξίζει να σημειωθούν και οι θετικές εξελίξεις στη διαχείριση της ζήτησης, που αποτελεί ένα θέμα που έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία 20 χρόνια, χάρη στην ψηφιακή επανάσταση, η οποία επιτρέπει με ευχέρεια τις αυξομειώσεις στη ζήτηση, ανάλογα με τις ανάγκες.

Αν σας άρεσε το άρθρο, Μοιραστείτε το!

Αφήστε μια απάντηση