Υπό την προεδρία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη, ολοκληρώθηκε στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της Ε.Ε. με σημαντικά αποτελέσματα, κυρίως στο θέμα της προώθησης των γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά και στις Τρίτες Χώρες. Η συμφωνία που επετεύχθη αποτελεί επίτευξη σημαντικού στόχου για την Ελληνική Προεδρία.
Α. Θέματα Συμβουλίου Γεωργίας υπό την παρουσία του Επιτρόπου κ. Ciolos
1. Προώθηση των γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά και στις τρίτες χώρες - Διαπραγματευτική Εντολή στην Ελληνική Προεδρία
Στο θέμα της προώθησης των γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά και στις τρίτες χώρες σημειώθηκε σημαντική εξέλιξη, αφού το Συμβούλιο Υπουργών συμφώνησε στα βασικά σημεία της πρότασης που είχε κάνει η Προεδρία. Δηλαδή, συμφωνήθηκε η χρηματοδότηση σε ποσοστό 75% για όλα τα προγράμματα προώθησης και 85% σε περιπτώσεις κρίσεων που απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων.
Τα ποσοστά αυτά αυξάνονται κατά 5 μονάδες, γίνονται δηλαδή 80% και 90% αντίστοιχα, όταν οι οργανώσεις που τα διαχειρίζονται είναι εγκατεστημένες σε χώρες που βιώνουν δημοσιονομική κ ρίση. Επιπρόσθετα, μετά από συνεδρίαση της Ειδικής Επιτροπής Γεωργίας, που πραγματοποιήθηκε χθες βράδυ παράλληλα με το Συμβούλιο Υπουργών, το Συμβούλιο έδωσε στην Προεδρία τη διαπραγματευτική εντολή για τη διενέργεια Τριλόγου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβουλίου παρουσία του Προέδρου του Συμβουλίου των Υπουργών Γεωργίας και Έλληνα Υπουργού κ. Τσαυτάρη.
Με τις εξελίξεις αυτές, όπως ανέφερε και ο αρμόδιος Επίτροπος Γεωργίας κ. D. Ciolos, στη Συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε του Συμβουλίου, όλα πλέον δείχνουν ότι ο στόχος της Προεδρίας για υιοθέτηση του Κανονισμού πριν τη λήξη της θητείας του παρόντος Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα επιτευχθεί επί ελληνικής Προεδρίας.
2.Βιολογική Γεωργία
Στη συνέχεια, στο Συμβούλιο παρουσιάστηκε η νέα πρόταση σχετικά με τους κανόνες για τα βιολογικά προϊόντα και τον τρόπο επισήμανσής τους.
Η Επιτροπή παρουσίασε στο Συμβούλιο την πρότασή της για την αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό του καθεστώτος σχετικά με τη βιολογική γεωργία, καθώς και ένα νέο σχέδιο δράσης για τον τομέα αυτό. Στόχος των προτάσεων είναι να διορθωθούν οι σημερινές αδυναμίες, όπως η πολυπλοκότητα και οι ασάφειες στη νομοθεσία, ορισμένες δυσχέρειες στο ελεγκτικό σύστημα, και δυσλειτουργίες στην εμπορική διακίνηση των βιολογικών προϊόντων, που στερεί ευκαιρίες στους παραγωγούς της ΕΕ. Πρέπει να σημειωθεί ότι για το θέμα αυτό είχε προηγηθεί δημόσια διαβούλευση, που κατέδειξε το ενδιαφέρον των καταναλωτών για τα βιολογικά προϊόντα αλλά και την επιθυμία τους για αξιόπιστα συστήματα παραγωγής και διακίνησης.
Τα κύρια στοιχεία της νέας πρότασης της Επιτροπής είναι:
• Εναρμονίζονται οι κανόνες παραγωγής και καταργούνται ορισμένες εξαιρέσεις, εκτός από πολύ ειδικές περιπτώσεις
• Τα συστατικά γεωργικής προέλευσης που χρησιμοποιούνται στη σύνθεση των μεταποιημένων βιολογικών προϊόντων πρέπει να είναι αποκλειστικά βιολογικά
• Οι φορείς που παράγουν βιολογικά προϊόντα, εκτός από τους αγρότες ή οι φορείς που παράγουν προϊόντα υδατοκαλλιέργειας, με εξαίρεση τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, πρέπει να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις
• Το σύστημα ελέγχου ενσωματώνεται σε έναν ενιαίο κανονισμό, ώστε να είναι αποτελεσματικότερο
• Εισάγεται ένα ομαδικό σύστημα πιστοποίησης με στόχο να διευκολύνονται οι μικρές βιολογικές εκμεταλλεύσεις
• Εισάγονται ειδικές διατάξεις με στόχο να ενισχυθεί η ιχνηλασιμότητα και να αποφεύγονται οι απάτες
• Προσαρμόζεται το εμπορικό καθεστώς και ειδικότερα, ενώ διατηρείται η δυνατότητα σύναψης συμφωνιών ισοδυναμίας της Ε.Ε. με τρίτες χώρες, καταργείται σταδιακά το σύστημα της μονομερούς ισοδυναμίας.
Η Ελληνική Προεδρία θα προχωρήσει στην εξέταση των προτάσεων στα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου, με στόχο να γίνει η μεγαλύτερη δυνατή επεξεργασία του φακέλου και να ληφθούν αποφάσεις το ταχύτερο δυνατόν, με τη νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
3. Τομέας Οπωροκηπευτικών
Ακολούθησε η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν στις Οργανώσεις Παραγωγών, τα Επιχειρησιακά Ταμεία και τα Επιχειρησιακά Προγράμματα στον τομέα των φρούτων και λαχανικών μετά την αναθεώρηση του 2007. Η έκθεση υπογραμμίζει τις αδυναμίες του παρόντος καθεστώτος και καταλήγει σε συστάσεις για νέα μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να τις αντιμετωπίσουν. Η Έκθεση δείχνει επίσης ότι υπήρξε πρόοδος στο βαθμό οργάνωσης, όμως άλλα Κράτη Μέλη έχουν υψηλή οργάνωση και άλλα χαμηλή, όπως συμβαίνει στις χώρες του Νότου και στα νέα Κράτη Μέλη. Η ελληνική Προεδρία θα προχωρήσει στην εξέταση της Έκθεσης, με στόχο να καταλήξει σε χρήσιμα συμπεράσματα για την ενδυνάμωση του ρόλου των οργανώσεων παραγωγών στις χώρες που παρουσιάζουν υστέρηση.
4. Κατάσταση του γαλακτοκομικού τομέα στην ΕΕ, μετά τη λήξη των ποσοστώσεων στο αγελαδινό γάλα τον Απρίλιο του 2015
Λαμβάνοντας υπόψη τις σημαντικές και ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα τόσος διεθνώς όσο και στο εσωτερικό της Ε.Ε. και τα αιτήματα πολλών μελών του Συμβουλίου, η χώρα μας έβαλε για τρίτη φορά στην ατζέντα του Συμβουλίου το θέμα του γάλακτος.
Το Συμβούλιο Γεωργίας συζήτησε την κατάσταση και τις προοπτικές του γαλακτοκομικού τομέα και την αντιμετώπιση ενδεχόμενων κρίσης στον τομέα στις χώρες της Ε.Ε, μετά τη λήξη των ποσοστώσεων το 2015. Ένα γεγονός που αναμένεται να φέρει ανακατατάξεις στην ευρωπαϊκή αγορά και ανάγκη προσαρμογής με μέτρα «ομαλής προσγείωσης» στο νέο καθεστώς σε πολλές χώρες της Ε.Ε. Οι απόψεις των κρατών μελών για το σημαντικό αυτό ζήτημα διέφεραν και το θέμα εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό για νέα συζήτηση στα προσεχή συμβούλια Υπουργών, αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάσει τα ακριβή στοιχεία, τις αναμενόμενες αλλαγές, καθώς και τις προτάσεις της για τους δυνατούς τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης προβλημάτων που θα ανακύψουν στις διάφορες χώρες μέλη. Πάντως, το αίτημα ορισμένων χωρών να γίνει από τώρα μερική άρση των ποσοστώσεων δεν έγινε δεκτό από την πλειοψηφία των χωρών μελών αλλά ούτε και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
5. Προβλήματα στον τομέα του ρυζιού από εισαγωγές τρίτων χωρών στην ΕΕ
Στο Συμβούλιο επίσης συζητήθηκε ο τομέας του ρυζιού και οι επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ρυζιού λόγω των εισαγωγών από τις τρίτες, λιγότερο αναπτυγμένες, χώρες. Το αίτημα της Ιταλίας - τόσο αρχικά στην πρώτη του συζήτηση όσο και στην τωρινή - υποστηρίχθηκε από την Ελλάδα και τις αντιπροσωπείες της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Βουλγαρίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δια του Επιτρόπου Γεωργίας, κ. Ciolos δεσμεύτηκε ότι θα παρακολουθήσει στενά την αγορά και σε περίπτωση που χρειαστεί, διαθέτει τα κατάλληλα μέσα, ώστε να παρέμβει και να προασπίσει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα του κλάδου.
6. Ενημέρωση για τις εμπορικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με Τρίτες Χώρες
Κατά τη διάρκεια του γεύματος των Υπουργών Γεωργίας ο Έλληνας Υπουργός κ. Τσαυτάρης ζήτησε από τον Επίτροπο κ. Ciolos και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει λεπτομερή ενημέρωση στα κράτη μέλη για το στάδιο των διαπραγματεύσεων με Τρίτες Χώρες όπως είναι ο Καναδάς, οι ΗΠΑ, η Σιγκαπούρη κ.ά. αλλά και για συνεργασίες με Τρίτες Χώρες.
Η συζήτηση είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, δεδομένου ότι η Διεύθυνση Γεωργίας είναι η Διεύθυνση που συμβουλεύει την αρμόδια για τις διαπραγματεύσεις Διεύθυνση Εξωτερικού Εμπορίου για τα γεωργικά προϊόντα που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των θεμάτων στις διαπραγματεύσεις.
Ο Έλληνας Υπουργός με την ιδιότητα και του Προέδρου του Συμβουλίου τόνισε ότι «Η κατοχύρωση και η διασφάλιση των ποιοτικών ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων με Ονομασία Προέλευσης ή Γεωγραφικών Ενδείξεων, των σημάτων ποιότητας της Ε.Ε. αποτελεί για την Ελληνική Προεδρία αλλά και για την Ελλάδα, σαν κράτος μέλος, πάγια και διαρκής προτεραιότητα. Το ίδιο ισχύει και για ολόκληρη την Ε.Ε. Για αυτό καθιερώθηκαν τα σήματα αυτά και αναμένεται και η καθιέρωση τριών ακόμη σημάτων και αυτή είναι και η κεντρική στρατηγική της γεωργίας της Ε.Ε. Ποιοτικά Επώνυμα Τρόφιμα. Αυτή λοιπόν η κεντρική πολιτική της Ε.Ε. στον τομέα της Ευρώπης που αποτελεί και κεντρική πολιτική και της νέας ΚΑΠ πρέπει να είναι βάση διαπραγματεύσεων και για το Διεθνές Εμπόριο».
Β. Θέματα δημόσιας υγείας με την παρουσία του Επιτρόπου κ. Borg
1. Υποχρεωτική αναγραφή της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης για το κρέας που χρησιμοποιείται ως συστατικό στα τρόφιμα.
Το Συμβούλιο Υπουργών διεξήγαγε συζήτηση σχετικά με την έκθεση που υποβλήθηκε από την Επιτροπή, τον περασμένο Δεκέμβριο, για την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης για το κρέας που χρησιμοποιείται ως συστατικό. Η συζήτηση βασίστηκε σε τρία σενάρια για την πιθανή επέκταση της υποχρεωτικής αναγραφής της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης. Από την συζήτηση προέκυψε ότι οι απόψεις των Κρατών Μελών διαφέρουν. Τα βασικά στοιχεία που αναδείχθηκαν είναι το κόστος για τους παραγωγούς που συνεπάγεται η υποχρεωτική αναγραφή, το εάν οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν αυτό το κόστος, εάν υπάρχουν αξιόπιστες μέθοδοι/τεχνικές ιχνηλασιμότητας κλπ. Στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου να εξετασθεί η έκθεση, τα διάφορα τεχνικά θέματα που αναφέρθηκαν, αλλά και να διερευνηθούν περαιτέρω οι απόψεις των αντιπροσωπειών, η Ελληνική Προεδρία παραπέμπει το θέμα για εξέταση στα αρμόδια προπαρασκευαστικά επιστημονικά και τεχνικά όργανα του Συμβουλίου.
Γ. Θέματα Αλιείας με την παρουσία της Επιτρόπου κας Δαμανάκη
Υιοθέτηση της εκτελεστικής Απόφασης του Συμβουλίου για την κατάρτιση καταλόγου Τρ ίτων Χωρών ως μη συνεργάσιμες κατά την έννοια του κανονισμού για την παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία (ΠΛΑ)
1. Υιοθετήθηκε για πρώτη φορά ομόφωνα κατάλογος τρίτων χωρών (Γουινέα, Καμπότζη, Μπελίζ) που χαρακτηρίζονται ως μη συνεργάσιμες για την καταπολέμηση της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας. Με την εφαρμογή αυτής της απόφασης απαγορεύονται από σήμερα οι εισαγωγές στην Ε.Ε αλιευτικών προϊόντων που αλιεύονται στις χώρες αυτές καθώς και η αλιεία του στόλου της Ε.Ε. στις χώρες αυτές.
2. Ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων των παράκτιων Κρατών για το σκουμπρί και διμερών διαβουλεύσεων Ε. Ένωσης και Νορβηγίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε τους Υπουργούς, σχετικά με τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων των παράκτιων κρατών για το σκουμπρί Βορειοανατολικού Ατλαντικού, για το οποίο η Επιτροπή πέτυχε τριμερή συμφωνία (ΕΕ, Νορβηγία, Νήσοι Φερόες) και των διμερών διαβουλεύσεων ΕΕ/Νορβηγίας.