Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή έχουν στοιχίσει τη ζωή σε δύο εκατομμύρια ανθρώπους και έχουν προξενήσει ζημιές ύψους 4,3 τρισ. δολαρίων τα τελευταία 50 χρόνια, σύμφωνα με νέα έρευνα του ΟΗΕ.
Η εν λόγω έρευνα, που δημοσιεύθηκε χθες, μετράει 11.778 σφοδρές φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή από το 1970 έως το 2021, ενώ μόνο την τελευταία διετία οι θάνατοι που προκλήθηκαν από καταστροφές τέτοιου είδους ανέρχονται στους 22.607 σε παγκόσμιο επίπεδο. Αναφέρεται, επιπλέον, πως περισσότερο από το 90% των θανάτων που οφείλονται σε αυτά τα φαινόμενα συνέβησαν σε αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου, ενώ τα φτωχότερα έθνη είδαν και πολύ πιο αργή ανοικοδόμηση και επανάκαμψη. «Οι πιο ευάλωτες κοινότητες αναγκαστικά σηκώνουν το φορτίο των καιρικών, κλιματικών και σχετιζόμενων με το νερό καταστροφών», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) του ΟΗΕ, Πέτερι Τάαλας.
Ο κυκλώνας «Μόχα», που «σάρωσε» την προηγούμενη εβδομάδα το Μπανγκλαντές και τη Μιανμάρ, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ο ΟΗΕ εκτιμά πως έως και 3,2 εκατ. άνθρωποι είναι πιθανό να χρειαστούν ανθρωπιστική βοήθεια ύστερα από το πέρασμά του, ενώ οι νεκροί εκτιμούνται μέχρι στιγμής σε 145. «Ο Μόχα προκάλεσε το απόλυτο χάος και την καταστροφή και έπληξε τους φτωχότερους των φτωχών», δήλωσε ο Τάαλας.
Βελτίωση υποδομών
Από την άλλη, ο ΟΗΕ υποστηρίζει πως η βελτίωση των συστημάτων ειδοποίησης και η συντονισμένη διαχείριση των καταστροφών σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν μειώσει σημαντικά τις ανθρώπινες απώλειες τα τελευταία χρόνια. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «καταστροφές όπως ο κυκλώνας “Μόχα” θα είχαν κοστίσει στο παρελθόν στο Μπανγκλαντές και στη Μιανμάρ δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς», ενώ ο Τάαλας τόνισε την ανάγκη ακόμη και τα πιο φτωχά κράτη να επενδύσουν στα συστήματα προειδοποίησης έκτακτων καταστροφών.
«Η έγκαιρη προειδοποίηση σώζει ζωές», είπε. O OHE έχει δρομολογήσει ένα σχέδιο ώστε να εξασφαλίσει ότι όλα τα έθνη θα καλύπτονται από συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για καταστροφές έως το τέλος του 2027. Μέχρι σήμερα μόνο οι μισές χώρες του κόσμου διαθέτουν τέτοια συστήματα. Παρά το γεγονός ότι οι θάνατοι έχουν μειωθεί και εκπονούνται σχέδια για να αποτραπούν πολύ περισσότεροι στο μέλλον, οι οικονομικές απώλειες που προκαλούνται από καταστροφές οι οποίες σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή εκτινάσσονται χρόνο με τον χρόνο στα ύψη.
Η έκθεση κατέγραψε ότι οι οικονομικές απώλειες είχαν επταπλασιαστεί, αυξάνοντας το κόστος από 49 εκατ. δολάρια την ημέρα κατά το διάστημα 1970-1980 σε 383 εκατ. δολάρια την ημέρα τη δεκαετία του 2010.
Οι πλούσιες χώρες έχουν πληγεί μακράν περισσότερο όσον αφορά το χρηματικό κόστος, καθώς έχουν δει να καταστρέφονται πολύ ακριβότερες υποδομές, ενώ παράλληλα τα δημόσια συστήματα που συνδράμουν στις καταστροφές έχουν απορροφήσει μεγάλα κεφάλαια.
Οι ανεπτυγμένες χώρες αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 60% των οικονομικών απωλειών λόγω καιρικών, κλιματικών και υδάτινων καταστροφών, αλλά σε περισσότερα από τα τέσσερα πέμπτα των περιπτώσεων οι ζημιές για κάθε καταστροφή αντιστοιχούσαν σε λιγότερο από 0,1% του ΑΕΠ τους.
Οι προβλέψεις που αφορούν την αύξηση της θερμοκρασίας στο μέλλον είναι δυσοίωνες. Η περίοδος 2023-2027 θα είναι «πιθανότατα» η πιο ζεστή που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη, καθώς η κλιματική αλλαγή θα συνδυαστεί με το μετεωρολογικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, προειδοποίησε ο WMO.
Μάλιστα η μέση θερμοκρασία του πλανήτη θεωρείται όλο και πιο βέβαιο πως θα ξεπεράσει τον στόχο του 1,5 βαθμού που τέθηκε στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα το 2015. «Υπάρχει πιθανότητα κατά 98% τουλάχιστον ένα από τα πέντε επόμενα χρόνια αλλά και αυτή η περίοδος στο σύνολό της να είναι τα πιο ζεστά που έχουν καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη», ανακοίνωσε ο WMO. Παράλληλα υπενθύμισε πως τα τελευταία χρόνια ήταν τα θερμότερα στην Ιστορία, με το 2016 να κατέχει το ρεκόρ.
Το Ελ Νίνιο είναι περιοδικό φαινόμενο που συνδέεται με την εμφάνιση μιας ζώνης θερμών υδάτων στον κεντρικό Ειρηνικό Ωκεανό. Επηρεάζει το παγκόσμιο κλίμα φέρνοντας καταρρακτώδεις βροχές σε ορισμένες περιοχές και ξηρασία σε άλλες.
Στις αρχές Μαΐου ο WMO εκτίμησε πως υπήρχε 60% πιθανότητα να εκδηλωθεί το φαινόμενο Ελ Νίνιο μέχρι το τέλος Ιουλίου και 80% πιθανότητα μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου.