Κόκκινα βάφτηκαν ξανά τα νερά του Θερμαϊκού Κόλπου στη Θεσσαλονίκη, καθώς έκανε και πάλι την εμφάνισή του χθες και σήμερα το φαινόμενο της «ερυθράς παλίρροιας».
Το φαινόμενο προκύπτει από τη ραγδαία ανάπτυξη μονοκύτταρων φωτοσυνθετικών οργανισμών που κατατάσσονται στο φυτοπλαγκτόν, δημιουργεί μια τεράστια κοκκινωπή κηλίδα στα νερά και προκαλεί έντονη δυσοσμία.
Διαρκεί συνήθως μία εβδομάδα με δέκα ημέρες, ενώ, τις περισσότερες φορές, εμφανίζεται δύο φορές τον χρόνο.
Πέραν της έντονης δυσοσμίας και της περίεργης απόχρωσης του νερού, το φαινόμενο έχει και οικονομικές επιπτώσεις στον πρωτογενή τομέα, όπως τα αλιεύματα.
Τις φωτογραφίες ανήρτησε στον προσωπικό του λογαρισμό στο Facebook ο δημοτικός σύμβουλος Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Η ερυθρά παλίρροια στον Όρμο της Θεσσαλονίκης είναι συχνό φαινόμενο τα τελευταία χρόνια. Αν και φυσικό φαινόμενο με χαμηλή συχνότητα στις θαλάσσιες περιοχές τείνει να γίνει μόνιμο στον Όρμο Θεσσαλονίκης. Εμφανίζεται από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη με ενδιάμεσα διαλείμματα, συχνά κορυφώνεται το χειμώνα. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις σχηματίζεται από τη συσσώρευση στην επιφάνεια του νερού ετερότροφων διμομαστιγωτών του πρωτοζωοπλαγκτού. Δεν είναι δηλαδή φυτοπλαγκτικοί (φωτοσυνθετικοί) οργανισμοί . Είναι τα πρωτόζωα που τρέφονται με το φυτοπλαγκτό που είναι άφθονο στην εύτροφη περιοχή του Όρμου. Η συσσώρευση των κυττάρων στην επιφάνεια του νερού (10-20 εκατοστά) και ο πορτοκαλόχρους χρωματισμός συνδέεται με τη γήρανση και τον θάνατο των οργανισμών αυτών, ενώ οι υγιείς οργανισμοί είναι περισσότερο διαφανείς ή και πρασινωποί και κατανέμονται σε όλη τη στήλη του νερού. Η ανάλυση δειγμάτων νερού, από την ερευνητική μας ομάδα στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ, σήμερα (23/11/2016) όπως και στις περισσότερες φορές από την περιοχή (τα προηγούμενα χρόνια) έδειξε ότι στην πορτοκαλί/κεραμιδί χρώματος μάζα κυριαρχεί σχεδόν αποκλειστικά το ετερότροφο δινομαστιγωτό Noctiluca. Ο οργανισμός αυτός αν και δεν παράγει βιοτοξίνες (δεν είναι τοξικός) εν τούτοις έχει αρνητικές επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον: δυσοσμία λόγω της αποικοδόμησης των νεκρών οργανισμών από τα βακτήρια με κατανάλωση οξυγόνου, ελευθέρωση αμμωνίας με τη λύση των κυττάρων και κυριαρχία του μικροβιακού τροφικού πλέγματος με κορύφωσή του σε ζελατινώδεις οργανισμούς όπως κτενοφόρα και μέδουσες. Η επίδραση στο οικοσύστημα μπορεί να είναι σημαντικά αρνητική όταν η διάρκεια, έκταση και ένταση είναι μεγάλη.
Μαρία Μουστάκα
Καθηγήτρια Υδροβοτανικής – Υδροοικολογίας
Τμήμα Βιολογίας
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης