Κακοκαιρία «Daniel»: Μόνο ο ποταμός Φαρσαλιώτης κατέβασε 300 εκατομμύρια κυβικά νερού

του Θωμά Κ. Παπαλάσκαρη*

Ζωτικής σημασίας για τους υδατικούς πόρους, και κατ΄ επέκταση για όλους τους τομείς της τοπικής οικονομίας, ιδιαίτερα για τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα της ευρύτερης περιοχής, του δήμου Δομοκού Φθιώτιδας, του δήμου Σοφάδων Καρδίτσας και του δήμου Φαρσάλων Λάρισας, είναι αναμφίβολα ο ποταμός Φαρσαλιώτης (ή «Βρένικος»), ο οποίος είναι ο κυριότερος παραπόταμος του ποταμού Σοφαδίτη, ο κυριότερος παραπόταμός του είναι ο Ιταλικός Ποταμός, διατρέχει μέσα από τμήματα και των τριών παραπάνω δήμων πριν καταλήξει στον ποταμό Σοφαδίτη κοντά στον οικισμό Ερμήτσι, του δήμου Σοφάδων, και σε γενικά κοντινή απόσταση από την πόλη της Καρδίτσας, ακολουθώντας μία γενικότερη βορειοδυτική κατεύθυνση [1.1]. Η αρχαία ονομασία του είναι «Απιδανός Ποταμός» και οι κύριες πηγές του βρίσκονται στις βόρειες πλευρές του «Όρους Όθρυς» της ευρύτερης περιοχής της Φθιώτιδας [1.2]. Ο ποταμός Φαρσαλιώτης είναι “υδατόρευμα τέταρτης («4ης») τάξης” κατά την μέθοδο κατάταξης ρεμάτων με την ονομασία «Strahler», δέχεται «”πηγαία ρέματα” σαν “παραποτάμους”» τόσο: 1).από τις περιοχές της «Ανάβρας», της «Αχλαδιάς», του «Λεονταρίου» και του «Ασημοχωρίου», από την Δυτική και τη Nοτιοδυτική περιοχές της “λεκάνης απορροής” του, από την περιοχή του δήμου Σοφάδων, όσο και από 2).την περιοχή των «Γαβρακίων», της «Εκκάρας», της «Άνω Αγόριανης», του «Δομοκού», του «Γερακλίου», του «Βούζιου», της «Αχλαδιάς» και του «Πετρωτού», από τη Νότια και την Νοτιοδυτική περιοχές της “λεκάνης απορροής” του, από την περιοχή του δήμου Δομοκού, καθώς επίσης και από 3).τις περιοχές του «Ρυζιού», των «Φαρσάλων», του «Μικρού Ευύδριου» και του «Πολυνερίου», από την Ανατολική και την Νοτιοανατολική περιοχές της “λεκάνης απορροής” του, από την περιοχή του δήμου Φαρσάλων.

Αποτελείται από [(61),(εξήντα ένα)] “ρέματα (“ορεινά” / “πηγαία”) πρώτης (“1ης”) τάξης” συνολικού μήκους ίσου με “250.534 m” (“250,534 km”), από [(35),(τριάντα ένα)]“ρέματα (“ημιορεινά”) δεύτερης (“2ης”) τάξης” συνολικού μήκους ίσου με “120.448 m” (“120,448 km”), από [(11),(έντεκα)] “ρέματα (“ημι-πεδινά”) τρίτης (“3ης”) τάξης” συνολικού μήκους ίσου με “28.498,90 m” (“28,499 km”) και από [(15),(δέκα πέντε)] “ρέματα (“πεδινά”) τέταρτης (“4ης”) τάξης” συνολικού μήκους ίσου με “40.289,41 m” (“40,289 km”).

Το συνολικό μήκος της κύριας κοίτης, ενδεικτικά, του ποταμού Φαρσαλιώτη, (από το Όρος Όθρυς, μέχρι την εκβολή του, στον ποταμό Σοφαδίτη (παραπόταμο του ποταμού Πηνειού), κοντά στον οικισμό ”Ερμήτσι” Καρδίτσας) είναι ίσο με “64.820,15 μέτρα” (ή αλλιώς “64,820 χιλιόμετρα”) και η συνολική λεκάνη απορροής του έχει έκταση ίση με 755,21 τετραγωνικά χιλιόμετρα (ή αλλιώς 755.210 στρέμματα), δηλαδή καταλαμβάνει περίπου το 43,30% της συνολικής έκτασης του δήμου Σοφάδων, το 33,35% της συνολικής έκτασης του δήμου Δομοκού και το 23,34% της συνολικής έκτασης του δήμου Φαρσάλων όπως φαίνεται και στην παρακάτω εικόνα [2.1,2.2,2,3]:

Στο παρόν άρθρο αναλύεται το γεγονός ότι είναι δυνατή η εκτίμηση, με ανάλυση γεωγραφικών δεδομένων που διατίθενται από δορυφόρο, όλων των τιμών των παροχών νερού του ποταμού Φαρσαλιώτη (και κατ΄επέκταση και όλων των ποταμών και χειμάρρων της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας), για κάθε περίπτωση διαφορετικού επεισοδίου βροχόπτωσης, με τη χρήση των Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων («Geographical Information Systems», εν συντομία, «Γ.Π.Σ.», («G.I.S.») [2.3] και «Υδρολογικών Μοντέλων», («Hydrological Models», του «Σώματος Αμερικανών Μηχανικών» ή αλλιώς «American Corps of Engineers») [2.4], όπως συνοπτικά και συνολικά απεικονίζονται στην παρακάτω εικόνα.

Συγκεκριμένα, η “έκταση της ζώνης πλημμύρας” του ποταμού Φαρσαλιώτη (αποκλειστικά μέσα στην “ζώνη επιρροής” της “λεκάνης απορροής” του ποταμού Φαρσαλιώτη είναι ίση “100,489 km2” ή αλλιώς ίση με “100.489,08 στρέμματα” δηλαδή η “έκταση της ζώνης πλημμύρας” του ποταμού Φαρσαλιώτη κατέλαβε σε ποσοστό το “13,31%” του συνόλου της “λεκάνης απορροής” του ποταμού Φαρσαλιώτη) [2.1,2.2,2.3].

Στο παρόν άρθρο αναλύθηκαν δύο διαφορετικά επεισόδια βροχοπτώσεων των οποίων τα αποτελέσματα αναφέρονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα:

 

Πίνακας 1. Τα στοιχεία των δύο (2) διαφορετικών (“ρεαλιστικό” ίσο με “466,00 mm” και “υποθετικό” ίσο με “1.000 mm”), αθροιστικών επεισοδίων βροχόπτωσης (ημερομηνία, διάρκεια και συνολικό ύψος βροχόπτωσης), οι αντίστοιχες παροχές αιχμής νερού και οι αντίστοιχες, εκτιμηθείσες, συνολικές ποσότητες νερού στην εκβολή του ποταμού Φαρσαλιώτη, εκφραζόμενες σε “χιλιοστόμετρα ύψους νερού”, σε “κυβικά μέτρα νερού” και “τόνους νερού”.

Επιπλέον, αρχικά, στην παρακάτω εικόνα απεικονίζεται το, ρεαλιστικό, «ιστόγραμμα βροχόπτωσης» του χρονικού διαστήματος, “04-08/09/2023” (“466,00 mm”), το οποίο και «απέδωσε» την, φυσιολογικά, μικρότερη, υποθετική, παροχή αιχμής νερού και συγκεκριμένα 1.899,20 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο, το οποίο και «απέδωσε», λόγω του ακραίου μετεωρολογικού φαινομένου με την κωδική ονομασία «Daniel», τη, φυσιολογικά, μικρότερη, ρεαλιστική, συνολική ποσότητα νερού και συγκεκριμένα 297.817.063,50 κυβικά μέτρα ή αλλιώς 297.817.063,50 m3, και το αντίστοιχο, ρεαλιστικό, «υδρογράφημα πλημμύρας» που προκύπτει από το συγκεκριμένο, ρεαλιστικό, επεισόδιο βροχόπτωσης, (λόγω του ακραίου μετεωρολογικού φαινομένου με την κωδική ονομασία «Daniel») [2.4].

Τέλος, στην παρακάτω εικόνα απεικονίζεται το, υποθετικό, «ιστόγραμμα βροχόπτωσης» του χρονικού διαστήματος, “04-08/01/2023” (“1.000,00 mm”), (το οποίο και «απέδωσε» την, φυσιολογικά, μεγαλύτερη, υποθετική, παροχή αιχμής νερού και συγκεκριμένα «2.171,50 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο»), και το αντίστοιχο, υποθετικό, «υδρογράφημα πλημμύρας» που προκύπτει από το συγκεκριμένο, υποθετικό, επεισόδιο βροχόπτωσης, (το οποίο και «απέδωσε», λόγω του, υποθετικού, ακραίου μετεωρολογικού φαινομένου την, φυσιολογικά, μεγαλύτερη, υποθετική, συνολική ποσότητα νερού και συγκεκριμένα 696.258.307,40 κυβικά μέτρα) [2.4].

Παρατήρηση: Το παρόν δημοσίευμα θα αναμορφωθεί όταν, έπειτα από προσωπική έρευνα στο διαδίκτυο, επεξεργαστούν από τον συγγραφέα του παρόντος και τα υπόλοιπα διαθέσιμα στοιχεία των: 1).“βροχοπτώσεων της ευρύτερης περιοχής”, 2).“αναλυτικών χρήσεων γης της ευρύτερης περιοχής” (έτσι ώστε να καθοριστεί ο ακριβής “curve number”), 3).“γεωλογικά στοιχεία της ευρύτερης περιοχής“ (έτσι ώστε να καθοριστεί ο ακριβής “curve number”), που αφορούν την περιοχή της “λεκάνης απορροής” του ποταμού Φαρσαλιώτη, ενώ, επιπρόσθετα η παρούσα, (αποκλειστικά ιδιωτική και υποκειμενική), μελέτη εκπονήθηκε δωρεάν (και δόθηκε ανοιχτά στη δημοσιότητα) και δεν έχει επιδοτηθεί (ούτε με ένα ευρώ), από κανένα είτε Εθνικό είτε Ευρωπαϊκό οικονομικό πόρο ή άλλη Υπηρεσία είτε Οργανισμό. Τέλος, τα πραγματικά δεδομένα βροχοπτώσεων, αφορούν, αποκλειστικά, τον μετεωρολογικό σταθμό των Χαλκιάδων, του δήμου Φαρσάλων, του νομού Λάρισας (αθροιστική βροχόπτωση ίση με «466,00 mm»), όπως αυτά ανακοινώθηκαν από την ιστοσελίδα “meteo.gr” και αφορούσαν το χρονικό διάστημα «04-08/09/2023» [2.5].

*Ο Θωμάς Κ. Παπαλάσκαρης είναι Π.Ε. Πολιτικός Μηχανικός MSc

Βιβλιογραφία-Παραπομπές:
1.1.WIKIPEDIA.ORG,
(«https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B1%CF%81%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82»),
1.2.SCHOOLPRESS.SCH.GR,
(«https://schoolpress.sch.gr/totetarto/archives/269»),
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.1.COPERNICUS.EU,
(«https://land.copernicus.eu/»),
2.2.STATISTICS.GR,
(«https://www.statistics.gr/»),
2.3.QGIS.ORG,
(«https://www.qgis.org/en/site/»),
2.4.HEC.USACE.ARMY.MIL,
(«https://www.hec.usace.army.mil/»),
2.5.METEO.GR,
(«https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2930»),
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.1.PINEIOS NEWS.GR,
(«https://www.pineiosnews.gr/2021/03/24/ydrologiki-erevna-ston-dimo-elassonas-amp-ton-evrytero-nomo-larisas-apo-kavalioti-politiko-ydrologo-michaniko/»),
2.2. MICHANIKOS-ONLINE.GR,
(«https://www.michanikos-online.gr/%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE-%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD/»),
2.3.YPAITHROS.COM,
(«https://www.ypaithros.gr/2500-kybika-metra-peripou-imera-gemizei-tamieytiras-fragmatos-libadiou-elassonas/»),
2.4.NEWS.B2GREEN.GR,
(«https://news.b2green.gr/28157/%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BF-%CF%85%CE%B4%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B4%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%B1»),
2.5.ANTILALOSPRESS.GR,
(«https://www.antilalospress.gr/Articles/me-100000-kuvika-metra-peripou-tin-imera-ksekinaei-apo-tis-piges-tou-o-potamos-kourtaliotis»),
2.6.CRETALIVE.GR,
(«https://www.cretalive.gr/kriti/kabaliotis-ydrologos-katagrafei-toys-ydatinoys-poroys-tis-kritis»),
2.7.CRETALIVE.GR,
(«https://www.cretalive.gr/kriti/o-thomas-papalaskaris-katagrafei-proto-plimmyrografima-stin-kriti-ston-akoymiano-potamo»),
2.8.E-THESSALIA.GR,
(«https://e-thessalia.gr/anodiki-i-tasi-ton-synolikon-miniaion-vrochoptoseon-sti-larisa-symfona-me-statistiki-analysi/»),
2.9.LARISSAPRESS.GR,
(«https://www.larissapress.gr/2022/12/07/poly-konta-se-entoni-piesi-oi-ydatikoi-poroi-tis-thessalias/»),
2.10.PROININEWS.GR,
(«https://www.proininews.gr/me-146-000-kyvika-metra-tin-imera-peripoy-xekinaei-i-kentriki-apostraggistiki-tafros-sta-tenagi/»),
2.11.GREENAGENDA.GR,
(«https://greenagenda.gr/%CE%B8%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B4%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%8E%CE%BD-%CF%84/»),
2.12. KOSMOSLARISSA.GR,
(«https://kosmoslarissa.gr/blog/%CE%BF%CE%B9-%CF%87%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B3%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-2017-2022-%CE%B1%CF%80%CE%BF-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%83%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-copernicus-sentinel-2»)

Πηγή φωτογραφίας: Πρακτορείο intime