του Νίκου Αβουκάτου
Η μόλυνση του ποταμού Καλαμά, εκτός από χρόνιο ζήτημα, είναι, πλέον, προκλητική και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος της περιοχής, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, προκαλεί έντονη ανησυχία και, φυσικά, οργή. Απόβλητα από κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές μονάδες αλλά και φυτοφάρμακα επιβαρύνουν το πολύ σημαντικό οικοσύστημα της Ηπείρου.
Ο Καλαμάς (ή Θύαμις) είναι ο μεγαλύτερος -σε μήκος- ποταμός της Ηπείρου. Εκτείνεται σε μήκος 100 χλμ και εκβάλει στην πεδιάδα της Σαγιάδας. «Χρειάζεται να γίνουν αυστηροί έλεγχοι και να δοθούν απαντήσεις. Δυστυχώς συντηρείται ένα περιβαλλοντικό έγκλημα σε μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», επισημαίνει, μιλώντας στη Greenagenda.gr, ο πάτερ Γιωργής Τζώρτζης, πρόεδρος της πανελλήνιας κίνησης πολιτών «Καθαρός Καλαμάς».
Στον ποταμό σημειώνονται συχνά περιστατικά ευτροφισμού λόγω της διατάραξης του φυσικού περιβάλλοντος στην τάφρο της Λαμψίστας. «Κατά διαστήματα, όταν βρέχει, σημειώνεται υπερπλήρωση του βιολογικού καθαρισμού της πόλης με αποτέλεσμα να πέφτουν μη επεξεργασμένα επιφανειακά νερά στην τάφρο της Λαμψίστας και στη συνέχεια να καταλήγουν στο ποταμό Καλαμά», καταγγέλλει ο έφορος δημοσίων σχέσεων της Πανηπειρωτικης Συνομοσπονδίας Ελλάδος Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου.
Ο ποταμός Καλαμάς, σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή, είναι ένας επιβαρυμένος ποταμός, ακόμη και από το μακρινό 1988. Κατά καιρούς καταγράφονται αυξημένα νιτρικά και νιτρώδη, που διαταράσσουν τον κύκλου του αζώτου με αποτελέσματα να δημιουργείται το φαινόμενο του ευτροφισμού. «Η λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού ξεπερνά κάποιες φορές τα όριά του», προειδοποιεί ο βιολόγος και διδάκτωρ μικροβιολογίας Δημήτρης Δημητρίου.
Το 1988, πριν 29 ολόκληρα χρόνια, Θεσπρωτοί πολίτες ξεσηκώθηκαν και οργάνωσαν Επιτροπή Αγώνα για να προστατεύσουν τον ποταμό από τη ρύπανση. Η κίνησή τους έχει χαρακτηρισθεί ιστορική (Πηγή: Artinews.gr)
Δύο και πλέον χρόνια χρειάστηκαν για την αξιολόγηση των προσφορών των εργολάβων για την επέκταση της δυναμικότητας του βιολογικού καθαρισμού της πόλης των Ιωαννίνων. Σήμερα, βρισκόμαστε στο στάδιο των ενστάσεων της βαθμολογίας της επιτροπής διαγωνισμού του έργου και την ερχόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τους αρμόδιους, αναμένονται σχετικές ανακοινώσεις.
«Εντός Ιουνίου θα υπάρξει ο μειοδότης του έργου και, στις αρχές του φθινοπώρου, αναμένεται να ξεκινήσουν οι εργασίες επέκτασης του βιολογικού καθαρισμού, κάτι που θα διαρκέσει περίπου δυο χρόνια. Πρόκειται για ένα μεγάλο έργο συνολικού κόστους 16 εκατ. ευρώ και με σύστημα μεμβρανών. Αυτομάτως, θα μετατραπεί σε έναν από τους μεγαλύτερους βιολογικούς καθαρισμούς της χώρας», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Ιωαννίνων Μάκης Χρυσοστόμου.
Η επέκταση του βιολογικού καθαρισμού είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Αρχικά κάλυπτε 17.500 κυβικά ανά ημέρα. Με τη δεύτερη επέκτασή του το 2002 -20004 έγινε τριτοβάθμια επεξεργασία των λυμάτων και έτσι αυξήθηκε η δυναμικότητά του στα 35.000 κυβικά. Σήμερα, η μέση παροχή είναι πάνω από 30.000 και κάποιες περιόδους ξεπερνά τα 40.000, φθάνοντας τα 50.000.
Ο δήμος Ζίτσας, αναφορικά με την προστασία του οικοσυστήματος του Καλαμά, έχει προτείνει συγκεκριμένα μέτρα και παρεμβάσεις. «Ζητάμε άμεσα την έκδοση Υπουργικής Απόφασης για την ενσωμάτωση της τάφρου Λαμψίστας στον κατάλογο των ευαίσθητων περιοχών, όπως άλλωστε ορίζεται από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Να σημειωθεί, παρά την εδώ και δυόμιση χρόνια θεσμοθέτηση του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου, ότι η τάφρος Λαμψίστας δεν έχει περιληφθεί στον κατάλογο των ευαίσθητων περιοχών», ανέφερε ο δήμαρχος Ζίτσας Μιχάλης Πλιάκος.
