Ο βαθμός στον οποίο οι χώρες θα περικόψουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τα επόμενα 50 χρόνια θα καθορίσει τις συνθήκες της ανθρώπινης ζωής στη Γη για τα επόμενα τουλάχιστον 10.000 χρόνια, υποστηρίζει ο επικεφαλής του Stockholm Resilience Centre στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.
Η συνέχιση της χρήσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα με το σημερινό ρυθμό είναι πιθανό να αυξήσει την παγκόσμια θερμοκρασία κατά 2 έως 2,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής, δημιουργώντας όρους που θα καθιστούσαν «δύσκολα διαχειρίσιμη» τη ζωή, δήλωσε ο Γιόχαν Ρόκστρεμ.
Ακόμη πιο ανησυχητικό, αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσει φυσικά φαινόμενα που θα οδηγήσουν στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη από τους 2 στους 6 βαθμούς Κελσίου, κάτι που θα ήταν «καταστροφικό», είπε.
«Αυτό που θα συμβεί τα επόμενα 50 χρόνια θα καθορίσει οπωσδήποτε το μέλλον της ανθρωπότητας τα επόμενα 10.000 χρόνια και πλέον», είπε ο Ρόκστρεμ, ο οποίος πρόσθεσε πως τα τελευταία 50 χρόνια ανθρώπινης δραστηριότητας «μας ώθησαν μακριά από τη σταθερότητα όπου βρισκόμασταν τα προηγούμενα 12.000 χρόνια».
Ο Ρόκστρεμ ανήκει σε μία ομάδα επιστημόνων που προτείνουν ο κόσμος να μειώνει στο μισό τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κάθε δεκαετία από το 2020, επιβάλλοντας ποινές σε όσους εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα.
Αν η αύξηση της θερμοκρασίας προσεγγίσει τους 2 με 3 βαθμούς Κελσίου, η στάθμη της θάλασσας είναι πιθανό να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 7 ή 8 μέτρα, και οι ξηρασίες και οι πλημμύρες θα αυξηθούν με συχνότητα και σφοδρότητα που δεν έχουμε ξαναδεί. Είναι επίσης πιθανό να υπάρξουν πολύ πιο καταστροφικά καιρικά φαινόμενα όπως κυκλώνες και «μαζικά» κύματα καύσωνα, είπε.
Οι τροπικές περιοχές της γης θα μετακινηθούν «πολύ γρήγορα» προς βορράν και τροπικές ασθένειες θα επεκταθούν σε άλλα γεωγραφικά πλάτη.
Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί επίσης να προκαλέσει επιπλέον φαινόμενα που θα ζεστάνουν περαιτέρω τον πλανήτη, είπε.
Αυτά περιλαμβάνουν το λιώσιμο του μόνιμου στρώματος πάγου στη Σιβηρία και την απελευθέρωση ισχυρών αερίων του θερμοκηπίου, τον θάνατο των δασών και την απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα, και το λιώσιμο των πάγων που θα άφηνε τον πλανήτη με μια πιο σκοτεινή επιφάνεια που απορροφά τη θερμότητα του ήλιου, αντί να την αντανακλά.
«Αυτό είναι το είδος των αποτελεσμάτων ντόμινο για τα οποία ανησυχούμε και με τα οποία θα καταλήγαμε σε μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση», είπε ο Ρόκστρεμ στο Thomson Reuters Foundation.
Αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου ή περισσότερο, θα είναι η πρώτη φορά που θα έχει συμβεί κάτι τέτοιο σε 4 δισεκατομμύρια χρόνια.
Για να έχουν κάποια πιθανότητα να διατηρήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, όπως ορίζει η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, οι χώρες θα πρέπει να «απανθρακοποιήσουν» τις οικονομίες τους, να περικόψουν τις εκπομπές από τη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων και να προστατεύσουν τα υφιστάμενα φυσικά περιβάλλοντα, είπε.
Θα πρέπει επίσης να απομακρύνουν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα χρησιμοποιώντας «γεομηχανικές» μεθόδους που είναι δαπανηρές, αλλά και δεν έχουν δοκιμαστεί ακόμη σε κλίμακα.
Αλλά θα είναι μια αναγκαιότητα, πρόσθεσε. «Έχουμε φθάσει τόσο μακριά, έχουμε εκπέμψει τόσο πολύ», τόνισε ο Ρόκστρεμ.