Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα συνηθισμένο θέμα συζήτησης και πολιτικής αντιπαράθεσης κάθε καλοκαίρι, ενώ ξεχνιούνται ολότελα τους επόμενους μήνες. Οταν δηλαδή πρέπει να παρθούν τα αναγκαία μέτρα πρόληψης για την αποτροπή τους. Κι όμως, οι συνέπειές τους παραμένουν ενεργές για πολλά χρόνια μετά την κατάσβεσή τους, καθώς ένα δάσος χρειάζεται δεκαετίες για να αναπτυχθεί ξανά.
«Οι αρνητικές επιπτώσεις που ακολουθούν πάντοτε τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές είναι: αλλαγή μικροκλίματος, περιορισμός εμφάνισης ή ακόμα και εκτοπισμός ειδών χλωρίδας και πανίδας, περιορισμός της τράπεζας σπόρων, διάβρωση εδάφους, ισχυρή απορροή με ακολουθία πλημμυρικών γεγονότων, καθώς και υποβάθμιση της αισθητικής του τοπίου με παράλληλες τάσεις στην αλλαγή χρήσεων γης», σημειώνεται σε μεγάλη έρευνα του WWF και του ΕΘΙΑΓΕ (Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικής Ερευνας), για τις δασικές πυρκαγιές την περίοδο 1983-2008, που εκπονήθηκε την επόμενη χρονιά από το 2007, τη χρονιά που η Ελλάδα σοκαρίστηκε από την καταστροφική δύναμη των πυρκαγιών. Δυστυχώς, για να ξεχάσει πάλι πολύ γρήγορα...
Περίπου 500.000 στρέμματα δασικών και γεωργικών εκτάσεων καίγονται κάθε χρόνο, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Καθημερινή». Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η έρευνα των WWF-ΕΘΙΑΓΕ, η οποία υπολογίζει για την περίοδο 1983-2008 1.465 πυρκαγιές σε ετήσια βάση κατά μέσον όρο, με καμένες εκτάσεις 523.582 στρέμματα (επίσης κατά μέσον όρο). Οι μεγαλύτερες ετήσιες καταστροφές καταγράφηκαν το 2000 και έφτασαν το 1.600.071 στρέμματα, και ακολουθούν τα έτη 1988 και 2007 με 1.522.779 στρ. και 1.372.857 στρ., αντίστοιχα. Οι περισσότερες καμένες εκτάσεις εντοπίζονται την πενταετία 1996-2000, όπου η μέση ετήσια τιμή ανεβαίνει στις 699.619 στρέμματα.
Ανοδική τάση
Στα ίδια επίπεδα είναι και οι εκτιμήσεις της έρευνας του νομικού και απόστρατου αντιστρατήγου και υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος Αδριανού Γκουρμπάτση, με τίτλο «Το κόστος της δασοπυρόσβεσης στην Ελλάδα». Στην έρευνά του υπολογίζεται πως στο διάστημα 1981-2014 ο μέσος ετήσιος αριθμός δασικών πυρκαγιών ήταν 1.513 πυρκαγιές, με αποτέλεσμα καμένες εκτάσεις 490.541 στρέμματα κατά μέσον όρο.
Ανησυχητική είναι η ανοδική τάση στην εκδήλωση δασικών πυρκαγιών τις τελευταίες δεκαετίες, όπως καταγράφεται στην προαναφερθείσα έρευνα του κ. Γκουρμπάτση. Συγκεκριμένα, τη δεκαετία 1980-1989 ο μέσος αριθμός δασικών πυρκαγιών ήταν 1.263, τη δεκαετία 1990-1999 ο μέσος αριθμός ανέβηκε στις 1.728, ενώ τη δεκαετία 2000-2009 έφτασε τις 1.732.
Το καλοκαίρι του 2016 κάηκαν περισσότερα από 260.000 στρέμματα δασικών, αγροτικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων, σύμφωνα με την υπηρεσία NOFFi-OBAM, του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία βασίζεται σε δορυφορικά δεδομένα. Η μεγαλύτερη πυρκαγιά πέρυσι εκδηλώθηκε στη Θάσο, όπου κάηκαν συνολικά 75.223 στρέμματα δασικών, αγροτικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων, σχεδόν το 20% της επιφάνειας του νησιού!
Οσον αφορά το συνολικό κόστος δασοπροστασίας, αυτό υπολογίστηκε από τον κ. Γκουρμπάτση σε 357.000.000 ευρώ το έτος, εκ των οποίων τα δύο τρίτα αφορούν τις δαπάνες πυρόσβεσης και το ένα τρίτο την πρόληψη. Το κόστος όμως από τις καταστροφές των δασικών πυρκαγιών είναι πολλαπλάσιο και σε βάθος χρόνου. Αρα, η ενίσχυση του τομέα της πρόληψης είναι εξαιρετικά αναγκαία.