«Φρένο» στην μείωση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα και υποστήριξη της προσπάθειας για την είσοδο καινούργιου «αίματος» στη γεωργία, δηλαδή νέων αγροτών, επιχειρεί να βάλει η Κοινή Αγροτική Πολιτική 2014-2020.
Η αγροδιατροφική βιομηχανία στην Ε.Ε. είναι υπεύθυνη για την ύπαρξη 46 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε 15 εκατομμύρια επιχειρήσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 6% του ΑΕΠ της Ένωσης.
Την ίδια στιγμή, πέρσι 10 εκατομμύρια άτομα εργάζονταν άμεσα στον αγροτικό τομέα της Ε.Ε., αποτελώντας συνολικά το 5% των απασχολούμενων της Ευρώπης.
Όμως, η γεωργία ως πηγή απασχόλησης εμφανίζει σημάδια μεγάλης συρρίκνωσης. Έτσι, στην δεκαπενταετία 2000-2015 περίπου 5 εκατομμύρια θέσεις πλήρους απασχόλησης στον αγροτικό τομέα χάθηκαν.
Παράλληλα, εκτός από τις ποσοτικές παραμέτρους, υπάρχουν και ποιοτικές.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι ανησυχητικό το γεγονός πως μόλις το 6% των όσων διευθύνουν αγροτικές εκμεταλλεύσεις είναι κάτω των 35 ετών.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το 15% είναι στην ηλικιακή ομάδα 35-44 ετών, το 23% μεταξύ 45-54 ετών, το 25% από 55-64 έτη και το μεγαλύτερο ποσοστό της τάξης του 31% είναι πάνω από 65 χρονών.
Στη χώρα μας η έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού είναι ένα εμπόδιο για την ανάπτυξη των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Στην Ελλάδα μόνο το 12,6 % των αρχηγών γεωργικών εκμεταλλεύσεων είναι ηλικίας κάτω των 35 ετών και μόνο το 3,5% όλων των διαχειριστών εκμεταλλεύσεων έχουν γεωργική κατάρτιση.
Επιπλέον, στα πιο πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ η γεωργία κυριαρχείται από τις οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου οι πιο πολλές εργασίες εκτελούνται από τα μέλη της οικογένειας.
Ενδεικτικά είναι τα σχετικά ποσοστά, καθώς το 45,73% των απασχολούμενων στις αγροτικές φάρμες είναι μέλη των οικογενειών των ιδιοκτητών, το 46,52% είναι οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες και μόλις το 7,75% είναι μισθοδοτούμενοι εργάτες, που έχουν προσληφθεί για τον σκοπό αυτό.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του 2015, έχει αναλογικά με τον συνολικό πληθυσμό της, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό απασχολούμενων στη γεωργία και κατατάσσεται στην 8η σχετική θέση στην Ε.Ε.. Πρώτη είναι η Πολωνία και ακολουθούν η Ρουμανία, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία και Ουγγαρία.
Ποιες είναι όμως οι πρόνοιες της νέας ΚΑΠ για την ενίσχυση της απασχόλησης στην γεωργία και την είσοδο σε αυτήν νέων απασχολούμενων;
Ένα από τα κυρίαρχα εργαλεία για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), που ένα αντίστοιχο υλοποιεί και η Ελλάδα.
Σε όλη την Ε.Ε. αυτά τα προγράμματα είναι 118 και έχουν προϋπολογισμό 99,6 δισεκατομμύρια ευρώ με χρονική περίοδο υλοποίησης από το 2014-2020.
Από την υλοποίηση όλων των δράσεων της νέας ΚΑΠ, η Ένωση στοχεύει να διοχετεύσει πόρους 5,3 δισεκατομμυρίων ευρώ σε 170.000 νέους αγρότες και 60.000 επιχειρηματίες της υπαίθρου σε όλη την Ε.Ε. Ακόμη, θα υποστηριχθούν 3,9 εκατομμύρια θέσεις εκπαίδευσης σε προγράμματα κατάρτισης για τον αγροτικό τομέα, ενώ έχει προβλεφθεί και η δυνατότητα για 1,4 εκατομμύρια περιπτώσεις εξατομικευμένης συμβουλευτικής σε αγρότες για την προώθηση της δραστηριότητας τους.