Αντιμέτωποι με την καταβολή προστίμου 250 ευρώ είναι οι ιδιοκτήτες οικοπέδων, που έκτισαν την οικοδομή τους χωρίς να φυτεύσουν τον ακάλυπτο χώρο της, κι αυτό γιατί σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία είναι υποχρεωτική η φύτευση στα 2/3 του ακαλύπτου χώρου ενός οικοπέδου. Έτσι ενώ πολλοί ιδιοκτήτες νομίζουν ότι είναι καθ΄ όλα νόμιμοι, πέφτουν από τα σύννεφα όταν ο μηχανικός, κατά τον έλεγχο της οικοδομής τους ενημερώνει για την ύπαρξη πολεοδομικής παράβασης. Είναι φανερό ότι, με την ανοχή της πολεοδομίας τα τελευταία 30 χρόνια, ο νόμος καταστρατηγείται και ελάχιστη φύτευση γίνεται στους ακάλυπτους χώρους κυρίως των πολυκατοικιών, που έχουν μετατραπεί σε χώρους εναπόθεσης άχρηστων πραγμάτων ή στάθμευσης αυτοκινήτων κλπ. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στις πρασιές, που είναι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι χώροι στο μπροστινό μέρος των οικοδομών, οι οποίοι όμως έχουν τσιμεντοστρωθεί και έχουν μετατραπεί σε χώρους επέκτασης εμπορικών δραστηριοτήτων, π.χ. τραπεζοκαθισμάτων καφέ και εστιατορίων ή σε παρκινγκ αυτοκινήτων. Αυτές οι αυθαίρετες εγκαταστάσεις και χρήσεις των ακαλύπτων χώρων έχουν οδηγήσει στην υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και στην αύξηση της θερμοκρασίας του μικροκλίματος των αστικών περιοχών κατά τους θερινούς μήνες.
Τι είναι ακάλυπτος χώρος;
Ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου είναι ο χώρος που δεν δοµείται και διαμορφώνεται µε την κατάλληλη φύτευση, για να δημιουργείται ευνοϊκό µμικροκλίμα, τόσο για το κτίριο όσο και για το οικοδοµικό τετράγωνο.
Ο υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου πρέπει:
- να είναι προσπελάσιμος από τους χώρους κοινής χρήσης του κτιρίου
- να παραµένει χωρίς επίστρωση τουλάχιστον κατά τα 2/3 ώστε να φυτεύεται.
- Τι διαμορφώσεις επιτρέπονται στον ακάλυπτο χώρο;
Στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ή γηπέδου επιτρέπονται οι παρακάτω διαμορφώσεις:
α) Η εκσκαφή ή επίχωση του εδάφους για συν –πλην 1 μέτρο από το φυσικό έδαφος, για την διευκόλυνση της φυσικής αποροής ομβρίων.
β) Η επίχωση μέχρι τη στάθμη του πεζοδρομίου για να κατασκευαστεί μία είσοδος προσπέλασης στο κτίριο.
γ) Κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες), αντηρίδες, πεζούλια, βεράντες, φυτεύσεις, cours anglaises, μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή/ και εμποδιζόμενων ατόμων κλπ.
δ) Μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις από τα όρια του οικοπέδου, επιτρέπονται στεγασμένοι ανελκυστήρες οχημάτων, σκίαστρα, προστεγάσματα, αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία
ε) Οι κλίμακες (σκάλες) κινδύνου.
Μπορώ αντί για φύτευση να βάλω γλάστρες με φυτά;
Όχι. Υποχρεωτικά ο ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου στα 2/3 του, πρέπει να παραμένει χωρίς επίστρωση για να μπορεί να φυτευτεί. Όμως οι πέργκολες, εφόσον είναι ασκεπείς και προορίζονται για στήριξη φυτών µμπορούν να κατασκευάζονται στην επιφάνεια του χώρου φύτευσης.
Μπορώ αντί για φύτευση να βάλω μόνο γκαζόν;
Κατά την ανέγερση νέας οικοδομής ή κατ’επέκταση προσθήκης σε οικόπεδο εμβαδού τουλάχιστο 200 m2, πρέπει να φυτεύονται δένδρα ή να διατηρούνται υπάρχοντα, έτσι ώστε να αναλογεί τουλάχιστο ένα δένδρο ανά 200, m2 οικοπέδου. ’Όταν μένει υπόλοιπο εμβαδόν οικοπέδου 100 m2 και άνω προστίθεται ένα ακόμα δένδρο.
Όταν υπάρχουν προκήπια, τότε τα δένδρα πρέπει να είναι τόσα, ώστε να αναλογεί ένα δένδρο ανά 25 m2 προκηπίου. ’Όταν μένει υπόλοιπο εμβαδόν προκηπίου πάνω από 12 m2, προστίθεται ένα ακόμα δένδρο.
Εκτός του χώρου της φύτευσης, τι άλλο μπορώ να κάνω στον ακάλυπτο;
Εκτός του υποχρεωτικού χώρου φύτευσης επιτρέπονται:
α) Εγκαταστάσεις για τη στήριξη φυτών
β) Στοιχεία εξυπηρέτησης (πάγκοι, τραπέζια), άθλησης και παιχνιδότοπων.
γ) Σκάλες ή κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) καθόδου προς τους υπόγειους χώρους, ή/και μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή/ και εμποδιζόμενων ατόμων.
δ) Ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων νερού και πισίνες
στ) Δεξαμενή αερίου καυσίμου, όπως και αποθήκη συσσωρευτών φωτοβολταϊκών συστημάτων εφόσον δεν μπορεί να είναι υπόγειες.
ζ) Καπνοδόχοι
η) Εγκαταστάσεις παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών συστημάτων καθώς και αντιθορυβικών συστημάτων
θ) Κινητά προστεγάσματα.
Επιτρέπεται τον ακάλυπτο να τον κάνω χώρο στάθμευσης;
Ναι, μπορεί ο ακάλυπτος του οικοπέδου να χρησιμοποιηθεί ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων µη στεγασμένος (υπαίθριος) ή µε ελαφρά κατασκευή, σε ένα ποσοστό και εκτός του υποχρεωτικού χώρου φύτευσης.
Έχω μπροστά από το κτίριο υποχρεωτική πρασιά. Αυτή μετρά στον ακάλυπτο χώρο;
Ναι, το προκήπιο ή πρασιά είναι υποχρεωτικός αδόμητος χώρος και διαμορφώνεται ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου, περιλαμβάνουν πάντοτε δένδρα, φυτά ή και υδάτινες κατασκευές σύμφωνα με τις διατάξεις του κτιριοδομικού κανονισμού στην επιφάνειά της επιτρέπονται:
α) Κινητά προστεγάσματα που κατασκευάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του κτιριοδομικού κανονισμού.
β) Υπαίθριες σκάλες όταν τηρούνται ταυτόχρονα οι προϋποθέσεις ότι εξυπηρετούν όροφο που η στάθμη του δαπέδου του δεν υπέρκειται από την οριστική (φυσική ή τεχνητή) στάθμη του εδάφους περισσότερο από 1,80 μ. και δεν προεξέχουν από την οικοδομική γραμμή περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλάτους του προκηπίου.
γ) Στοιχεία διευκόλυνσης της μετακίνησης ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων.
Το ισόγειο κατάστημα της πολυκατοικίας καταλαμβάνει με τραπεζάκια την πρασιά επιτρέπεται;
Η πρασιά και γενικά ο ακάλυπτος χώρος στις πολυκατοικίες, είναι κοινόχρηστοι χώροι, που συχνά καταλαμβάνονται από κάποιον συνιδιοκτήτη. Όταν η αποκλειστική χρήση στους κοινόχρηστους χώρους στηρίζεται σε συμφωνία των συνιδιοκτητών, που αποτυπώνεται επακριβώς στον κανονισμό της πολυκατοικίας ή τη συστατική πράξη της οροφοκτησίας, τότε η αποκλειστική χρήση είναι έγκυρη και δεσμευτική ως προς όλους τους συνιδιοκτήτες. Σε αντίθετη περίπτωση, οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες δικαιούνται να στραφούν δικαστικά εναντίον του και να αξιώσουν την άρση της προσβολής αυτής.
Δεν έχω τηρήσει την υποχρεωτική φύτευση στα 2/3. Είμαι αυθαίρετος;
Ναι. Η μη τήρηση της φύτευση ακαλύπτου χώρου του οικοπέδου είναι πολεοδομική παράβαση που τακτοποιείται με τον ισχύοντα νόμο 4495/2017, αφού πληρωθεί πρόστιμο 250 ευρώ, συν τα έξοδα του μηχανικού.
*Η Γραμματή Μπακλατσή είναι τοπογράφος - πολεοδόμος μηχανικός. Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτα στο taxydromos.gr