του Δημήτρη Διαμαντίδη
Δεν υπάρχει κανένας εύκολος και ταχύς τρόπος για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα προς την κατεύθυνση της βιώσιμης διαχείρισης του νερού και των υδάτινων αποθεμάτων, παρά μόνο με την εφαρμογή ενός μείγματος πολιτικών, που εστιάζουν τόσο στην τιμολόγησή του, όσο και σε μέτρα ευαισθητοποίησης για την χρήση του.
Όπως επισημαίνει μία νέα έκθεση του European Environment Agency, η τιμολόγηση του νερού, σε συνδυασμό με άλλες δράσεις, όπως η ενθάρρυνση της αξιοποίησης συσκευών και εξοπλισμού εξοικονόμησης ύδατος, καθώς και οι ενημερωτικές-εκπαιδευτικές καμπάνιες, μπορούν να έχουν επωφελείς συνέπειες για να περιορίζεται η αλόγιστη σπατάλη του.
Συνδυασμοί των παραπάνω πολιτικών έχουν εφαρμοστεί σε διάφορα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, κατά την έκθεση, η εφαρμογή των εθνικών και των τοπικών στρατηγικών διαχείρισης του νερού χρειάζεται να εστιάζουν στην εύρεση του κατάλληλου μείγματος κινητροδότησης και πληροφόρησης των καταναλωτών.
Η χρήση νερού ιδιαίτερα για τις οικιακές ανάγκες συνεχίζει να αυξάνεται, ενώ την ίδια στιγμή καταγράφεται αυξημένη συχνότητα και ένταση φαινομένων ξηρασίας, όπως και ανεπάρκεια ύδατος. Επίσης, σημειώνεται υπερεκμετάλλευση των υπόγειων αποθεμάτων νερού, καθώς η ζήτηση διευρύνεται τόσο για τον οικιακό και τον τουριστικό τομέα, όσο και για την βιομηχανία και την γεωργία.
Οι σπουδαιότερες πηγές ρύπανσης, οι οποίες επιβαρύνουν κατ' αρχήν τα επιφανειακά νερά και στη συνέχεια τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, μπορούν να ταξινομηθούν στις εξής κατηγορίες:
- Αστικά λύματα, δηλ. ακάθαρτα νερά πόλεων και οικισμών που προέρχονται από τις κατοικίες και διάφορες άλλες πηγές (σχολεία και πανεπιστήμια, δημόσιες επιχειρήσεις, χώρους εργασίας, τουριστικές μονάδες, νοσοκομεία, εργαστήρια και ιατρικά κέντρα, βιοτεχνίες κά).
- Βιομηχανικά υγρά απόβλητα, που μπορεί να είναι παρόμοια με τα αστικά λύματα ή να περιέχουν επιπλέον επικίνδυνα ή και τοξικά στοιχεία.
- Γεωργικά υγρά απόβλητα, δηλαδή τα νερά απορροής εντατικά καλλιεργούμενων εκτάσεων, που μπορεί να περιέχουν λιπάσματα ή και φυτοφάρμακα.
- Κτηνοτροφικά υγρά απόβλητα, που προέρχονται από μεγάλες ή μικρότερες μονάδες εκτροφής ζώων.
- Διείσδυση θαλασσινού νερού λόγω υπεράντλησης των υπόγειων νερών ή λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας εξαιτίας της αλλαγής του παγκόσμιου κλίματος.
- Όξινη βροχή εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ή κατακρήμνισης των αέριων ρύπων με τη βροχή, το χιόνι, τον άνεμο ή και λόγω βαρύτητας.
