Μπορεί η Ελλάδα να είναι μία από τις τρεις χώρες στις οποίες έχει επιβληθεί από το Ευρωδικαστήριο πρόστιμο για την απουσία αποχέτευσης και βιολογικών καθαρισμών (μαζί με το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο), ωστόσο η γενική πρόοδός της στη διαχείριση αστικών λυμάτων είναι ενθαρρυντική.
Σύμφωνα με την τελευταία αξιολόγηση της ΕΕ, η Ελλάδα πλησιάζει το 100% του στόχου της κοινοτικής νομοθεσίας στην ύπαρξη (έστω και υπό κατασκευή) αποχετευτικών δικτύων και στο 95% των στόχων για τους βιολογικούς καθαρισμούς και για τον βαθμό επεξεργασίας των λυμάτων. Σύμφωνα με την 8η έκθεση αξιολόγησης της πορείας εφαρμογής της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων (91/271/ΕΟΚ), η χώρα μας έχει 492 οικισμούς (πόλεις, κωμοπόλεις) άνω των 2.000 κατοίκων όπου πρέπει να γίνεται επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
Το χαμηλότερο ποσοστό συλλογής (δίκτυο αποχέτευσης) έχει η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (62%), το Βόρειο Αιγαίο και το Νότιο Αιγαίο (75%), ενώ το υψηλότερο, η Κρήτη (88%), η Αττική και η Δυτική Μακεδονία (87%). Ωστόσο σύμφωνα με τα κριτήρια της οδηγίας, τις καλύτερες επιδόσεις έχουν οι Περιφέρειες Ηπείρου, Ιονίων Νήσων και Βορείου Αιγαίου. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, σύμφωνα με την εφημερίδα Καθημερινή, συνολικά στη χώρα μας το 84% των αστικών λυμάτων των οικισμών συλλέγεται προς επεξεργασία. Το υπόλοιπο 16% είτε υπόκειται σε επεξεργασία από ιδιωτικά συστήματα βιολογικού καθαρισμού είτε μεταφέρεται με βυτία σε μονάδες. Οι 211 από τις 492 περιοχές της χώρας μας εξυπηρετούνται από κέντρο δευτεροβάθμιας επεξεργασίας λυμάτων και 207 τριτοβάθμιας (η έκθεση λαμβάνει υπόψη και τις υπό κατασκευή υποδομές). Οσον αφορά τα παράγωγα της επεξεργασίας, στη χώρα μας παράγονται ετησίως 118.615 τόνοι λυματολάσπης, εκ των οποίων το 34% καταλήγει σε ΧΥΤΑ και το 33% αποξηραίνεται και οδηγείται σε καύση. Μέχρι το 2020 η χώρα μας εκτιμάται ότι θα επενδύσει 250 εκατ. ευρώ για την κατασκευή νέων αποχετευτικών δικτύων και βιολογικών καθαρισμών, επενδύοντας 23 ευρώ/κάτοικο.
Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στις εκκρεμότητες κάθε χώρας. Στην περίπτωσή μας, η Ελλάδα καταδικάστηκε στις 15 Οκτωβρίου 2015 στην επιβολή προστίμου για την απουσία βιολογικών καθαρισμών και αποχέτευσης σε έξι μεγάλους οικισμούς. Το πρώτο εφάπαξ κομμάτι του προστίμου ήταν 10 εκατ. ευρώ και έχει καταβληθεί. Ενώ το δεύτερο θα ξεκινήσει να καταβάλλεται τον Απρίλιο. Το πρόβλημα είναι εξαιρετικά δύσκολο σε δύο περιπτώσεις, στον Δήμο Μαραθώνα και στους Δήμους Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας, καθώς τα έργα δεν έχουν καν ξεκινήσει, οπότε το πρόστιμο θα καταβάλλεται τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία.