Η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιήθηκε χθες, σχετικά με την Αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (ETS) κατέληξε σε συμφωνία («γενική προσέγγιση»), μεταξύ των κρατών μελών, με ενισχυμένη πλειοψηφία. Διαφώνησαν η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Κύπρος, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Λετονία και η Κροατία.
Η συμφωνία, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αποτελεί ουσιαστική συμβολή στην υλοποίηση της Συμφωνίας των Παρισίων για την μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, κατά 40%, έως το 2030, σε σχέση με το 1990.
Το σχέδιο Οδηγίας που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε σχέση με την αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προβλέπει περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση του αποθεματικού σταθερότητας της αγοράς, με στόχο την μείωση της υπερπροσφοράς δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και μέτρα για την προστασία της ανταγωνιστικότητας παραγωγικών κλάδων από το άμεσο και έμμεσο κόστος άνθρακα.
Η χθεσινή απόφαση, εξηγεί το ΥΠΕΝ, καθιστά πιο εύκολη την τελική επίτευξη συμφωνίας με το Ευρωκοινοβούλιο στην τελική φάση της διαπραγμάτευση που ακολουθεί, μεταξύ των δύο αποφασιστικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου ότι και τα δύο όργανα κινούνται προς την ίδια στρατηγική κατεύθυνση.
Ειδικότερα, συνεχίζει το υπουργείο, η χθεσινή απόφαση αποτελεί για την Ελλάδα άλλο ένα θετικό βήμα, μετά την πρόσφατη σχετική απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου.
«Ως αποτέλεσμα συστηματικών προσπαθειών, μέσα από σειρά διμερών και πολυμερών επαφών, από τα τέλη του 2015, και μετά από επανειλημμένες παρεμβάσεις στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος, καθώς και έπειτα από διμερείς συναντήσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η χώρα μας πέτυχε τη δημιουργία ειδικού άρθρου, το οποίο προβλέπει ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο για την Ελλάδα», τονίζει το ΥΠΕΝ και προσθέτει:
«Κατόπιν προσθήκης στο τελικό κείμενο της συμφωνίας δημιουργείται ειδικό ταμείο για την απανθρακοποίηση του Ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος. Συγκεκριμένα, η χώρα μας εξασφάλισε χρηματοδότηση από τα έσοδα εκπλειστηριασμού 20 εκ. δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τη συγχρηματοδότηση (σε ποσοστό 60%) υποδομών για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα των μη διασυνδεδεμένων νησιών, ιδίως μέσω της διασύνδεσής τους με το ηπειρωτικό δίκτυο».
«Με βάση τις τρέχουσες εκτιμήσεις για την αναμενόμενη τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών, τα άμεσα έσοδα για τη χώρα εκτιμώνται σε 400 εκ. ευρώ για την δεκαετία 2021-2030. Η χώρα μας θα συνεχίσει να πιέζει για περαιτέρω ενίσχυση του νεοσύστατου ταμείου, κατά τη διάρκεια της επόμενης, τελικής φάσης της διαπραγμάτευσης με το Ευρωκοινοβούλιο», καταλήγει το υπουργείο.
Σχετικό απόσπασμα από το Κείμενο Συμφωνίας Γενικής Προσέγγισης του Συμβουλίου Υπουργών Περιβάλλοντος (28/02/2017) – Ανεπίσημη μετάφραση
Αντικατάσταση του Άρθρου 10α(9):
(9) Η Ελλάδα, που είχε το 2014 κατά κεφαλήν ΑΕΠ μικρότερο του 60% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να διεκδικήσει, πριν από την εφαρμογή της παραγράφου 7 του άρθρου αυτού, δικαιώματα εκπομπών από το μέγιστο ποσό που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του άρθρου αυτού, και τα οποία δεν έχουν διατεθεί δωρεάν, έως το 2020. Το μέγιστο ποσό δικαιωμάτων ανέρχεται στα 20 εκατομμύρια και θα διατεθεί για τη συγχρηματοδότηση, έως 60%, υποδομών για την απεξάρτηση της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας των νησιών της επικράτειάς της από τον άνθρακα. Για τα δικαιώματα αυτά θα ισχύουν αναλογικά (mutatis mutandis) οι διατάξεις του άρθρου 10(δ). Τα δικαιώματα μπορούν να ζητηθούν σε περίπτωση όπου μία παρόμοια επένδυση δεν θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί λόγω περιορισμένης πρόσβασης στις διεθνείς αγορές, και με τη θετική γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, όσον αφορά στην οικονομική βιωσιμότητα και τα κοινωνικο-οικονομικά οφέλη της επένδυσης.
Νέο άρθρο προοιμίου
Η Ελλάδα είχε το 2014 κατά κεφαλήν ΑΕΠ μικρότερο του 60% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς να είναι δικαιούχος του Ταμείου Εκσυγχρονισμού. Επομένως, η χώρα θα πρέπει να μπορέσει να διεκδικήσει δικαιώματα εκπομπών προκειμένου να συγχρηματοδοτηθούν επενδύσεις για την απεξάρτηση της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας των νησιών της από τον άνθρακα. Αυτά τα δικαιώματα εκπομπών θα πρέπει να προέλθουν από το μέγιστο ποσό δικαιωμάτων που αναφέρεται στο Άρθρο 10(5), που δεν έχουν διατεθεί δωρεάν έως το 2020. Ο εκπλειστηριασμός των δικαιωμάτων θα πρέπει να γίνει με βάση τους όρους που ισχύουν για το Ταμείο Εκσυγχρονισμού.
