του Νίκου Αβουκάτου
Τα απόβλητα των εκσκαφών και των κατεδαφίσεων μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν είτε ως δευτερογενείς ύλες για την παραγωγή τσιμέντου και ασφάλτου είτε ως αδρανή επιχωματικά υλικά σε τεχνικά έργα δημόσιου ή ιδιωτικού χαρακτήρα. Οι εκατοντάδες ανενεργές και ενεργές χωματερές υποβαθμίζουν το περιβάλλον, το τουριστικό μας προϊόν. Αντιθέτως, με την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων εξοικονομούμε ενέργεια και φυσικούς πόρους. Ωστόσο, ασυνείδητοι συνεχίζουν να απορρίπτουν μπάζα κατά δεκάδες τόνους σε κοίτες ποταμών, ρέματα, δασικές εκτάσεις, ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές Natura.
Εφόσον ανακυκλώνουμε τα μπάζα και δεν τα πετάμε, στην ουσία μπορούμε να έχουμε μια πηγή πρώτων υλών προστατεύοντας το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Η ανεξέλεγκτη διάθεση των ΑΕΚΚ δημιουργεί σοβαρά προβλήματα, όπως είναι οι πλημμύρες, διότι αυτά φράζουν τους χείμαρρους ή τα ποτάμια. Ακόμη, μετατρέπονται σε εστίες πυρκαγιάς, αφού υπάρχουν σε αυτά αναμεμειγμένα υλικά που αντανακλούν το φως του ήλιου, όπως το γυαλί, κάποιες συσκευασίες που εμπεριέχουν φύλλο αλουμινίου κλπ, ενώ δεν αποκλείεται να βρίσκονται και επικίνδυνες ουσίες, όπως κόλες και υπολείμματα χρωμάτων, που μπορεί να προκαλέσουν ρύπανση στον υδροφόρο ορίζοντα.
«Τα μπάζα αποτελούν αιτία πρόκλησης πυρκαγιών. Εκτιμώ ότι το 20% αυτών προκαλείται από τα μπάζα διότι μέσα σε αυτά εμπεριέχονται υλικά όπως γυαλί και μέταλλο που αντανακλούν το φως του ήλιου. Φέτος λόγω και των υψηλών θερμοκρασιών πολύ πιθανόν να προκληθήκαν πυρκαγιές λόγω των μπάζων. Επίσης, τα μπάζα που απορρίπτονται ανεξέλεγκτα καταλήγουν στις κοίτες χειμάρρων και και ποταμών. Αυτή η κακή συνήθεια ευθύνεται μετά βεβαιότητας για την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων», επισημαίνει στη Greenagenda.gr ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΑΝΑΚΕΜ (Ανακύκλωση ΑΕΚΚ Κεντρικής Μακεδονίας Α.Ε.), Ηλίας Δημητριάδης.
Το 2011 λειτουργούσαν περί τις 25 μονάδες αμιγώς διαχείρισης αποβλήτων εκσκαφών κατασκευών κατεδαφίσεων (όχι λατομικές εγκαταστάσεις), σήμερα οι Μονάδες ΑΕΚΚ υπερβαίνουν τις 200 σε όλη την επικράτεια.
«Τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί και πλέον είναι άχρηστα για τον ιδιοκτήτη τους δεν έχουν χάσει την αξία τους. Μόνο ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 5% κατά βάρος δεν μπορεί να αξιοποιηθεί και αναγκαστικά θα διατεθεί σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Χρειάζεται να μπει μια τάξη στη διαχείριση του συγκεκριμένου αποβλήτου», σημειώνει ο κ. Δημητριάδης.
Η διαδικασία μετατροπής των αποβλήτων σε υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον αρχικό τους σκοπό ή για άλλους σκοπούς, πλην της ανάκτησης ενέργειας, είναι η ανακύκλωση. Η ανακύκλωση των αδρανών αποβλήτων αποδίδει υλικά για χρήση στις κατασκευές, μειώνοντας την ανάγκη νέας εξόρυξης πρώτων υλών.
Η τελική χρήση των ΑΕΚΚ μετά από εναλλακτική διαχείριση διακρίνεται σε:
- Ανακυκλωμένα αδρανή υλικά για έργα οικοδομικά, οδοποιίας
- Χώματα
- Υλικά επιχώσεων για αποκατάσταση τοπίου, ιδιαίτερα λατομείων και διαχείριση ΧΥΤΑ
- Ειδικότερα, τα επιχωματικά δευτερογενή υλικά που προκύπτουν από την ανάκτηση υλικών και την ανακύκλωση ΑΕΚΚ είναι:
- Υικό Οδοστρωσίας 3Α
- Σκύρα
- Χαλίκι
- Γαρμπίλι
- Άμμος
- Φυτόχωμα
- Χώμα επιχώσεων
Οι αρνητικές συνέπειες της συνεχιζόμενης ανεξέλεγκτης απόρριψης υποβαθμίζει το τουριστικό προϊόν της χώρας, τα φυσικά τοπία και επηρεάζει την ποιότητα ζωής.
Το εγκεκριμένο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών & Κατεδαφίσεων της ΑΝΑΚΕΜ έχει εξελιχθει στο μεγαλύτερο σύστημα της χώρας καλύπτοντας 60 από τις 74 Περιφερειακές Ενότητες της χώρας, ενώ υπό την αιγίδα της ΑΝΑΚΕΜ Α.Ε. λειτουργούν προς στιγμή εκατόν είκοσι μονάδες ανακύκλωσης έχοντας διαχειριστεί μέχρι σήμερα περισσότερα από πέντε εκατομμύρια τόνους αποβλήτων.
Από την αρχή του έτους, η ΑΝΑΚΕΜ έχει προχωρήσει σε εκτεταμένες περιβαλλοντικές δράσεις ευαισθητοποίησης κοινού και φορέων για την ανακύκλωση των ΑΕΚΚ με καθαρισμούς ευαίσθητων και αστικών περιοχών. Με άνοιγμα αυλαίας τον ποταμό Χαβρία στη Χαλκιδική. Ακολούθησε η απομάκρυνση μπαζών από την περιβαλλοντικά επιβαρυμένη περιοχή "Λαχανόκηποι" της δυτικής Θεσσαλονικης. Απομακρύνθηκαν περίπου επτά χιλιάδες τόνοι αποβλήτων και κατασκευάστηκαν υποδομές για την αποτροπή πρόσβασης στον χώρο με ανακυκλωμένα υλικά. Το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν καθαρισμοί στον Γαλλικό ποταμό και την περιοχή του Καλοχωρίου.
