Το ζήτημα της ορθολογικής λειτουργίας των βυρσοδεψείων χωρίς ανεπιθύμητες επιβαρύνσεις για το περιβάλλον, της εξασφάλισης των προοπτικών παραμονής τους εντός του οργανωμένου χώρου της Βιομηχανικής Περιοχής Θεσσαλονίκης (ΒΙΠΕΘ), καθώς και της παράλληλης εξασφάλισης της βιωσιμότητας αυτών των επιχειρηματικών μονάδων, επιχειρεί να αναδείξει με πρότασή της η αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Το ιστορικό
Όπως είναι γνωστό, το 2000 η Πολιτεία αποφάσισε την υποχρεωτική μετεγκατάσταση των βυρσοδεψείων στο βιομηχανικό πάρκο, προκειμένου να δοθεί ένα τέλος στην επιβαρυντική για το περιβάλλον δραστηριότητά τους, με την ανεξέλεγκτη απόρριψη των ανεπεξέργαστων – μολυσματικών λυμάτων τους τον Θερμαϊκό Κόλπο.
Η ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ. Α.Ε., που έχει υπό τη διαχείριση της αρκετές βιομηχανικές περιοχές σε όλη τη χώρα, προκειμένου να υποδεχθεί τις εγκαταστάσεις των βυρσοδεψείων δημιούργησε εντός της ΒΙΠΕΘ ένα οικοδομικό τετράγωνο, το Οικοδομικό Τετράγωνο 52 (ΟΤ 52) στο οποίο λειτουργεί και Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) για την ενδιάμεση επεξεργασία των λυμάτων των βυρσοδεψείων.
Τα ημιεπεξεργασμένα λύματα μεταφέρονται στη συνέχεια μέσω του υπάρχοντος δικτύου της ΕΥΑΘ Α.Ε. στην κεντρική Μονάδα Κατεργασίας Αποβλήτων (ΜΚΑ) της ΒΙΠΕΘ -η οποία μετά από χρόνια έλαβε πρόσφατα άδεια λειτουργίας -, για περαιτέρω επεξεργασία και καθαρισμό.
Αυτή τη στιγμή στο ΟΤ 52 λειτουργούν συνολικά 16 επιχειρήσεις που παράγουν επιβαρυμένα λύματα από τις οποίες τα 12 είναι βυρσοδεψεία.
Τα δύο τουλάχιστον τελευταία χρόνια υπάρχουν ισχυρές διαφωνίες και αντεγκλήσεις μεταξύ των βυρσοδεψών και της ΕΤΒΑ ΒΙ. ΠΕ. Α.Ε. εξαιτίας των υψηλών οικονομικών χρεώσεων που τους επιβάλλει, για την επεξεργασία των λυμάτων των επιχειρήσεων τους στη Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ). Οι αντεγκλήσεις αυτές έχουν φτάσει, πλέον, σε δικαστική μάχη μεταξύ των δύο.
Εξαιτίας των οικονομικών αυτών διαφορών, οι βυρσοδέψες δεν μπορούν να λάβουν την προβλεπόμενη άδεια διάθεσης των λυμάτων τους και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας υποχρεώθηκε ως οφείλει από τον νόμο να εκδώσει αποφάσεις σφράγισης των βυρσοδεψικών μονάδων.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΤΒΑ ΒΙ. ΠΕ. Α.Ε. λόγω σημαντικού ποσοστού ανείσπρακτων οφειλών από την πλευρά των βυρσοδεψών θεωρεί ότι ο «κόμπος έχει φτάσει στο χτένι» και επανεξετάζει τη στάση της σχετικά με τη λειτουργία της ΜΕΑ.
Δραματικές συνέπειες
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας θεωρεί ότι πρέπει να προκριθούν οι ψύχραιμες αποφάσεις, ώστε να αποτραπούν τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα τραγικές συνέπειες, με υψηλό αρνητικό αποτύπωμα σε ό, τι αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Θεσσαλονίκης, οι οποίες σίγουρα θα έχουν και σοβαρό αντιαναπτυξιακό πρόσημο για το σύνολο του νομού.
Χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια και πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να δοθεί λύση στο πρόβλημα της άναρχης λειτουργίας των βυρσοδεψείων στο Μπεχτσινάρι και της ανεξέλεγκτης ρύπανσης του Θερμαϊκού από τα λύματά τους.
Πρόθεση, λοιπόν, της αντιπεριφέρειας είναι να μην οπισθοδρομηθεί κατάσταση.
Πρόταση
Για όλους αυτούς τους λόγους ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας, Κ. Γιουτίκας, ανέλαβε πρωτοβουλία με έντονα φιλοπεριβαλλοντικό χαρακτήρα που αποτελεί τη λύση ώστε να μη φύγουν τα βυρσοδεψεία εκτός της ΒΙΠΕΘ, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει διέξοδο σε μια σειρά από άλλες επιχειρήσεις εντός και εκτός ΒΙΠΕΘ ως προς την επεξεργασία των βιομηχανικών υγρών λυμάτων τους.
Συγκεκριμένα, ο κ. Γιουτίκας προτείνει την ανάθεση της διαχείρισης και λειτουργίας της ΜΕΑ στην ΕΥΑΘ Α.Ε. που λειτουργεί ήδη τη ΜΚΑ, προκειμένου να υπάρχει ένας φορέας διαχείρισης της επεξεργασίας των υγρών λυμάτων.
Ταυτόχρονα ζητεί να συνταχθεί ο «Ιδιαίτερος Κανονισμός Λειτουργίας Βιομηχανικού Πάρκου Υδροβόρων Μονάδων», ο οποίος όταν έγινε η εγκατάσταση των βυρσοδεψείων στη ΒΙΠΕΘ φερόταν «υπό κατάρτιση και έγκριση από το Υπουργείο Ανάπτυξης».
Επιπλέον, προτείνει να δοθεί η δυνατότητα υποδοχής λυμάτων και άλλων μεταποιητικών επιχειρήσεων και εκτός ΒΙΠΕΘ στη ΜΕΑ, ώστε να λειτουργήσει σε πλήρη δυναμικότητα (σήμερα λειτουργεί στο 30% - 40% της δυναμικότητας της) και να καθοριστεί σταθερό τιμολόγιο για όλες τις μονάδες παραγωγής υγρών αποβλήτων που θα εξυπηρετεί.
Ο κ. Γιουτίκας έχει ήδη καταθέσει αυτή την πρόταση στο υπουργείο Ανάπτυξης, δεδομένου ότι το Ελληνικό Δημόσιο συμμετέχει κατά 35% στην ΕΤΒΑ ΒΙ. ΠΕ. Α.Ε.
Τόσο η πολιτική ηγεσία του υπουργείου όσο και η ΕΥΑΘ, μετά από συζητήσεις με τον κ. Γιουτίκα, αντιμετωπίζουν θετικά μια τέτοια προοπτική.
Μάλιστα, την πρόταση του αντιπεριφερειάρχη υποστηρίζουν το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, καθώς και ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος.
Τα επτά πλεονεκτήματα της πρότασης:
- Η ΕΤΒΑ απαλλάσσεται από μία ζημιογόνα δραστηριότητα (που δεν αποτελεί και κύριο αντικείμενό της).
- Προστατεύεται το περιβάλλον από την πιθανή και ανεξέλεγκτη μετακίνηση των βυρσοδεψείων σε περιοχές εκτός του οργανωμένου βιομηχανικού χώρου με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις.
- Καθίσταται βιώσιμη η λειτουργία της ΜΕΑ.
- Δημιουργείται σταθερό οικονομικό πλαίσιο για τα βυρσοδεψεία και όλες τις επιχειρήσεις που θα εξυπηρετεί (σταθερό και σαφώς χαμηλότερο τιμολόγιο χρέωσης λυμάτων).
- Η εκμετάλλευση της ΜΕΑ, με την πρόταση του Αντιπεριφερειάρχη για την κάλυψη των αναγκών μονάδων και εκτός ΒΙΠΕΘ, θα εξελιχθεί σε κερδοφόρα δραστηριότητα για την ΕΥΑΘ Α.Ε.
- Δίνεται λύση στο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει μια σειρά βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων σε ό, τι αφορά στη διάθεση και επεξεργασία των υγρών λυμάτων τους
- Αναβαθμίζεται η αξία των οικοπέδων του Ο.Τ. 52 καθώς και του συνόλου της ΒΙΠΕΘ.
