του Νίκου Αβουκάτου
Μια νέα μελέτη του ερευνητικού έργου RELIONMED για τις συνέπειες του λεοντόψαρου στη Μεσόγειο δημιουργεί ανησυχίες στους ερευνητές. Μετά από ενδελεχείς παρατηρήσεις αξιολογήθηκαν τα βιολογικά και τα οικολογικά του χαρακτηριστικά, από τα οποία αποδεικνύεται η σοβαρή απειλή του συγκεκριμένου είδους ψαριού-εισβολέα προς το οικοσύστημα της Μεσογείου.
Όπως γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, το λεοντόψαρο στον δυτικό Ατλαντικό έχει οδηγήσει σε μείωση τοπικών ιχθυοπληθυσμών μέχρι και 95%. «Δυστυχώς, από τα στοιχεία μας πλέον είναι ορατό το ενδεχόμενο το λεοντόψαρο να αποτελέσει κίνδυνο για τις θάλασσές μας», λέει στη Greenagenda.gr ο ερευνητής Περικλής Κλείτου του Πανεπιστημίου του Πλίμουθ του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Είναι γεγονός ότι κάποια θαλάσσια εισβολικά είδη παρουσιάζουν ταχεία εξάπλωση και ασκούν καταστροφικές επιπτώσεις στις τοπικές βιοκοινότητες. Αυτό συνέβη με τους πληθυσμούς των λεοντόψαρων στον δυτικό Ατλαντικό Ωκεανό και τώρα η ταχεία εξάπλωση τους στη Μεσόγειο αποτελεί σοβαρή ανησυχία για την ισορροπία της θαλάσσιας ζωής στην περιοχή, καθώς αυτό είναι από τα πιο χωροκατακτητικά ξένα είδη ψαριών», τονίζει στη Greenagenda.gr ο ερευνητής Ιωάννης Σάββα της Κυπριακής εταιρείας Marine and Environmental Research (MER) Lab και ο κύριος συγγραφέας της μελέτης.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης εξετάστηκαν η μορφομετρία, ο ρυθμός αναπαραγωγής του, η διατροφή καθώς η δομή και η κατανομή του πληθυσμού τους. Συνοπτικά, τα αποτελέσματα των αναπαραγωγικών μοτίβων, της πληθυσμιακής σύνθεσης, του ρυθμού ανάπτυξης και της διατροφή τους, δείχνουν ότι τα λεοντόψαρα ευδοκιμούν και τώρα ήδη έχουν εδραιώσει τη θέση τους στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. «Για παράδειγμα έχουμε παρατηρήσει ότι ωριμάζουν αναπαραγωγικά σε λιγότερο από ένα έτος ενώ άλλοι θηρευτές του όπως π.χ. ο ροφός, χρειάζονται σε περισσότερα χρόνια. Παράλληλα η μελέτη μας έδειξε ότι όντως το λεοντόψαρο μπορεί να τρέφεται με μεγάλο εύρος ειδών, όπως ανάδειξαν και άλλες μελέτες», σημειώνει ο κ. Κλείτου.
«Μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματά μας είναι ότι τα λεοντόψαρα στη Μεσόγειο παρατηρούνται να μεγαλώνουν περισσότερο και γρηγορότερα σε μέγεθος απ' αυτά του Ινδικού Ωκεανού (η μητρική τους περιοχή), καθώς επίσης να τρέφονται καιροσκοπικά με είδη ψαριών υψηλής οικονομικής και οικολογικής σημασίας. Η αναπαραγωγική τους περίοδος εστιάζεται περισσότερο το καλοκαίρι και οι αθροίσεις τους είναι μεγαλύτερες σε περιοχές με σκληρό πολύπλοκο υπόστρωμα ή υφάλους», λέει ο κ. Σάββα.
Σύμφωνα με τον κ. Κλείτου και όπως υποστηρίζει ο κ. Σάββα, αναγκαία είναι η λήψη μέτρων αντιμετώπισης του λεοντόψαρου και ειδικά η αύξηση ευσυνειδησίας των ψαράδων ώστε να το αλιεύουν και του κόσμου να το καταναλώνει. Είναι ένα εύγευστο ψάρι, μπορεί να ανταγωνιστεί γευστικά και θρεπτικά τα πάντα, και ο κόσμος καλείτε να τα προτιμά ώστε να αφαιρέσει την πίεση από τα άλλα τοπικά είδη «Εάν κρατήσουμε τους πληθυσμιακούς τους αριθμούς σε χαμηλά επίπεδα, πιστεύουμε πως θα αποτραπούν οι καταστροφικές συνέπειες στη Μεσόγειο Θάλασσα που παρατηρήθηκαν στην οικονομία και οικοσυστήματα του δυτικού Ατλαντικού Ωκεανού», τονίζουν οι δυο ερευνητές.
Το ερευνητικό έργο RELIONMED είναι συγχρηματοδοτούμενο από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν, εκτός από την εταιρεία Marine and Environmental Research Lab και το Πανεπιστήμιο του Plymouth, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών (ΤΑΘΕ) και η Ενάλια Φύσις.
