ΥΠΕΝ: Αυτή θα είναι η επόμενη ημέρα στο Μάτι

του Θοδωρή Καραουλάνη

Από τη χθεσινή συνέντευξη τύπου, όπου παρουσιάστηκαν τα έκτακτα μέτρα για την προώθηση των κατεδαφίσεων για τα οποία κατέθεσε τροπολογία η κυβέρνηση στη Βουλή και ήδη υπερψηφίσθηκαν διακομματικά, προέκυψε ότι η κυβέρνηση θα λάβει πολλά και συγκεκριμένα μέτρα πολεοδομικού και χωροταξικού ενδιαφέροντος στην περιοχή της Αττικής που επλήγη από τις φονικές πυρκαγιές.

Καταρχάς θυμίζουμε την αποκάλυψη του Σωκράτη Φάμελλου ότι το οικόπεδο στο οποίο βρέθηκαν τα περισσότερα θύματα είναι «διακατεχόμενη δασική έκταση», επομένως χαρακτηρίζεται δασόκτημα, ενώ το συγκεκριμένο κομμάτι γης είναι χαρακτηρισμένο ως ζώνη εξυπηρέτησης λουομένων και απαγορεύεται επ' αυτού η ανέγερση πρώτης ή δεύτερης κατοικίας. Επίσης σημειώνουμε ότι και οι τρεις παριστάμενοι Υπουργοί (Σταθάκης, Σκουρλέτης, Φάμελλος) αναφέρθηκαν ιδιαίτερα στις μάντρες που φράζουν το δρόμο προς τον αιγιαλό, επικαλούμενοι τον νόμο Τρίτση του 1983 που απαγορεύει την περίφραξη σε απόσταση 500 μέτρων από τον αιγιαλό. Χωρίς να το πουν ευθέως (προφανώς για να κρατήσουν το στοιχείο του αιφνιδιασμού), από το σύνολο των τοποθετήσεων προκύπτει ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα με μπουλντόζες για όσα παραλιακά κτίσματα έχουν μάντρες στην περιοχή της τραγωδίας (Ραφήνα, Μάτι, Άγιος Ανδρέας).

Ωστόσο η βασική αποκάλυψη για το μέλλον είναι το τι θα γίνει θεσμικά με την περιοχή Μάτι όπου συνέβη η τραγωδία…

Τι ακριβώς θα γίνει στο Μάτι

Αρχικά ο Γιώργος Σταθάκης ανακοίνωσε ότι ξεκινά άμεσα η πολεοδομική ανασυγκρότηση της περιοχής Μάτι. Το ΥΠΕΝ αποφάσισε να προχωρήσει την οργάνωση της περιοχής όχι στα πλαίσια του Τοπικού Χωρικού Σχεδίου (ΤΧΣ) του Δήμου, αλλά με Ειδικό Χωρικό Σχέδιο (ΕΧΣ) για την περιοχή Μάτι, καθώς το θεσμικό πλαίσιο αυτού του εργαλείου δίνει μεγαλύτερη ευελιξία και ολοκληρώνεται πιο σύντομα. Ο Υπουργός σημείωσε ότι με πρωτοβουλία της παρούσας κυβέρνησης, στα ΕΧΣ, που καθιέρωσε για πρώτη φορά η προηγούμενη κυβέρνηση, εντάσσονται και περιπτώσεις φυσικών καταστροφών πέρα από τις μεγάλες επενδύσεις που ήδη προβλέπονταν. Τα ΕΧΣ, σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη ενοποιούν τρία στάδια πολεοδομικού σχεδιασμού σε ένα και εξ αυτού του λόγου προκύπτει η αναγκαία ταχύτητα.

Η ερώτηση της Greenagenda ειδικά για το θεσμικό μέλλον της περιοχής, ξεκαθάρισε τα πράγματα με βάση τις απαντήσεις των Υπουργών.

Ρωτήσαμε τους αρμόδιους Υπουργούς αν τελικά το Μάτι θα πολεοδομηθεί (με ΕΧΣ), όπως είπε ο κ. Σταθάκης ή αν θα αναδασωθεί, όπως δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες ο κ. Φάμελλος, καθώς η νομοθεσία απαγορεύει μια δασική περιοχή να πολεοδομείται, ενώ μια πολεοδομημένη περιοχή εξαιρείται της δασικής νομοθεσίας, δηλαδή δεν είναι συμβατοί οι δύο χαρακτηρισμοί (δάσος – σχέδιο πόλης). Επίσης ρωτήσαμε τους Υπουργούς αν ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αλλάξει άποψη για τη χρησιμότητα των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων, καθώς στελέχη του (όπως η παριστάμενη Γενική Γραμματέας Ρένα Κλαμπατσέα ή ο καθηγητής του ΕΜΠ και σύμβουλος της κυβέρνησης Νίκος Μπελαβίλας) έχουν πολλάκις δημοσίως κατηγορήσει τα ΕΧΣ ως εργαλείο απορρύθμισης του χωρικού σχεδιασμού που εξυπηρετούν μόνο μεγάλες επενδύσεις σε βάρος του περιβάλλοντος.

Ο Γιώργος Σταθάκης σημείωσε ότι σέβεται όλες τις επιστημονικές απόψεις των πολεοδόμων αλλά τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, το οποίο πράγματι χρησιμοποιείται για μεγάλες επενδύσεις αλλά η παρούσα κυβέρνηση νομοθέτησε να χρησιμοποιούνται και για φυσικές καταστροφές, ώστε να μπορούν γρήγορα να γίνονται οι αναγκαίες υποδομές εκεί που υπάρχει ανάγκη. Παράλληλα έδωσε έμφαση ότι στο ότι τα ΕΧΣ προβλέπουν παρέκκλιση από ισχύοντες πολεοδομικούς κανόνες, υπό ορισμένες όμως προϋποθέσεις και διατηρεί πάντα και μια μέριμνα για το περιβαλλοντικό ισοζύγιο. «Εμείς το προβλέψαμε αυτό το ειδικό χωρικό ακριβώς επειδή είναι ένα πιο ευέλικτο πολεοδομικό εργαλείο από ό,τι η κανονική διαδικασία, να το χρησιμοποιούμε και σε περιπτώσεις που υπάρχουν φυσικές καταστροφές, ακριβώς για να δίνουμε τη δυνατότητα σε σύντομο χρονικό διάστημα να έχουμε επανασχεδιασμό μιας περιοχής, να επιλύουμε θέματα υποδομών, ασφάλειας, περιβαλλοντικού ισοζυγίου και ταυτόχρονα να περνάμε σε ένα καθεστώς οργανωμένης δόμησης μιας περιοχής, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είχε πολεοδομικούς κανόνες, δεν είχε τίποτε», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο Γιώργος Σταθάκης ανέλυσε σε αυτό στο σημείο στη Greenagenda πώς ακριβώς θα γίνει αυτό και το ότι δεν υπάρχει θέμα ασυμβατότητας με την αναδάσωση. Το ΕΧΣ, σημείωσε, όπως και κάθε πολεοδόμηση έχει ένα στοιχειώδες μικρό, μεσαίο ή μεγαλύτερο αναδασμό στο εσωτερικό της περιοχής, εννοώντας αστικό αναδασμό. «Κάποιος θα συνεισφέρει εκ των πραγμάτων γη, για να αποκτήσει ένα ισοζύγιο, για να μπορούν να φτιαχτούν τα έργα υποδομής, κάποιος θα φτιάξει το ισοζύγιο πρασίνου προκειμένου να υπάρχει η παρέμβαση. Έχει όμως χώρο για να μπορούν να γίνουν όλα με ένα τρόπο κανονικό, έχεις την ευελιξία των συντελεστών δόμησης να μπορείς να τους αυξήσεις ή να τους μειώσεις, στο πλαίσιο του ειδικού χωρικού και να δημιουργήσεις ένα ισοζύγιο στο τι προσφέρει και το τι παίρνει», τόνισε, αποκαλύπτοντας τον τρόπο που σκέφτεται να προχωρήσει το ΥΠΕΝ στην πολεοδόμηση του χώρου. «Εμείς καταρχάς έχουμε επιλέξει το ΕΧΣ, έχουμε ανοίξει ένα διάλογο, χτες συνάντησα τον Πρύτανη του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, θα επακολουθήσουν συναντήσεις με το ΤΕΕ και με όλους τους φορείς, προκειμένου να μπορέσουμε να του δώσουμε μια υπόσταση μέχρι τον Σεπτέμβριο, που να μπορέσει να προχωρήσει - και να προχωρήσει γρήγορα. Επαναλαμβάνω το μεγάλο του πλεονέκτημα είναι ότι έχεις τον πρώτο κύκλο ισχυρών αποτυπώσεων και παρεμβάσεων από το master plan και τις πρώτες πολεοδομικές ρυθμίσεις, σε έξι – επτά μήνες και αυτό είναι το πλεονέκτημα που θέλουμε να αξιοποιήσουμε», τόνισε ο Γιώργος Σταθάκης, αποκαλύπτοντας ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να ολοκληρώσει τις παρεμβάσεις στο μάτι μέσα στους επόμενους επτά μήνες.

Θα γίνει αναδάσωση ή σχέδιο πόλης στο Μάτι;

Όσον αφορά την αναδάσωση, ο Γιώργος Σταθάκης σημείωσε ότι «τα περί αναδάσωσης είναι δεδομένα: θα γίνει αναδάσωση. Σε όλες τις πληγείσες περιοχές η πράξη αναδάσωσης είναι αδιαπραγμάτευτη, δεν υπάρχει θέμα προς συζήτηση» και πρόσθεσε: «Το ειδικό χωρικό παίρνει υπόψη του αυτό; Ναι, είναι η απάντηση» ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του, αναφέροντας τη συμπλοκή της αναδάσωσης με τον αστικό αναδασμό που θα περιλαμβάνεται στο ΕΧΣ, το οποίο είναι ένα πιο εύπλαστο, πιο δυναμικό, πιο εύκολο εργαλείο για να γίνουν όλα αυτά.

Αμέσως μετά ο Σωκράτης Φάμελλος διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει αντίθεση στις δηλώσεις των δύο Υπουργών. «Οι δηλώσεις μας όλες, που είναι κοινές, περιλαμβάνουν την υποχρεωτική κήρυξη ως αναδασωτέας της έκτασης που περιλαμβάνεται στη δασική νομοθεσία» σημείωσε και πρόσθεσε ότι «και εγώ έχω ήδη τοποθετηθεί για τη δυνατότητα μιας πρότυπης πολεοδομικής οργάνωσης ώστε έτσι να επιλυθούν και τα ζητήματα παράβασης της νομοθεσίας, δάσωσης και αιγιαλού στην περιοχή» τονίζοντας ότι χρειάζονται διέξοδοι, ζώνες κυκλοφορίας, χώροι συνάθροιση κοινού, πλατείες, πεζοδρόμια «που κι αυτά μας έλειψαν πολύ κατά την περίπτωση της πυρκαγιάς».

Ποιος θα είναι ο Υπουργός Κατεδαφίσεων;

Για την ιστορία σημειώνουμε ότι σε παρεμπίπτουσα ερώτηση της Greenagenda για το ποιος από τους δύο Υπουργούς (Σταθάκης ή Φάμελλος) θα είναι ο «Υπουργός Κατεδαφίσεων» με βάση τις νέες ρυθμίσεις που ψηφίσθηκαν χθες βράδυ και δίνουν στον ΥΠΕΝ την αρμοδιότητα να κατεδαφίζει αυθαίρετα σε συγκεκριμένες περιοχές, καθώς και οι δύο έχουν συναρμοδιότητα στην Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης που αναλαμβάνει την ευθύνη, οι παριστάμενοι Υπουργοί κοιτάχθηκαν αλλά απέφυγαν να απαντήσουν…

Η νομοθετική ρύθμιση που έφερε η κυβέρνηση προβλέπει ότι οι εξαιρετική αυτή διαδικασία κατεδαφίσεων, που θα λειτουργήσει μεταβατικά μέχρι να λειτουργήσουν τα Παρατηρητήρια Δόμησης (κεντρικό, περιφερειακά και τοπικά), ξεκινά με πρωτοβουλία της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Δόμησης και Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ και ολοκληρώνεται για κάθε αυθαίρετο προς κατεδάφιση με κοινή Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ και ΥΠΕΣ…

Δείτε την ερώτηση της Greenagenda και την απάντηση του υπουργού και του αναπληρωτή υπουργού στο βίντεο που ακολουθεί (από 1:28:15 μέχρι 1:35:15):

Αν σας άρεσε το άρθρο, Μοιραστείτε το!

Αφήστε μια απάντηση