του Θοδωρή Καραουλάνη
Πρωτοβουλία -με καθυστέρηση- ανέλαβε το Πράσινο Ταμείο κατόπιν οδηγιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προκειμένου να δημιουργηθεί μία ελληνική Task Force για να ενημερώνει, να βοηθά και να ενισχύει δήμους, περιφέρειες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και άλλους φορείς ώστε να καταθέτουν αξιόλογες και ανταγωνιστικές προτάσεις στο πρόγραμμα Life.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται με μεγάλη καθυστέρηση, καθώς θα έπρεπε να έχει δρομολογηθεί ήδη από την έναρξη του νέου κύκλου του προγράμματος το 2014, αλλά έστω και τώρα η εκκίνηση είναι ενθαρρυντική. Σύμφωνα με κύκλους του Υπουργείου Περιβάλλοντος, μία δομή υποστήριξης για το εξειδικευμένη για πρόγραμμα Life είναι χρήσιμη αρκεί να συνεργάζεται με τους εξειδικευμένους υπαλλήλους του Υπουργείου τόσο στις αρμόδιες διευθύνσεις όσο και στην επιτελική δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου. Για αυτόν τον λόγο άλλωστε το Υπουργείο είναι συνδικαιούχος, μαζί με το Πράσινο Ταμείο, σε αυτή τη δράση ενίσχυσης του προγράμματος Life από την ΕΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πράσινο Ταμείο κατέθεσε πέρυσι το Μάιο πρόταση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αναγνώρισή του ως δικαιούχου του Προγράμματος Life στον τομέα της ενίσχυσης δεξιοτήτων (capacity building) μέσω της ίδρυσης και λειτουργίας ελληνικής Task Force για το εν λόγω Πρόγραμμα. Τον Ιούλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολόγησε θετικά το αίτημα αλλά πρότεινε βελτιώσεις και τροποποιήσεις οι οποίες έγιναν διαδοχικά τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο. Έτσι στα μέσα Δεκεμβρίου υπεγράφη σύμβαση χρηματοδότησης (grant agreement) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Πράσινου Ταμείου με αντικείμενο τους όρους και τις ειδικότερες προϋποθέσεις της χρηματοδότησης της ίδρυσης και λειτουργίας ελληνικής ομάδας κρούσης (Τask Force) για το Πρόγραμμα Life για το διάστημα από 1.1.2016 και μέχρι 30.04.2019 (Κωδικός Προγράμματος LIFE 14/CAP/GR/000003-GR LTF). Δυνάμει της ανωτέρω σύμβασης χρηματοδότησης συνδικαιούχος του Προγράμματος είναι και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με τη σχετική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που βγήκε στη δημοσιότητα για πρόσληψη εμπειρογνωμόνων στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος Life Capacity Building, το Πράσινο Ταμείο ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου προτίθεται να προσλάβει 5 εξωτερικούς συνεργάτες – ειδικούς εμπειρογνώμονες για θέματα προστασίας περιβάλλοντος, επικοινωνίας και πληροφορικής, με σύμβαση έργου διάρκειας ενός έτους με δυνατότητα ανανέωσης μέχρι τη λήξη της διάρκειας του Προγράμματος LIFE 14/CAP/GR/000003-GR LTF για την στελέχωση της ομάδας κρούσης (Task Force) για το Πρόγραμμα Life που θα δημιουργηθεί στο Πράσινο Ταμείο, με συγκεκριμένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και ειδικότερα:
- 1 Εμπειρογνώμονα με ειδίκευση σε ζητήματα προστασίας της φύσης και της βιοποικιλότητας [Nature and Biodiversity Expert]
- 1 Εμπειρογνώμονα με ειδίκευση σε ζητήματα περιβάλλοντος (βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων, διαχείριση αποβλήτων, προστασία ατμόσφαιρας, προστασία εδάφους, προστασία και διαχείριση υδάτων) [Environment Expert]
- 1 Eμπειρογνώμονα με ειδίκευση σε θέματα κλιματικής αλλαγής [Climate Change Expert]
- 1 Εξωτερικό συνεργάτη με ειδίκευση σε ζητήματα διαχείρισης δεδομένων περιβαλλοντικών γεωγραφικών /GIS [Data Management Expert]
- 1 Εξωτερικό συνεργάτη με ειδίκευση σε ζητήματα επικοινωνίας και ενημέρωσης σε σχέση με το περιβάλλον [Environment Communication Expert]
Η επιλογή των καταλληλότερων από τους υποψήφιους εμπειρογνώμονες θα γίνει έπειτα από συνολική εκτίμηση των τυπικών, ουσιαστικών και πρόσθετων προσόντων τους, καθώς και από σχετική συνέντευξη Επιτροπής Αξιολόγησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τις επιστημονικές θέσεις προβλέπεται αμοιβή από 19.500 έως 21.500 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, για ένα έτος αλλά για τη θέση του συνεργάτη σε θέματα επικοινωνίας και ενημέρωσης δεν αναφέρεται το ύψος της αμοιβής. Παράγοντες που ασχολούνται με τα ζητήματα περιβάλλοντος τονίζουν ότι θα παρακολουθούνται οι επιλογές προσώπων, καθώς τόσο η διαδικασία επιλογής όσο και το ύψος των αμοιβών ανά έτος προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Αντικείμενο της εργασίας των εμπειρογνωμόνων και εξωτερικών συνεργατών θα είναι η παροχή τεχνογνωσίας για τα ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας και διαχείρισης με στόχο την ενδυνάμωση του Εθνικού Σημείου Επαφής για το Πρόγραμμα Life και της ενημέρωσης των αρμοδίων αρχών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, έτσι ώστε να ενδυναμωθεί η υποβολή ολοκληρωμένων και αποτελεσματικών προτάσεων για τα Προγράμματα Life καθώς και η βελτίωση της εφαρμογής τους.
Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα LIFE είναι το χρηματοδοτικό μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το περιβάλλον και οι προτάσεις από την Ελλάδα έχουν ιστορικά καλές επιδόσεις. Το LIFE συμβάλλει στην αειφόρο ανάπτυξη και στην επίτευξη των σκοπών και στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020, στηρίζει την εφαρμογή του 7ου Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον και άλλες στρατηγικές και σχέδια της ΕΕ για το περιβάλλον και για το κλίμα. Μέσω του προγράμματος LIFE χρηματοδοτούνται μέτρα και έργα με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία για τα κράτη-μέλη. Στο πρόγραμμα LIFE για την προγραμματική περίοδο χρηματοδότησης 2014-2020, καθιερώνονται δύο υποπρογράμματα, το πρώτο για το Περιβάλλον και το δεύτερο για την Κλιματική Δράση. Ο προϋπολογισμός για την περίοδο αυτή ανέρχεται σε 3,4 δις € και είναι περίπου ίσος με το ύψος χρηματοδότησης που αφιέρωσε η ΕΕ στο πρόγραμμα Life από το 1992 που ξεκίνησε μέχρι το 2013.
Το σκέλος «Περιβάλλον» του νέου προγράμματος (75% του προϋπολογισμού) καλύπτει τρεις τομείς προτεραιότητας:
- περιβάλλον και αποδοτικότητα των πόρων
- φύση και βιοποικιλότητα
- περιβαλλοντική διακυβέρνηση και πληροφόρηση
- και το σκέλος « Δράση για το κλίμα » (25% του προϋπολογισμού) καλύπτει:
- μετριασμό της κλιματικής αλλαγής
- προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
- κλιματική διακυβέρνηση και πληροφόρηση
Το πρόγραμμα LIFE, εκτός από τα «παραδοσιακά» έργα (δηλαδή κατηγορίες έργων που χρηματοδοτήθηκαν και σε προηγούμενες προγραμματικές περιόδους) όπως έργα πιλοτικά (καινοτόμα), επίδειξης, βέλτιστων πρακτικών, έργα πληροφόρησης ευαισθητοποίησης και διάδοσης περιλαμβάνει επίσης μια νέα κατηγορία έργων, τα ολοκληρωμένα έργα, στρατηγικές και έργα για το περιβάλλον ή το κλίμα, τα οποία θα λειτουργούν σε εκτεταμένη εδαφική κλίμακα και που θα χρηματοδοτούνται από κοινού με τουλάχιστον μία ακόμη σχετική χρηματοδοτική πηγή. Επίσης περιλαμβάνει έργα τεχνικής βοήθειας, έργα οικοδόμησης δυναμικού και προπαρασκευαστικά έργα. Τουλάχιστον 55% του ποσού, που προορίζεται για επιδοτήσεις δράσης στο πλαίσιο έργων για το Περιβάλλον, θα χορηγείται σε μέτρα στήριξης της διατήρησης της φύσης και βιοποικιλότητας. Το μέγιστο ποσοστό χρηματοδότησης για όλα τα έργα κατά την πρώτη διάρκεια του προγράμματος (2014-2017) ανέρχεται έως το 60 % των επιλέξιμων δαπανών και για τη δεύτερη περίοδο (2018-2020) έως το 55%. Για όλη τη διάρκεια του προγράμματος (2014-2020) για τα ολοκληρωμένα έργα, τα έργα τεχνικής βοήθειας, τα προπαρασκευαστικά έργα και τα έργα που χρηματοδοτούνται στον τομέα προτεραιότητας «Φύση και Βιοποικιλότητα» ανέρχεται έως το 60 % των επιλέξιμων δαπανών και έως το 75 % των επιλέξιμων δαπανών για τα έργα που αφορούν σε οικοτόπους ή είδη προτεραιότητας.
