του Νίκου Αβουκάτου
Η Ελλάδα είναι χώρα ορεινή. Το 70% περίπου της έκτασής της καλύπτεται από λόφους και ψηλά βουνά. Όπως εξηγεί στη Greenagenda.gr ο Θεοχάρης Ζάγκας, Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος Α.Π.Θ και Διευθυντής Εργαστηρίου Δασοκομίας, «το 25,4% καλύπτεται από παραγωγικά δάση τα οποία είναι σε θέση να παράγουν κατά τρόπο αειφορικό, περισσότερο από ένα κυβικό μέτρο ξύλου ετησίως, ενώ το 24,5% από μη παραγωγικά δάση τα οποία δεν παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον, επιτελούν όμως όπως και τα παραγωγικά δάση έναν σημαντικό οικολογικό και προστατευτικό ρόλο».
Τα δάση της χώρας μας αποτελούν πολύτιμα οικοσυστήματα, απομεινάρια αρχέγονων δασών στη συντριπτική τους πλειοψηφία, μοναδικά στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Αναφερόμενος στον πολυλειτουργικό ρόλο των δασών, ο κ. Ζάγκας τόνισε ότι αυτός συνίσταται:
-Στον οικονομικό ρόλο (παραγωγή ξύλου, ρητίνης, καρπών, αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, τροφοδοσία επιχειρήσεων με πρώτες ύλες κ.λ.π.)
-Στον προστατευτικό ρόλο ο οποίος αναγνωρίζεται με δραματικό τρόπο μετά την καταστροφή των δασών και τις ζημιές στις υποδομές που ακολουθούν. Ως εκ τούτου είναι ανεκτίμητης αξίας και αναντικατάστατος.
-Στον υδρολογικό ρόλο ο οποίος σχετίζεται με το ρόλο του δάσους στον υδρολογικό κύκλο, στην τροφοδοσία των υπέργειων και υπόγειων υδροφορέων και τον εν γένει καταλυτικό ρόλο του δάσους στην παραγωγή καλής ποιότητας νερού.
-Στον αισθητικό και ρόλο αναψυχής του δάσους που σχετίζεται με την καθοριστική επίδραση του δάσους στο τοπίο, γεγονός που το κάνει πιο ελκυστικό ως χώρο αναψυχής, ξεκούρασης και ψυχικής ανάτασης.
-Στον οικολογικό ρόλο του δάσους ο οποίος επιμερίζεται στην προστασία της βιοποικιλότητας για την οποία τα ελληνικά δάση ξεχωρίζουν και τη συμβολή τους στην αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου, για το λόγο ότι έχουν τεράστια περιθώρια αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.
-Στον κοινωνικό ρόλο του δάσους ο οποίος συνδέεται με όλες τις άυλες υπηρεσίες τις οποίες προσφέρει το δάσος στην κοινωνία.
Ακόμη, ο κ. Ζάγκας υπογράμμισε ότι «στην παρούσα συγκυρία σημαντική θέση κατέχει η απασχόληση στην οποία τα δάση μπορούν να έχουν εντυπωσιακή συμβολή κυρίως στον τομέα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, στη διαχείριση των δασών και στη συντήρηση των υποδομών του ορεινού χώρου».
Ερωτηθείς για τις επιπτώσεις του δασικού οικοσυστήματος από τις καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών ο ίδιος εξήγησε ότι τα δάση συνεχίζουν να αυξάνουν για δύο λόγους:
α) Τα καιγόμενα δάση στη συντριπτική τους πλειοψηφία αναγεννώνται φυσικά γιατί είναι προσαρμοσμένα στις δασικές πυρκαγιές και
β) Στον ορεινό χώρο έχουν συντελεστεί τις τελευταίες δεκαετίες, δραματικές κοινωνικοοικονομικές αλλαγές οι οποίες δημιούργησαν προϋποθέσεις επέκτασης των δασών.
Ο κ. Ζάγκας υποστήριξε, τέλος, ότι «ενώ τα δάση σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα τελευταία χρόνια αυξάνουν λόγω της ακολουθούμενης ευρωπαϊκής δασικής πολιτικής. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και σε παγκόσμιο επίπεδο όπου στο όνομα του κέρδους καταστρέφονται πολύτιμα δασικά οικοσυστήματα όπως είναι τα τροπικά δάση».
