Διευκρινίσεις σχετικά με τις αλλαγές στο καθεστώς της εξισωτικής αποζημίωσης τη νέα προγραμματική περίοδο δίνει σήμερα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Σύμφωνα με όσα τονίζονται, «στο νέο ΠΑΑ 2014-2020 υπάρχουν σημαντικές αλλαγές σε συνεχιζόμενα Μέτρα όπως η Εξισωτική. Οι αλλαγές αυτές επέρχονται λόγω του νέου Κανονισμού της Ε.Ε. αλλά και της συμφωνίας με τα μέτρα που εντάσσονται στο «πράσινο κουτί» μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
Η πρώτη καθοριστική αλλαγή είναι ότι δικαιούχοι δεν είναι οι μόνιμοι κάτοικοι των ορεινών – μειονεκτικών περιοχών αλλά οι ενεργοί γεωργοί που έχουν γεωργική εκμετάλλευση (αγροτεμάχια – βοσκότοπο) σε ορεινές –μειονεκτικές περιοχές.
Τα κριτήρια για να χαρακτηριστεί κάποιος ενεργός γεωργός είναι ίδια με εκείνα που έχουν θεσπιστεί για τη χορήγηση της βασικής ενίσχυσης στο πλαίσιο των άμεσων ενισχύσεων του Πυλώνα Ι.
Επομένως, ο δικαιούχος γεωργός της εξισωτικής αποζημίωσης συνδέεται όχι με τον τόπο κατοικίας του αλλά με τη θέση της γεωργικής εκμετάλλευσης (αγροτεμάχια –βοσκότοπο) που κατέχει.
Σύμφωνα με τη συμφωνία με τον ΠΟΕ δεν μπορούν να τεθούν για αυτού του είδους τις ενισχύσεις περιορισμοί ή αποκλεισμοί κάποιων δικαιούχων, εφόσον είναι ενεργοί γεωργοί και κατέχουν γεωργική εκμετάλλευση σε ορεινές –μειονεκτικές περιοχές. Στη βάση αυτή καταργήθηκε και το κατώτατο όριο των 2 εκταρίων προκειμένου να κριθεί κάποιος δικαιούχος της ενίσχυσης.
Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των δικαιούχων της εξισωτικής αποζημίωσης. Περισσότεροι δικαιούχοι θα πρέπει να «μοιραστούν» τα διαθέσιμα κονδύλια της εξισωτικής.
Όπως είχε υποχρέωση από τον κοινοτικό κανονισμό, η χώρα μας έθεσε ανώτατο όριο έκτασης της κάθε εκμετάλλευσης πάνω από το οποίο δεν χορηγείται ενίσχυση (πλαφόν). Το όριο αυτό προσδιορίστηκε βάσει μελέτης (που πραγματοποιήθηκε επί προηγούμενης κυβέρνησης) η οποία εξέτασε από ποιο μέγεθος εκμετάλλευσης και πάνω αντισταθμίζεται το μειονέκτημα που έχουν οι ορεινές περιοχές (και άρα δεν είναι αναγκαία η ενίσχυση για την άσκηση της γεωργικής δραστηριότητας).
Συγκεκριμένα ορίστηκε:
Έκταση εκμετάλλευσης (ha) Ποσοστό ενίσχυσης
0 – 20 100%
20 – 25 80%
25 – 30 50%
Άνω των 30 0
Επίσης η χώρα μας καθόρισε το ύψος της ενίσχυσης βάσει της ίδιας μελέτης εκτιμώντας τις επιπλέον δαπάνες και την απώλεια εισοδήματος που ανακύπτουν κατά την παραγωγή γεωργικών προϊόντων στις ορεινές και στις μειονεκτικές περιοχές, αντίστοιχα.
Για τις ορεινές περιοχές, η ενίσχυση ορίστηκε σε 100€ ανά εκτάριο.
Παράδειγμα: για μια γεωργική εκμετάλλευση της οποίας 35 εκτάρια βρίσκονται σε ορεινή περιοχή, το τελικό ποσό ενίσχυσης θα διαμορφωθεί ως κατωτέρω:
- Για τα πρώτα 20 εκτάρια: 20Χ100€=2.000€
- Για τα επόμενα 5 εκτάρια: 5Χ80€= 400€
- Για τα επόμενα 5 εκτάρια: 5Χ50€= 250€
- Για τα τελευταία 5 εκτάρια: 5Χ0€=0€
Συνολικά ο δικαιούχος λαμβάνει 2.650 €, το οποίο αποτελεί και το ανώτατο ετήσιο όριο ενίσχυσης.
Αντίστοιχα για τις μειονεκτικές περιοχές το ύψος ενίσχυσης ορίστηκε σε 95€ ανά εκτάριο.
Παράδειγμα: για μια γεωργική εκμετάλλευση της οποίας 35 εκτάρια βρίσκονται σε μια περιοχή ορισμένη ως μειονεκτική, το τελικό ποσό ενίσχυσης θα διαμορφωθεί ως κατωτέρω:
- Για τα πρώτα 20 εκτάρια: 20Χ95€=1.900€
- Για τα επόμενα 5 εκτάρια: 5Χ76€= 380€
- Για τα επόμενα 5 εκτάρια: 5Χ47,5€= 237,5€
- Για τα τελευταία 5 εκτάρια: 5Χ0€=0€
Συνολικά ο δικαιούχος λαμβάνει 2.517,5€, το οποίο αποτελεί και το ανώτατο ετήσιο όριο ενίσχυσης.
Μια άλλη αλλαγή είναι ότι ο ενεργός γεωργός που κρίνεται δικαιούχος εξισωτικής και έχει γεωργική εκμετάλλευση και σε ορεινή περιοχή και σε μειονεκτική περιοχή θα λάβει ενίσχυση αντίστοιχα τόσο για τα αγροτεμάχια (ή βοσκότοπο) στην ορεινή περιοχή, όσο και για τα αγροτεμάχια (ή βοσκότοπο) στη μειονεκτική περιοχή.
Οπότε, για παράδειγμα, αν ο δικαιούχος έχει 35 εκτάρια σε ορεινές περιοχές και άλλα 35 εκτάρια σε μειονεκτικές περιοχές τότε μπορεί να λάβει 2.650 ευρώ από την ορεινή περιοχή και 2.517 ευρώ για τη μειονεκτική περιοχή, δηλαδή σύνολο 5.167,5€ ανά έτος.