του Νίκου Αβουκάτου
Οι φιλόδοξοι στόχοι της ανακύκλωσης για το 2020 και το 2030 και το επιτυχημένο μοντέλο του Βέλγιου, παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνάντησης εργασίας για την ανακύκλωση συσκευασιών στις χώρες της Νοτιανατολικής Ευρώπης που διοργάνωσαν ο δήμος Θεσσαλονίκης, η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) και η Συμμαχία Εθνικών Παραγωγών Ανακύκλωσης (EXPRA).
Στην καθιερωμένη αυτή συνάντηση εκπρόσωποι συλλογικών συστημάτων ανακύκλωσης από την Τουρκία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία, τη Ρουμανία και την Κύπρο είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες σε θέματα ανακύκλωσης και επανάκτησης.
Η Μόνικα Ρομένσκα, εκπρόσωπος της συμμαχίας EXPRA επισήμανε ότι «έως το 2020 η ανακύκλωση των δημοτικών απορριμμάτων πρέπει να είναι στο 60% και μέχρι το 2030 θα πρέπει να ανακυκλώνεται το 65% και το 75% όλων των συσκευασιών. Αυτοί είναι οι στόχοι που προβλέπονται με βάση τις ευρωπαϊκές οδηγίες – πλαίσια για τη μείωση των απόβλητων, την επαναχρησιμοποίηση και την εφαρμογή μέτρων».
Στο επιτυχημένο παράδειγμα του Βελγίου της ανακύκλωσης των συσκευασιών αναφέρθηκε ο Στιβ Κλάους, σύμβουλος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Fost Plus που συνεργάζεται με τις τοπικές αρχές και αναλαμβάνει την αποκομιδή των συσκευασιών.
«Απαιτείται η κατανομή των ευθυνών και χρειάζεται σαφή νομοθεσία. Υπογράφουμε συμβάσεις με τις επιχειρήσεις συσκευασμένων προϊόντων, με τις τοπικές αρχές και τις εταιρείες διαχείρισης αποβλήτων και έχουμε καταφέρει να έχουμε σημαντικά ποσοστά ανακύκλωσης. Σημαντικό επίσης για την ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι και το κομμάτι της επικοινωνίας με έξυπνα μηνύματα. Βάσει ενός ημερολογίου οι πολίτες γνωρίζουν το πρόγραμμα αποκομιδής», σημείωσε ο κ. Κλάους.
Ανέφερε ακόμη ότι «επιτύχαμε το 80% των στόχων μας, με χαμηλό κόστος. Συνταγή της επιτυχίας μας είναι οι τοπικές αρχές να εφαρμόσουν μια ρεαλιστική και ευέλικτη νομοθεσία μαζί με τη κεντρική διοίκηση. Οι συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την κυκλική οικονομία βοηθούν σημαντικά ώστε να γίνουν οι πολίτες μέλη μιας αειφόρου κοινωνίας».
Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης υπογράμμισε τη σημασία που έχει η συμμετοχή των πολιτών για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα στην ανακύκλωση αλλά και τα οφέλη της συνεργασίας από την ΕΕΑΑ. «Η διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να γίνεται τοπικά και οπωσδήποτε με τη συμμετοχή του πολίτη και για αυτό πρέπει να αγαπήσουμε τα σκουπίδια», είπε ο κ. Μπουτάρης.
Από την πλευρά του, ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας Θανάσης Παππάς τόνισε ότι «στοχεύουμε να κάνουμε δράσεις στην ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση. Με τη συνάντηση εργασίας είμαι βέβαιος ότι θα προκύψουν χρήσιμα συμπεράσματα για τα συστήματα ανακύκλωσης συσκευασιών. Να μάθουμε τι συμβαίνει στις άλλες χώρες και να ανατροφοδοτήσουμε τις δικές μας πρακτικές για την ανακύκλωση».
Ο κ. Παππάς παρουσίασε του άξονες στρατηγικής διαχείρισης απορριμμάτων. Μεταξύ άλλων, ανακοίνωσε ότι θα τοποθετηθούν συστοιχίες κάδων στις γειτονιές της Θεσσαλονίκης ενώ σχεδιάζεται η υπογειοποίηση όλων των κάδων στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Δύο πράσινα σημεία προβλέπονται στα ανατολικά και τα δυτικά της πόλης ενώ μικρότερα πράσινα σημεία έχουν προβλεφθεί σε 24 γειτονιές της πόλης.
«Με την αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης αναδεικνύουμε το οικονομικό όφελος», σημείωσε ο ίδιος.
Ο Δημήτρης Πολιτόπουλος, πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) επισήμανε ότι «η ανταλλαγή απόψεων θα μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτεροι και να πετύχουμε τους στόχους μας». Ακόμη, αναφέρθηκε στα σχέδια του Οργανισμού και υπογράμμισε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου που είναι η αύξηση της ανακύκλωσης.
«Ζωτικής σημασίας για τον ΕΟΑΝ είναι το εθνικό μητρώο παραγωγών το οποίο είναι έτοιμο και σε αυτό έχουν υποχρέωση να καταχωρούν στοιχεία όλοι οι παραγωγοί προϊόντων που βρίσκονται σε εναλλακτική διαχείριση, δηλαδή προϊόντα συσκευασίας προϊόντα ηλεκτρονικού και ηλεκτρικού εξοπλισμού, λιπαντικά έλαια κ.α. Ούτως ώστε να υπάρχει η δυνατότητα της εποπτείας και τους έλεγχου των διακινούμενων ποσοτήτων. Ακόμη, πρέπει να πετύχουμε να μειώσουμε την εισφοροδιαφυγή με τη διεύθυνση επιθεωρητών του ΕΟΑΝ ώστε να ελέγχονται οι φοροδιαφεύγοντες του συστήματος», τόνισε ο κ. Πολιτόπουλος.
Με τη σειρά του, ο Γιάννης Ραζής. γενικός διευθυντής της Ελληνικής Εταιρίας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης αναφέρθηκε στη σημαντική αυτή πρωτοβουλία προβληματισμού με τους εκπροσώπους των συστημάτων ανακύκλωσης από τις χώρες της Νοτιααντολικής Ευρώπης.
Από τη Βουλγαρία, ο Τούντορ Μπουργκουντίεφ, εκπρόσωπος συστήματος ανακύκλωσης, αναφέρθηκε στον σχεδιασμό της εταιρείας του και τόνισε την ανάγκη ευαισθητοποίησης των πολιτών αλλά και τους συνεχούς ελέγχου για τη χρηματοδότηση του συστήματος μέσω των εισφορών.
Όπως είπε, «η εκπαίδευση μικρών παιδιών και η σημασία επικοινωνίας μέσω των τοπικών αρχών θα βοηθήσουν σημαντικά. Με διάφορες δράσεις ευαισθητοποίησης όπως το πρόγραμμα "Ας καθαρίσουμε τη Βουλγαρία" ευελπιστούμε ότι θα είμαστε έτοιμοι από το 2017 να λάβουμε υπόψη μας τους ευρωπαϊκούς στόχους».
Την εικόνα της ανακύκλωσης της Κύπρου έδωσε ο Κυριάκος Παρπούνας ο οποίος αναφέρθηκε στην ανάγκη των θεσμών και των κινήτρων για να μπορέσουν να αποκτήσουν οι πολίτες την ανάλογη περιβαλλοντική κουλτούρα.
«Έχουμε βελτιώσει σημαντικά τις ποσότητες ανάκτησης συσκευασιών, αλλά χρειάζονται να γίνουν ακόμη πολλά. Βασιζόμαστε στο παράδειγμα του Βελγίου και μπροστά μας υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις», κατέληξε ο ίδιος.
H συνάντηση εργασίας ολοκληρώθηκε με συζήτηση με θέμα «Συστήματα ανακύκλωσης και τοπικές αρχές: προκλήσεις και ευκαιρίες ενόψει νέων στόχων».
