του Θοδωρή Καραουλάνη
Έντονη επίθεση προς το Πράσινο Ταμείο – και, χωρίς να τον αναφέρει ονομαστικά, στον εποπτεύοντα Υπουργό Περιβάλλοντος – εξαπέλυσε χθες με την ιδιότητα του Προέδρου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) ο Δήμαρχος Αμαρουσίου Γιώργος Πατούλης.
Με περιεχόμενο που θα μπορούσε να έχει χιουμοριστικό τίτλο «που είναι τα λεφτά, οέο», η ανακοίνωση της ΚΕΔΕ βάζει συνολικό διεκδικητικό πλαίσιο για τους πόρους του Πράσινου Ταμείου αλλά και το ρόλο των ΟΤΑ σε αυτό, θίγοντας επιπλέον θέματα διαφάνειας και προγραμματισμού.
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης δήλωσε ότι «δεν θα δεχθούμε να είναι το 2016 χαμένη χρονιά για τους Δήμους, επειδή η Διοίκηση του Πράσινου Ταμείου αρνείται να κάνει το καθήκον της και να χρηματοδοτήσει έργα που αφορούν τις τοπικές μας κοινωνίες». Η ΚΕΔΕ εκφράζει σε ανακοίνωση του Προέδρου της την έντονη αγανάκτησή της για το γεγονός ότι αν και βρισκόμαστε στο τέλος Ιουλίου, η Διοίκηση του Πράσινου Ταμείου δεν έχει χρηματοδοτήσει μέσα στη χρονιά αυτή ούτε ένα έργο Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτή η πολιτική αδράνειας στερεί από τους Δήμους και τις τοπικές κοινωνίες τους αναγκαίους πόρους, που θα χρηματοδοτήσουν έργα αποκατάστασης του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών, αφού αυτός είναι ο ρόλος του Πράσινου Ταμείου, οι πόροι του οποίου έχουν κριθεί με πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ανταποδοτικοί.
Με αφορμή λοιπόν το ότι Ιούλη μήνα οι Δήμοι δεν έχουν πάρει ούτε ευρώ από το Πράσινο Ταμείο (όπως καταγγέλλει η ΚΕΔΕ), η ένωση των δήμων της χώρας μας βάζει στην ατζέντα ένα συνολικό πλαίσιο διεκδίκησης:
1) Τη συμμετοχή / εκπροσώπηση της ΚΕΔΕ στο Δ.Σ. του Πράσινου Ταμείου, με δεδομένο ότι η πλειοψηφία των πόρων του προέρχεται από πρόστιμα που αφορούν νομιμοποίηση αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων και βεβαιώνονται μέσω των Δήμων (Υπηρεσίες Δόμησης).
2) Την αύξηση του ποσοστού των πόρων που διατίθενται για τη χρηματοδότηση έργων Δήμων από το Πράσινο Ταμείο από το 2,5% που είναι σήμερα, στο 10%.
3) Παράλληλα, με την αύξηση του ποσοστού η ΚΕΔΕ διεκδικεί χρηματοδότηση στοχευμένων δράσεων μέσα από ολοκληρωμένο χρηματοδοτικό πρόγραμμα στην κατεύθυνση της αποκατάστασης του περιβαλλοντικού ισοζυγίου, που αποτελεί και τη νομιμοποιητική βάση του Νόμου περί αυθαιρέτων μετά από απόφαση του ΣτΕ. «Ενδεικτικά αναφέρουμε τα Tοπικά Xωρικά σχέδια (παλαιά Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια), μέσα από τα οποία καθορίζονται οι ειδικές ζώνες εξισορρόπησης περιβαλλοντικών και πολεοδομικών επιβαρύνσεων».
4) «Ζητάμε να δοθεί άμεσα στη δημοσιότητα το πρόγραμμα χρηματοδότησης έργων για το 2016 που έχει καταρτίσει η Διοίκηση του Πράσινου Ταμείου, καθώς και το ποιους Δήμους αφορούν τα έργα αυτά. Δεν μπορεί να υπάρξει καμία καθυστέρηση ούτε στη δημοσιοποίηση του προγράμματος αυτού, αλλά ούτε και στη χρηματοδότηση των έργων, με δεδομένο ότι βρισκόμαστε ήδη στα τέλη του Ιουλίου και δεν έχει μέχρι στιγμής υλοποιηθεί τίποτα».
5) Όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος της Κ.Ε.Δ.Ε. Γ. Πατούλης , «δεν θα δεχθούμε να είναι το 2016 χαμένη χρονιά για τους Δήμους, επειδή η Διοίκηση του Πράσινου Ταμείου αρνείται να κάνει το καθήκον της και να χρηματοδοτήσει έργα που αφορούν τις τοπικές μας κοινωνίες».
Τι κρατάμε από τα παραπάνω;
Ότι ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ και, προφανώς, πολλοί Δήμοι, έχουν εκνευριστεί με την καθυστέρηση του Πράσινου Ταμείου. Και πιέζουν όσο μπορούν. Θυμίζουμε ότι τα χρήματα του Πράσινου Ταμείου πηγαίνουν συνήθως σε έργα αστικών αναπλάσεων και υποδομών.
Κρατάμε επίσης τον μαξιμαλιστικό στόχο (με τα σημερινά μνημονιακά δεδομένα) της διεκδίκησης του 10% των πόρων. Οι θεσμοί είναι μάλλον απίθανο να δεχθούν τέτοια ρύθμιση. Σημειώνουμε, καθόσον δεν είναι ευρέως γνωστό ότι αυτό το 97,5% των πόρων του Πράσινου Ταμείου που δεσμεύεται για τους πόρους του Προϋπολογισμού, δεν έχει μεταφερθεί ποτέ ως τώρα στο Υπουργείο Οικονομικών. Λογιστικά – και μόνο, όχι πραγματικά – είναι διαθέσιμο στο Πράσινο Ταμείο αλλά υπολογίζεται από το ΥΠΟΙΚ για τη βελτίωση των δεικτών ελλείμματος/πλεονάσματος και δημοσίου χρέους. Αν η πρόταση για αλλαγή της δέσμευσης από 97,5% σε 90% υλοποιούνταν αυτό θα σήμαινε ότι την επόμενη ημέρα οι δήμοι θα μπορούσαν να πάρουν επιπλέον 115 εκατομμύρια ευρώ μόνο από τις δηλώσεις αυθαιρέτων που έχουν ήδη προχωρήσει και τουλάχιστον ακόμη άλλα 135 εκατομμύρια ευρώ από τις μελλοντικές εισπράξεις μόνο του νόμου 4178 για τα αυθαίρετα! Θυμίζουμε ότι η πλειοψηφία των εσόδων του Πράσινου Ταμείου προέρχεται από τις δηλώσεις των αυθαιρέτων, δηλαδή πλέον του νόμου 4178 που το ΥΠΕΝ διαρρέει ότι σύντομα θα αλλάξει. Πρόκειται για περίπου 1,555 δις ευρώ ήδη εισπραχθέντα και προϋπολογιζόμενα ακόμη 1,8 δις ευρώ σε μελλοντικές δόσεις. Σήμερα από αυτά τα 3,3 δις διαθέσιμα είναι για προγράμματα των ΟΤΑ μόνο 38 εκατομμύρια ευρώ και πιθανότατα ακόμη 45 εκατομμύρια τα επόμενα χρόνια. Η χαοτική διαφορά των 167 εκατομμυρίων ευρώ για έργα είναι που διεκδικεί η ΚΕΔΕ, αλλά είναι μάλλον απίθανο να δεχθούν το ΥΠΟΙΚ και οι θεσμοί…
Κρατάμε τις αιχμές για διαφάνεια, καθώς η ΚΕΔΕ ζητά να μάθει «ποια έργα» και «ποιοι δήμοι». Και παράλληλα ζητά τη συμμετοχή της στο ΔΣ του Πράσινου Ταμείου. Αντιλαμβάνεται ο καθένας το υπονοούμενο…
Και τέλος κρατάμε και την «προειδοποίηση» της ΚΕΔΕ ότι αν δεν γίνουν έργα περιβαλλοντικού ισοζυγίου δεν υπάρχει συνταγματικότητα του νόμου. Άρα αν «γίνει καμιά στραβή» θα σκάσει βόμβα…
Σημείωση με σημασία: Μπορεί η ΚΕΔΕ να μην αναφέρεται πουθενά, στην ανακοίνωσή της, στο Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Όμως σχεδόν όλα όσα ζητάει είναι αρμοδιότητα των Υπουργών Περιβάλλοντος. Ηθελημένη είναι η «παρανόηση»…
