του Νίκου Αβουκάτου
Σοβαρός κίνδυνος υπάρχει για τη βιωσιμότητα του έργου επανασύστασης της λίμνης Κάρλας. Ο ταμιευτήρας δεν αποθηκεύει τον αναγκαίο όγκο νερού, ενώ, αντίθετα, παρατηρείται ότι η ποσότητα την οποία κερδίζει ο ταμιευτήρας την περίοδο που τροφοδοτείται από τον Πηνειό τη χάνει κάθε καλοκαίρι με την εξάτμιση. Η στάθμη αποτελεί μια από τις οικο-υδρολογικές παραμέτρους που ενδιαφέρει τον Φορέα Διαχείρισης Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου –Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου (Π.Ο.Κα.Μα.Κε.Βε).
«Εάν δεν αποκτηθεί γρήγορα η προβλεπόμενη στάθμη τότε θεωρώ ότι "παγιώνεται" ένα υδρολογικό καθεστώς, δυσκολεύονται διαχειριστικές δράσεις και δυστυχώς επηρεάζεται ολόκληρη η λειτουργία του ταμιευτήρα. Σήμερα είναι περίπου 2 μέτρα κάτω από το προβλεπόμενο "κατώφλι", σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς όρους» τόνισε στη Greenagenda.gr η πρόεδρος του Φορέα, Ιφιγένεια Kάγκαλου.
Η σημερινή κατάσταση της Κάρλας έχει αρχίσει να διαμορφώνει τα δομικά χαρακτηριστικά (βιοκοινωνίες κ.λ.π) η σταθεροποίηση των οποίων εξαρτάται και από την ολοκλήρωση και πλήρη λειτουργία ολόκληρου του ταμιευτήρα. Ασφαλώς οποιαδήποτε καθυστέρηση στην αποκατάσταση της λίμνης έχει συνέπειες στην οικολογική της ισορροπία.
«Παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη των έργων και "πιέζουμε" μαζί με όλους τους φορείς για την ομαλή και απρόσκοπτη ολοκλήρωση τους. Γνωρίζετε ότι οι "πιέσεις" σε ένα οικοσύστημα διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό την λειτουργία του. Η ένταση των πιέσεων πρέπει να είναι διαχειρίσιμη από το ίδιο το σύστημα, αλλά και από εμάς, μετριάζοντας πάντα τις επιπτώσεις. Στον παρόντα χρόνο τα πράγματα είναι σε εξέλιξη. Αν οι πιέσεις ενταθούν, χωρίς την επιτυχή απόκτηση της ισορροπίας στην Κάρλα, τότε φοβάμαι ότι θα χρειάζεται τεράστια προσπάθεια και πόροι για την όποια αναστροφή», υποστήριξε η κα. Κάγκαλου.
Την ανησυχία της εξέφρασε και η καθηγήτρια Βιολογίας του ΑΠΘ, Μαρία Μουστάκα, τονίζοντας τον κίνδυνο που υπάρχει, όσο παραμένουν τα σημερινά λιμνολογικά χαρακτηριστικά της Κάρλας.
«Η κατάσταση δεν μπορεί να είναι καλή όταν το βάθος νερού στη λίμνη είναι λιγότερο από 1 μέτρο, δηλαδή κάτω από το ελάχιστο επιτρεπτό όριο/βάθος του σχεδιασμού της που είναι 2.6 μέτρα, θα πρέπει να εισέρχεται πεντακάθαρο νερό σε μια τόσο ρηχή και με παλιά ιστορία λίμνη για να μην είναι υπερεύτροφη με μαζικές ανθίσεις των γνωστών τοξικών μικροοργανισμών και των συνεπειών τους. Είναι τεράστιας σημασίας το βάθος μιας λίμνης σε σχέση με την επιφάνειά της, τον πυθμένα της και τη λεκάνη απορροής της λίμνης με όλες τις πιέσεις που ασκούνται σε αυτή».
Η σημαντική αυτή υποχώρηση των υδάτων προκαλεί μεγάλη πίεση στη διαβίωση πρωτίστως της ιχθυοπανίδας και έπειτα όλων των έμβιων οργανισμών του οικοσυστήματος. Αντί χρόνο με τον χρόνο να παρατηρείται ανάταση της στάθμης τού ταμιευτήρα, τώρα που όντως τα έργα φτάνουν προς την ολοκλήρωσή τους, παρατηρείται μια στάσιμη κατάσταση.
«Αυτό το οποίο εμείς αλλά και η ίδια η Κάρλα αναμένουμε είναι η ικανοποίηση αφενός μεν των αρδευτικών αναγκών ως κοινωνική υπηρεσία, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αφετέρου δε η διατήρηση της οικολογικής παροχής του συστήματος έτσι ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του. Ρόλος του ΦΔ μετά την ολοκλήρωση των έργων και στην πλήρη λειτουργία τους είναι και η διασφάλιση της οικολογικής παροχής», υπογράμμισε η κα. Κάγκαλου.
Από την πλευρά της, η κα. Μουστάκα, αναφορικά με τα ζητήματα ποιοτικής υποβάθμισης του νερού της λίμνης, εξέφρασε την άποψη ότι «αν και εξ αρχής η ποιότητα του νερού ήταν κακή, μπορούμε να πούμε ότι από κακή γίνεται κατά περιόδους πολύ κακή! Οι παράγοντες που επικρατούν δεν επιτρέπουν βελτίωση».
Το περασμένο καλοκαίρι σήμανε συναγερμός στις αρμόδιες υπηρεσίες με τα επαναλαμβανόμενα φαινόμενα μαζικών θανάτων ζωικών οργανισμών. Η γενική υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων, της ποιότητας νερού ασφαλώς μεγεθύνουν οποιαδήποτε απειλή, λόγου χάρη ακόμη και μια μικρή πτώση του διαλυμένου οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε ευαίσθητους υδρόβιους οργανισμούς.
Το αίτιο της θανάτωσης των πτηνών, το οποίο επηρέασε σε μεγαλύτερο βαθμό τους πελεκάνου, αποδείχθηκε ότι οφείλεται στο μικρόβιο Moraxella spp. Ευτυχώς το φαινόμενο έχει παύσει, μιας και δεν έχει βρεθεί κάτι ύποπτο από το προσωπικό του Φορέα.
