Συνέντευξη στον Νίκο Αβουκάτο
«Η Φύση είναι η μητέρα, τη μητέρα δεν την εμπορεύεσαι, δεν την πουλάς, δεν την αγοράζεις. Αυτή είναι μια άλλου είδους σχέση, μια σχέση σεβασμού». Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η συζήτησή μας με τον επικεφαλής του συντονιστικού φορέα των Οργανισμών Αυτοχθόνων στη Βραζιλιάνικη Αμαζονία Μαξιμιλιάνο Κορρέα Μενέσες, ο οποίος βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο ημερίδας για την αειφορία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μιλώντας στη Greenagenda.gr, ο κ. Μενέσες αναφέρθηκε στην ηθική των αυτοχθόνων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος στον Αμαζόνιο. Όπως τόνισε, «η συνειδητοποίηση στην ορθολογική και βιώσιμη αξιοποίηση των φυσικών πόρων μάς εξασφαλίζει το μέλλον».
Με ενδιαφέρον τον ακούσαμε να μας εξηγεί τη μέθοδο καλλιέργειας στον Αμαζόνιο ενώ τον ρωτήσαμε τι είναι αυτό που αγχώνει τους αυτόχθονες στους ήρεμους ρυθμούς του απέραντου φυσικού οικοσυστήματος της Γης.
Πώς είναι η καθημερινότητα σας αναφορικά με τις ασχολίες σας και την εξασφάλιση της διατροφής σας;
Αρχικά η καθημερινότητα ξεκινά με απλές δουλειές όπως η καλλιέργεια της γης, η φροντίδα της γης. Οι άνδρες ξεκινούν για το κυνήγι και το ψάρεμα. Υπάρχουν οι κανόνες για την εξασφάλιση της διατροφής, όπως για παράδειγμα στην αλιεία. Μια οικογένεια, αν τη μια ήμερα πάει να ψαρέψει σε ένα σημείο, την επομένη δεν μπορεί να επιστρέψει σε αυτό. Είναι υποχρεωμένη να πάει κάπου αλλού. Αυτό το σεβόμαστε όλοι μας.
Θα ήθελα να μας πείτε για τη σχέση που έχουν οι αυτόχθονες του Αμαζονίου με το φυσικό τους περιβάλλον. Τηρείτε τους κανόνες, χωρίς να τους υπερβαίνετε;
Υπάρχει μια φυσική ηθική των αυτοχθόνων. Δεν υπάρχει κάποιος να τους εποπτεύει και αυτό γίνεται επειδή όλοι το μαθαίνουν από τη γέννησή τους ότι πρέπει να σέβονται το περιβάλλον. Η συνειδητοποίηση στην ορθολογική και βιώσιμη αξιοποίηση των φυσικών πόρων εξασφαλίζει το μέλλον για όλους. Η κάθε φυλή έχει τους αρχηγούς της, άλλα ο κάθε αρχηγός δίνει μόνο τις κατευθύνσεις, δεν χρειάζεται να ακολουθήσει κάποιους και να τους ελέγξει αν δεν τηρούν τους κανόνες.
Κατά τη γνώμη σας πώς αντιμετωπίζουν το περιβάλλον οι κάτοικοι του δυτικού πολιτισμού;
Αντιλαμβάνομαι ότι τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι του δυτικού πολιτισμού έχουν χάσει την ευαισθησία τους στη Φύση. Η Φύση για τους δυτικούς είναι ένα εμπόριο αγαθών και καταστάσεων, αντίθετα για τους αυτόχθονες η Φύση είναι η μητέρα, τη μητέρα δεν την εμπορεύεσαι, δεν την πουλάς, δεν την αγοράζεις είναι μια άλλου είδους σχέση, μια σχέση σεβασμού. Πιστεύω ότι πρέπει να γυρίσουμε στη φύση να τη σεβόμαστε γιατί διαφορετικά δεν υπάρχει μέλλον για την ανθρωπότητα.
Ποια είναι η δική σας μέθοδος καλλιέργειας;
Εμείς ζούμε από την παραδοσιακή γεωργία της περιοχής. Το δικό μας σύστημα έχει ως κύριο στόχο να προστατευτούν τα εδάφη και τα δάση, οπότε δεν καταστρέφουμε κάποιο κομμάτι γης για να το καλλιεργήσουμε, οι μέθοδοι της καλλιέργειας γίνονται με μεγάλο σεβασμό στη φύση. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ γνωρίζω ότι χρησιμοποιούνται πολλά φυτοφάρμακα που είναι βλαβερά για τις καλλιέργειες και τον άνθρωπο. Εμείς, πρώτα από όλα δεν χρησιμοποιούμε καθόλου φυτοφάρμακα. Η δική μας μέθοδος καλλιέργειας είναι να σκάψουμε τη γη, να την κάψουμε και μετά να φυτέψουμε. Αφού πάρουμε τη σοδειά μας τότε για δυο ή τρία χρόνια αφήνουμε να ξεκουραστεί το έδαφος, δεν το εξαντλούμε. Πηγαίνουμε σε άλλο κομμάτι γης και επιστρέφουμε μετά από δύο η τρία χρόνια ή και καθόλου. Αυτή η μέθοδος γίνεται για την ενδυνάμωση του εδάφους και τη φυσική του αναζωογόνηση. Εμείς δεν εξαντλούμε το έδαφος, δεν το καίμε και την επόμενη χρόνια το χρησιμοποιούμε. Αυτή είναι η διαφορά μας, αφήνουμε τη γη και το έδαφος να ξεκουραστεί.
Υπάρχει κάτι που σας αγχώνει στους ήρεμους ρυθμούς της ζωής στον Αμαζόνιο;
Οι αυτόχθονες συνεχίζουν να μάχονται για να έχουν τη γη τους αναγνωρισμένη, η Ομοσπονδία των οργανώσεων των αυτοχθόνων του Rio Negro έχει αποστολή ώστε να υπάρχει μια συλλογικότητα ενάντια σε απειλητικές δραστηριότητες της αποψίλωσης αλλά και των εξορύξεων. Μαχόμαστε, κυρίως, για την αναγνώριση των εδαφών μας, αν αυτό συμβεί στο 100% τότε θα έχουμε σταματήσει τους «εισβολείς».
