Νέα διοίκηση στο πολύπαθο Πάρκο Τρίτση - Ο ρόλος της

του Θοδωρή Καραουλάνη

Νέα διοίκηση αποκτά το πολύπαθο Πάρκο Αντώνης Τρίτσης, που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πνεύμονες πρασίνου μέσα στον αστικό ιστό της Αθήνας αλλά ταυτόχρονα και «μνημείο» εγκατάλειψης, γραφειοκρατίας και αναποτελεσματικότητας του κράτους. Η κατάσταση του Πάρκου τα τελευταία χρόνια είναι αποκαρδιωτική, όπως έγραψε και η Greenagenda, παρότι το ξεκίνημά του ήταν ελπιδοφόρο.

Θυμίζουμε ότι με το νόμο 4414 που ψηφίστηκε το καλοκαίρι συστάθηκε ο «Φορέας Διαχείρισης Μητροπολιτικού Πάρκου Περιβαλλοντικών και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων και Ανάπτυξης Κοινωνικής Οικονομίας "Αντώνης Τρίτσης"» ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο Φορέας Διαχείρισης εδρεύει στο Δήμο Ιλίου Αττικής, στη θέση «Πύργος Βασιλίσσης» που βρίσκεται εντός του πάρκου

Με την επιλογή να δημιουργηθεί ένας νέος φορέας που θα αναλάβει το Πάρκο, σε άμεση συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και τους άλλους αυτοδιοικητικούς φορείς της περιοχής, η κυβέρνηση ευελπιστεί να λύσει τα προβλήματα. Αν και το βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη πόρων και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που εμπόδιζαν τη μεταφορά κονδυλίων ακόμη και για τα λειτουργικά έξοδα, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση του Πάρκου. Σημειώνουμε ότι η επιλογή ίδρυσης Φορέα Διαχείρισης δεν είναι καθόλου συνηθισμένη – μάλλον μοναδική για ένα αστικό πάρκο – καθώς τέτοιους Φορείς Διαχείρισης διαθέτουν κυρίως τα Εθνικά Πάρκα της χώρας και οι μεγάλες/σημαντικές Προστατευόμενες Περιοχές – και μάλιστα όχι όλες… Η επιλογή θα κριθεί στην πράξη, όπως κρίθηκαν άλλωστε και οι αντίστοιχες, μικρότερου όμως εύρους, επιλογές προηγούμενων κυβερνήσεων, που δυστυχώς απέτυχαν να λύσουν τα προβλήματα, αλλά η δέσμευση στον στόχο και η ταχύτητα των διαδικασιών το τελευταίο διάστημα δίνουν ένα ελπιδοφόρο μήνυμα.

Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση Τσακαλώτου – Σκουρλέτη – Τσιρώνη, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου – και αυτός που θα αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος από ό,τι φαίνεται, ως έχων την οικονομική, διοικητική και νομική ευθύνη – ορίζεται ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Ιωάννης Πολύζος. Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο θα έχει τριετή θητεία.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του «Φορέα Διαχείρισης Μητροπολιτικού Πάρκου Περιβαλλοντικών και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων και Ανάπτυξης Κοινωνικής Οικονομίας "Αντώνης Τρίτσης"», όπως ονομάζεται επισήμως, θα αποτελείται από τους εξής:

⦁    Τον Ιωάννη Πολύζο του Νικολάου, ομότιμο Καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ως εκπρόσωπο της Περιφέρειας Αττικής με αναπληρωτή τον Νικόλαο Μπελαβίλα του Γεωργίου, Αναπληρωτή Καθηγητή τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
⦁    Τον Θεόδωρο Κουτσοθεοδωρή του Μιχαήλ, Ειδικό Σύμβουλο του Αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικού τομέα Αθηνών Περιφέρειας Αττικής ως εκπρόσωπο της Περιφέρειας Αττικής με αναπληρώτρια την Μαρία Μπολτά του Δημητρίου, Ελεύθερη Επαγγελματία με ειδικότητα σε θέματα κοινωνικής οικονομίας.
⦁    Τον Στυλιανό Βανδώρο του Γερασίμου, μέλος του Σωματείου «Φίλοι του Πάρκου Τρίτση», ως εκπρόσωπο της Κοινωνίας των Πολιτών με αναπληρωτή τον Ευθύμιο Κοκκίνη του Γεωργίου, μέλος του ίδιου Σωματείου
⦁    Τον κ. Ιωάννη Μαυροειδάκο του Θεοδώρου, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ), Κρατικός υπάλληλος ως εκπρόσωπο του Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας – Α.Σ.Δ.Α, με αναπληρωτή του τον Μόσχο Διαμαντόπουλο του Γρηγορίου, Γενικό Διευθυντή του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ), Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικό - Πολεοδόμο
⦁    Τον Μαρίνο Ρουσιά του Ιωάννη, ΤΕ Πολιτικός Μηχανικός, ως εκπρόσωπο του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αναπληρωτή τον Εμμανουήλ Πούλιο του  Ιωάννη, Ελεύθερο Επαγγελματία.
⦁    Τον Παναγιώτη Τσαρμπόπουλο του Σπυρίδωνα, Υπάλληλος στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ως εκπρόσωπο του Δήμου Ιλίου, με αναπληρώτρια την Σπυριδούλα Μαργαρίτη του Ιωάννη, Καθηγήτρια Φιλόλογο.
⦁    Τον Ιωάννη Ελαιοτριβάρη του Βασιλείου,  Αντιδήμαρχο Πρασίνου και Αστικών Υποδομών, υπάλληλο του Υπουργείου Οικονομικών ως εκπρόσωπο του Δήμου Αγίων Αναργύρων – Καματερού, με αναπληρωτή τον  Παναγιώτη Καλαρά του Γεωργίου,  Δημοτικό Σύμβουλο, Ιατρό.
⦁    Τον Γεώργιο Παπαδάκη του Στέφανου, Καθηγητή Τμήματος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής ως εκπρόσωπο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με αναπληρωτή τον  Δημήτριο Μανωλάκο του Σωτηρίου, Επίκουρο Καθηγητή Τμήματος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής
⦁    Τον Κωνσταντίνο Σερράο του Ναζάριου - Απόστολου, Καθηγητή, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας με ειδίκευση στον Αστικό Σχεδιασμό – Πολεοδομία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου - ΕΜΠ ως εκπρόσωπο του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με αναπληρωτή τον Δημήτριο Μέλισσα του Κωνσταντίνου, Καθηγητή Δημοσίου Δικαίου με ειδίκευση στο Δίκαιο Πολεοδομίας - Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου – ΕΜΠ.

Το διοικητικό συμβούλιο καλείται να επιτελέσει το ρόλο του σε μια δύσκολη περίοδο και με συσσωρευμένα προβλήματα για το Πάρκο, ώστε να επιτύχει τους σκοπούς ίδρυσης του νέου αυτού φορέα. Οι συμμετέχοντες ακαδημαϊκοί, που δίνουν κύρος και βαρύτητα στο όργανο, δεν είναι τυχαίοι. Ο κ. Πολύζος έχει χειριστεί δεκάδες θέματα αστικής ανάπτυξης και ο κ. Μπελαβίλας χειρίστηκε τελευταία το θέμα του Ελληνικού, εκ μέρους της κυβέρνησης, ενώ και οι δύο έχουν μεγάλη ακαδημαϊκή εμεπιρία. Ακόμη ο κ. Σερράος ήταν πριν από λίγα χρόνια επικεφαλής του Πράσινου Ταμείου, ενώ ο κ. Μέλισσας έχει πολύ μεγάλη εμπειρία σε όλο το εύρος των νομικών ζητημάτων που χειρίζεται το ΥΠΕΝ (χωροταξία, πολεοδομία, περιβάλλον κλπ). Αυτό που ακόμη εκκρεμεί αλλά αναμένουμε πολύ σύντομα είναι και ο διορισμός του Γενικού Διευθυντή που θα αναλάβει να «τρέξει» την καθημερινότητα του Πάρκου. Σημειώνεται ότι η θέση μπορεί να καλυφθεί είτε με πρόσληψη μετακλητού υπαλλήλου είτε με απόσπαση από το Δημόσιο (πάντα με αυξημένα προσόντα), οπότε αναμένουμε τη σχετική προκήρυξη για να δούμε την επιλογή του νέου ΔΣ.

Σημειώνεται ότι παρότι ΝΠΙΔ, ο Φορέας Διαχείρισης έχει κοινωφελή χαρακτήρα και είναι μη κερδοσκοπικός.

Όπως τονίζεται στο νόμο τυχόν έσοδα από τις δραστηριότητές του διατίθενται για την κάλυψη των λειτουργικών του εξόδων και την επίτευξη των σκοπών του. Σκοπός του Φορέα Διαχείρισης είναι:

α) Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών και μαθητών, καθώς και η ανάδειξη της ιδιαίτερης αξίας του πρασίνου εντός του αστικού ιστού, με κάθε πρόσφορο μέσο, με την ανάπτυξη δραστηριοτήτων εντός του πάρκου, αλλά και εκτός αυτού, εφόσον κρίνεται σκόπιμο και πρόσφορο,
β) η εκπόνηση μελετών και η υλοποίηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής προστασίας και εκπαίδευσης στο χώρο του Πάρκου, στον αστικό ιστό και στο φυσικό περιβάλλον της Αττικής,
γ) η διαχείριση και προστασία των θεσμοθετημένων υγρότοπων «Ρέμα Πύργου Βασιλίσσης» και «Τεχνητός Υγρότοπος Νερών Πύργου Βασιλίσσης», όπως και της ορνιθοπανίδας και των άλλων μορφών άγριας ζωής που αυτοί φιλοξενούν, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του ν. 4277/2014 (Νέο ΡΣΑ/Αττικής) και της ισχύουσας περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Προκειμένου να ξεπεραστούν τα προβλήματα και οι δυσλειτουργίες του παρελθόντος, που οδήγησαν έναν από τους μεγαλύτερους αστικούς πνεύμονες πρασίνου της Αττικής σε υποβάθμιση και απαξίωση, στο νόμο τονίζεται ότι ο Φορέας διαχείρισης μπορεί να αναπτύσσει κάθε πρόσφορη, νόμιμη δραστηριότητα μέσα στις εξής θεματικές κατευθύνσεις:

α) Συντήρηση, φύλαξη, λειτουργία, ανανέωση και περαιτέρω ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης», σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης,- αειφόρου ανάπτυξης,
β) πληροφόρηση, εκπαίδευση, επιμόρφωση, κατάρτιση των πολιτών και μαθητών σε θέματα προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος,
γ) ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνικών και τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον (όπως προστασία δασών και εδαφών, ανακύκλωση υλικών, καθαρισμό λυμάτων, δημιουργία ενεργειακού πάρκου ανανεώσιμων πηγών κ.λπ.),
δ) προώθηση πρότυπων - πιλοτικών ερευνητικών προγραμμάτων, για θέματα περιβάλλοντος και οικολογικών καλλιεργειών με παράλληλη παραγωγή οικολογικών προϊόντων στο Μητροπολιτικό Πάρκο Τρίτση,
ε) διοργάνωση μόνιμων και περιοδικών εκθέσεων, για την κατανόηση του φυσικού κόσμου και των προβλημάτων του περιβάλλοντος,
στ) ανάπτυξη βοτανικού κήπου και φυτωρίου ex situ διατήρησης ειδών της αυτοφυούς αττικής χλωρίδας,
ζ) διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, παραστάσεων, θεαμάτων, συναυλιών και άλλων ψυχαγωγικών επιμορφωτικών δραστηριοτήτων, υπό την προϋπόθεση ότι είναι συμβατές με τη λειτουργία του Πάρκου, δεν παράγουν όχληση στα προστατευόμενα είδη άγριας ζωής που ενδιαιτούν σε αυτό και συνάδουν με τους σκοπούς και το χαρακτήρα του Πάρκου,
η) Δημιουργία κατάλληλων χώρων παιχνιδιού και αθλοπαιδιών με θέμα το περιβάλλον, διαδρομών περιπάτου, τρεξίματος, ποδηλάτου, περιβαλλοντικής παρατήρησης και άλλων ήπιων αθλητικών - ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, οι οποίες συνάδουν με το χαρακτήρα του Πάρκου,
θ) ανάπτυξη παραγωγικών και συναλλακτικών δραστηριοτήτων συναφών με τη λειτουργία του Πάρκου, όπως εκμετάλλευση ή/και εκμίσθωση εστιατορίων, αναψυκτηρίων, διοργάνωση αγορών είτε με προϊόντα του φυτωρίου είτε με προϊόντα οικολογικών καλλιεργειών που παράγονται στο Πάρκο αλλά και εξωτερικών καλλιεργειών βεβαιωμένης ποιότητας και γενικά δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην εκμετάλλευση των κτισμάτων και εγκαταστάσεων του Πάρκου, συνάδουν με το σκοπό του και συντείνουν στην οικονομική αυτοτέλεια του Φορέα,
ι) υλοποίηση προγράμματος ολοκληρωμένης συλλογής, ανακύκλωσης και διάθεσης των απορριμμάτων που παράγονται εντός των ορίων του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης»,
ια) υλοποίηση προγράμματος ολοκληρωμένης αποταμίευσης και επανάχρησης του νερού της βροχής και των όμορων ρεμάτων, όπως και κάθε άλλης πηγής, για τη συνεχή τροφοδότηση του τεχνητού υγροτόπου,
ιβ) ανάπτυξη δραστηριοτήτων παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, στους τομείς της σίτισης και εστίασης, της δημιουργίας υποδομών φιλοζωικής δράσης και παροχής ιατρικών και κτηνιατρικών υπηρεσιών, ιγ) η εκπόνηση και εφαρμογή μελετών και προγραμμάτων προστασίας και εκπαίδευσης στους ορεινούς όγκους της Αττικής.

Δεν είναι τυχαίο που αναφέρουμε εξαντλητικά όλα τα προηγούμενα. Κομμάτι των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια ήταν ότι λόγω του ασαφούς και περίπλοκου νομικού πλαισίου που χαρακτήριζε τη διαχείριση του Πάρκου υπήρχαν πολλές δράσεις – δραστηριότητες που κινούνταν στα όρια της νομιμότητας, με αποτέλεσμα να μην αναγνωρίζονται δαπάνες από το δημόσιο λογιστικό και να δημιουργούνται χρέη, παρά το ότι πολλά από όσα γινόντουσαν ήταν σχεδόν αυτονόητα – αλλά όχι αρκετά. Και φυσικά δεν υπήρχαν και τα απαραίτητα έσοδα….

Με το νόμο που ψήφισε η Κυβέρνηση δίνεται μεγάλη ευχέρεια χρηματοδότησης στον Φορέα Διαχείρισης, καθώς θα μπορεί να συμμετέχει σε προγράμματα, εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή, να αποδέχεται δωρεές και χορηγίες και κυρίως να έχει έσοδα τόσο από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους της Αυτοδιοίκησης όσο και από τα ανταποδοτικά τέλη των δήμων της περιοχής.

Μένει να δούμε αν το σχέδιο θα επιτύχει αυτή τη φορά, γιατί το Πάρκο λόγω του μεγέθους, της θέσης του, των υποδομών του και της βιοποικιλότητάς του είναι απαραίτητο για τη Δυτική Αθήνα και ολόκληρη την Αττική

Αν σας άρεσε το άρθρο, Μοιραστείτε το!

Αφήστε μια απάντηση