του Νίκου Αβουκάτου
Στη λεκάνη του Στρυμόνα και στη λίμνη Κερκίνη παρουσιάζονται τα τελευταία χρόνια όλο και συχνότερα πλημμυρικά φαινόμενα με αυξανόμενη ένταση, τα οποία προκαλούν καταστροφές και ζημιές στην περιοχή, με άμεσες και δυσμενείς επιπτώσεις στην τοπική οικονομία.
«Πρέπει να γίνουν άμεσα παρεμβάσεις και αυτές να μην είναι αποσπασματικές. Είναι σημαντικό να γίνουν στο πνεύμα της αειφορικής διαχείρισης», τόνισε στη Greenagenda.gr o πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας, Ζαφείρης Μυστακίδης, με αφορμή το πόρισμα της διεπιστημονικής ομάδας εργασίας το οποίο παρουσιάστηκε στον αντιπεριφερειάρχη Σερρών Γιάννη Μωυσιάδη.
Οι προτάσεις του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας, για την αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων και τη βελτίωση της διαχείρισης της λεκάνης απορροής του Στρυμόνα είναι:
• Απομάκρυνση μέρους των φερτών υλών από τον πυθμένα της Κερκίνης
• Βελτίωση των έργων συγκράτησης των φερτών υλικών στα ανάντη
• Οριοθέτηση ζωνών υψηλής επικινδυνότητας
• Βελτίωση και συμπλήρωση των εγγειοβελτιωτικών έργων
• Ενίσχυση των αναχωμάτων της λίμνης Κερκίνης και βελτίωσή τους
• Εκτροπή τμήματος της παροχής του Στρυμόνα προς την παλιά κοίτη του
• Εκβάθυνση και στεγανοποίηση – ενίσχυση των αναχωμάτων με σκοπό την αύξηση της παροχετευτικότητας
• Κατασκευή λουρονησίδων με πυκνή βλάστηση
• Καθαρισμός της κοίτης του Στρυμόνα και των αποστραγγιστικών τάφρων
• Εκβάθυνση της κοίτης του Στρυμόνα στις εκβολές του
• Ενίσχυση των αποστραγγιστικών αντλιοστασίων
• Προστασία των περιοχών που πλημμυρίζουν με φράγματα ταχείας ανάπτυξης ή φουσκωτά φράγματα
• Έγκαιρη άντληση των υδάτων με αυτοκινούμενα πετρελαιοκίνητα αντλητικά συγκροτήματα
• Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών στην πεδιάδα του Στρυμόνα με αντικατάσταση των υδροβόρων καλλιεργειών με άλλες λιγότερο απαιτητικές σε άρδευση.
• Διατήρηση της λευκοκαλλιέργειας στην πλημμυρική κοίτη του Στρυμόνα.
«Οι αποσπασματικές ενέργειες δεν είναι ικανές να δώσουν λύση και αυτό γιατί όπως συμβαίνει πάντα βρισκόμαστε μπροστά στα ίδια προβλήματα. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί διότι θα έχουμε καταστροφικές συνέπειες», προειδοποιεί ο κ. Μυστακίδης και υπογραμμίζει: «Απαιτείται ακόμη εξορθολογισμός των δαπανών αλλά και η ιεράρχηση των απαιτήσεων».
ΓΕΩΤΕΕ Ανατ. Μακεδονίας: Να συσταθεί διασυνοριακή επιτροπή με έδρα στις Σέρρες
Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή του το ΓΕΩΤΕΕ, η ανύψωση της στάθμης της λίμνης, εξαιτίας του ότι τα θυροφράγματα παραμένουν κλειστά για μεγάλο χρονικό διάστημα, προκειμένου να επαρκεί το νερό της λίμνης για την άρδευση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, είναι μια από τις αιτίες εκδήλωσης των πλημμύρων.
Η αυξομείωση της στάθμης του ταμιευτήρα λόγω της άρδευσης ή των μειωμένων βροχοπτώσεων ή της κατακράτησης μεγάλων ποσοτήτων νερού στα φράγματα της Βουλγαρίας, εκτραχύνει τις συνθήκες λειτουργίας του τοπικού οικοσυστήματος και καταστρέφει το παρυδάτιο δάσος.
Η πρόσχωση της λίμνης από τον ποταμό Στρυμόνα, μειώνει σημαντικά τον ωφέλιμο όγκο της και δημιουργεί επιπλέον πρόβλημα στην αντιπλημμυρική προστασία της πεδιάδας των Σερρών.
Οι παραπάνω φυσικές και ανθρωπογενείς παρεμβάσεις έχουν ως αποτέλεσμα όχι μόνο την ενίσχυση των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και φυσικές αλλοιώσεις του περιβάλλοντος, όπως την ελάττωση της έκτασης του Δέλτα του ποταμού Στρυμόνα και την υφαλμύρωση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων.
Η ορθή διαχείριση των υδάτινων όγκων και η αντιμετώπιση των πλημμυρικών παροχών απαιτεί την αγαστή συνεργασία Ελλάδας, Βουλγαρίας και Σκοπίων. Για τον σκοπό αυτό, από το ΓΕΩΤΕΕ προτείνεται η σύσταση διασυνοριακής επιτροπής με έδρα στις Σέρρες.
Η δημιουργία μοντέλων πρόβλεψης των κλιματικών αλλαγών και των επιπτώσεών τους θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για την πρόβλεψη κι αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων. Τέτοια μοντέλα, σε αρχικό στάδιο, θα μπορούσαν να υλοποιηθούν εύκολα και με μικρό κόστος ως μέρος πτυχιακών εργασιών από σπουδαστές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
«Επίσης, η εγκατάσταση δικτύων σταθμών για την παρακολούθηση της ποιότητας και της ποσότητας των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων καθώς και σταθμών μέτρησης στάθμης - παροχής θα επιτρέπουν την έγκαιρη παρακολούθηση για τον ορθό χειρισμό των θυροφραγμάτων της λίμνης», καταλήγει το ΓΕΩΤΕΕ.
