Ομιλία αναπληρωτή υπουργού ΠΕΚΑ, Σταύρου Καλαφάτη, σε Ημερίδα παρουσίασης των Έργων του ΕΠΠΕΡΑΑ στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης
Μέσω του ΕΠΠΕΡΑΑ, χρηματοδοτούμε και υλοποιούμε δράσεις με σαφές όφελος για τον πολίτη και την ποιότητα του περιβάλλοντος στο οποίο ζει. Δίνουμε την ώθηση για δημόσια έργα σε τομείς που έχουν μεγάλη προστιθέμενη αξία για τη χώρα και δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης. Και φυσικά προσπαθούμε να αναστρέψουμε την κατάσταση στην επιβολή προστίμων για μη συμμόρφωση στις Κοινοτικές Οδηγίες επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ Σταύρος Καλαφάτης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του .
Ο κ. Καλαφάτης αναφέρθηκε μόνο σε τρεις τομείς όπου πέφτει και το μεγάλο βάρος.
- Τις βιοκλιματικές αναπλάσεις.
Που αλλάζουν την εικόνα του δομημένου χώρου με προφανείς συνέπειες για τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλη τη χώρα, ώστε να διαμορφωθούν πυρήνες προόδου στην Περιφέρεια.
- Τα έργα για τη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων...
Είναι ζήτημα δημόσιας υγείας να προχωρήσουν οι βιολογικοί καθαρισμοί, να τελειώνουμε με τις χωματερές, να φύγουν από την πόρτα του πολίτη, από το νερό που πίνει, από τα μέρη που παίζουν τα παιδιά του, τα σκουπίδια και οι πηγές μόλυνσης.
- Την εξοικονόμηση ενέργειας
Ολοκληρώνοντας έργα που πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε. Για τη μείωση του ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, την ανταγωνιστικότητα του παραγωγικού μας μοντέλου, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την προστασία του περιβάλλοντος . Αλλά και – το τονίζω αυτό- για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, η οποία μαστίζει κυρίως τα χαμηλότερα εισοδήματα.Μετά από μεγάλη προσπάθεια για να αντιμετωπίσουμε την υπερδέσμευση και να αυξηθεί η απορρόφηση των πόρων, σήμερα είμαστε σε αρκετά ικανοποιητικό σημείο. Το Πρόγραμμα εξυγιαίνεται συνεχώς. Με απόλυτη εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτική μας, με κανόνες πλέον και δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα. Με αντιμετώπιση των υπερτιμολογήσεων των έργων, των μελετών και των Υπηρεσιών και με γνώμονα τον καθορισμό της αξίας κάθε παραδοτέου. Έτσι, από το Ιούνιο του 2012 και μέχρι σήμερα έχει μειωθεί κατά 30% το ποσοστό της υπερδέσμευσης, ενώ η ενεργοποίηση του Προγράμματος φτάνει πλέον στο 85% και η απορρόφηση στο 50% του προϋπολογισμού του. Σήμερα έχει γίνει η ταξινόμηση και η διάκριση. Υπάρχουν έργα που τελειώνουν και είναι εντός των δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων και έργα που είναι μεν μείζονος σημασίας, αλλά δεν είναι εντός χρόνου και θα μεταφερθούν στην επόμενη προγραμματική περίοδο. Σε ότι αφορά στην παρούσα περίοδο, δεν είμαστε μόνον σε φάση υλοποίησης των έργων, αλλά τα ολοκληρώνουμε και τα παραδίδουμε στο ευρύ κοινό.
Το ΕΠΠΕΡΑΑ προωθεί σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων και των υδατικών πόρων, του φυσικού περιβάλλοντος και της ενέργειας. Με προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 252 εκατομμύρια ευρώ.
Και δράσεις:
Πρώτον στο ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας:
Με την υλοποίηση
- Πρότυπων έργων – επιδεικτικών για εξοικονόμηση ενέργειας σε Νοσοκομεία, όπως το Νοσοκομείο Διδυμοτείχου, προϋπολογισμού 1 εκατομμυρίου ευρώ.
- Δράσεων εγκατάστασης έργων Συμπαραγωγής, όπως το Νοσοκομείο Ξάνθης, προϋπολογισμού 2 εκατομμυρίων ευρώ.
- Έργων εξοικονόμησης ενέργειας με χρήση ΑΠΕ σε τουλάχιστον 18 Σχολεία, προϋπολογισμού 10 εκατομμυρίων ευρώ.
Δεύτερον, στο ζήτημα της ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων με αποκατάσταση έργων σε 28 θέσεις ΧΑΔΑ, προϋπολογισμού 23 εκατομμυρίων ευρώ.
Τρίτον, στο ζήτημα της ολοκληρωμένης διαχείρισης υγρών αποβλήτων και σε έργα ύδρευσης, προϋπολογισμού 165 εκατομμυρίων ευρώ.
Τέταρτο, στο ζήτημα του Χωροταξικού Σχεδιασμού με τα 8 Περιφερειακά πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και τις μελέτες των Μορφολογικών Κανόνων δόμησης
Και πέμπτο, στο ζήτημα της προστασίας της βιοποικιλότητας με δράσεις από τους Φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, προϋπολογισμού 16 εκατομμυρίων ευρώ.
Σε ότι αφορά στην επόμενη προγραμματική περίοδο, το ΣΕΣ ή το νέο ΕΣΠΑ, όπως συνήθως το λέμε. Υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες που δεν πρέπει να χάσουμε. Αρκεί να συντονιστούμε σωστά και να συνεργαστούμε δημιουργικά για να πετύχουμε τα μέγιστα και να ολοκληρώσουμε αναγκαία έργα Περιβάλλοντος. Με δυο λέξεις: συντονισμός ΥΠΕΚΑ, Περιφερειών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με σκοπό την ολοκλήρωση διαπεριφερειακών αλλά και τοπικής εμβέλειας περιβαλλοντικών έργων. Βελτιώνοντας ταυτόχρονα το επενδυτικό κλίμα.
Στο ΥΠΕΚΑ για τη νέα Προγραμματική Περίοδο η έμφαση δίνεται σε διαπεριφερειακά έργα προτεραιότητας και μέγιστης περιβαλλοντικής σημασίας:
- στον τομέα των υγρών και στερεών αποβλήτων ολοκληρώνοντας την επόμενη φάση των έργων που είναι ήδη σε εξέλιξη, ώστε να δοθούν στο κοινό
- στην προστασία του φυσικού και του δομημένου Περιβάλλοντος, δίνοντας μεγάλη σημασία και στις περιοχές Natura 2000 που δεν ελέγχονται από Φορείς Διαχείρισης. Η γενική κατεύθυνση είναι η προστασία των φυσικών πόρων μέσα από την ανάδειξη της αναπτυξιακής διάστασης
- στην βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη με δημιουργία αξόνων επιχειρηματικότητας με χρήση πράσινων μεταφορών
- στην ενεργειακή μας επάρκεια και την εξοικονόμηση ενέργειας
Νομοθετούμε με στόχο τον ολοκληρωμένο Χωροταξικό και Αστικό Σχεδιασμό, την ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων. Και την προσαρμογή και σχεδιασμό δράσεων, στον τομέα του ύδατος, σύμφωνα με τα ολοκληρωμένα Διαχειριστικά σχέδια λεκανών απορροής.
Κάθε βήμα για μια διαρθρωτική αλλαγή καλυτερεύει τη θέση μας. Κάθε πρόβλημα καθημερινότητας που λύνουμε είναι ένας «κόμπος» λιγότερος για να αποδεσμευτούμε. Και έχουμε αρκετούς. Για να τους λύσουμε, χρειάζεται στρατηγική και μεγάλη προσήλωση. Να βρούμε τον τρόπο, να μάθουμε να κάνουμε ακόμη και το «λίγο» να αποδίδει «πολύ». Αυτό το «πολύ», η μέγιστη απόδοση, κρίνεται σε δύο σημεία: Σε σχέση με την αναπτυξιακή διαδικασία και σε σχέση με τη βελτίωση της ζωής των πολιτών.
Ειδικά μάλιστα όταν μιλάμε για μείζονα προβλήματα με κεντρική την περιβαλλοντική διάσταση, που από τη φύση τους απαιτούν συντονισμό σε εθνικό επίπεδο, η «εξίσωση» λαμβάνει υπόψη της:
- Αφενός να υπάρξουν οι υποδομές για να λυθούν με πιο ορθολογικό τρόπο.
- Αφετέρου να εξοικονομούνται πόροι για τις Περιφέρειες, ώστε να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες των δικών τους σχεδίων ανάπτυξης.
Με αυτό το σκεπτικό διαχειριζόμαστε τα ζητήματα αρμοδιότητας στο ΥΠΕΚΑ. Προς το συμφέρον όλων.
Ιδιαιτέρως στον τομέα της Χωροταξίας, που είναι κομβικός για να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη, να προστατευτεί ουσιαστικά το περιβάλλον και να δημιουργηθεί το πλαίσιο για μια λειτουργική και «πολιτισμένη» οργάνωση του δημόσιου χώρου, κινούμαστε με τρεις βασικούς κανόνες:
Σε επίπεδο νόμων: να είναι στέρεοι, να απαντάνε σε πραγματικά προβλήματα και να αλληλοσυνδέονται στην μεγάλη εικόνα. Με λίγα λόγια:
- «ξεμπλοκάρισμα» του Κτηματολογίου για να τρέξουν οι διαδικασίες,
- επιτέλους λύση για τα αυθαίρετα που να μπορεί να γίνει με κοινωνικό πρόσημο και να απαλλάξει από αυτή την νοσηρή κατάσταση και την Πολιτεία και τους πολίτες
- ενώ τώρα προετοιμάζουμε πυρετωδώς το τρίτο μεγάλο νομοθέτημα για την Πολεοδομική και Χωροταξική Μεταρρύθμιση. Το μεγάλο βήμα, που θα μεγιστοποιήσει την αξία όσων έγιναν μέχρι τώρα και θα αποτελέσει την επικεφαλίδα της νέας εθνικής πολιτικής γης και το ισχυρό χτύπημα κατά της γραφειοκρατίας και της αντιαναπτυξιακής λογικής της Χωροταξίας....
Ειδικά για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης:
- Με το δεδομένο ότι έχει τεράστιες δυνατότητες, ως κόμβος μεταφορών, ως χώρος συγκέντρωσης πολιτιστικού και φυσικού πλούτου αλλά και από την παραγωγική της δραστηριότητα.
- Μπορεί να δομήσει ένα πρότυπο ανάπτυξης βασισμένο και στους τρεις τομείς: πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή.
Η μεγάλη έμφαση στο Περιφερειακό Χωροταξικό δόθηκε στην προσέλκυση υγιών επενδύσεων και στην αποδοτικότερη αξιοποίηση Κοινοτικών πόρων. Με ειδικούς στόχους:
- την ενίσχυση συναλλαγών με τα Βαλκάνια και τον Εύξεινο Πόντο μέσω Βουλγαρίας, με τη Μέση Ανατολή μέσω Τουρκίας
- την ενεργό συμμετοχή της ΠΑΜΘ στις Ευρωπαϊκές διεργασίες.
- Πάντα με διασφαλισμένη την ορθολογική και αειφόρο αξιοποίηση των φυσικών πόρων που συνεπάγεται την προστασία τους .
Σε επίπεδο άσκησης του συντονιστικού ρόλου του Υπουργείου,
- Παρακολουθούμε από κοντά και συνεργαζόμαστε με τους Φορείς στους οποίους έχουμε εκχωρήσει έργα, ώστε να επισπευσθεί η ολοκλήρωσή τους
- Έχουμε προωθήσει εργαλεία που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης στο σχεδιασμό και την εφαρμογή περιβαλλοντικής πολιτικής, με κρισιμότερη την απλοποίηση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ενδεικτικά αναφέρω ότι από το 2011- και μόνο με τις υπουργικές αποφάσεις για την εφαρμογή του 4014- από τις 21.500 μελετών που απαιτούνταν ετησίως, σήμερα έχουμε φτάσει στις 1.500.