του Νίκου Αβουκάτου
Μονωτικά υλικά, κασόνια, αβγοθήκες και βάσεις τοποθέτησης μικρών δοχείων και ειδών ατομικής υγιεινής κατασκευάστηκαν από ανακυκλωμένο και επεξεργασμένο υπόστρωμα καλλιέργειας μυκήτων. Για τη δημιουργία του συνεκτικού δομικού υλικού αξιοποιήθηκαν τα υπολείμματα καλλιεργειών και υπολειμμάτων επεξεργασίας ξύλου από υπόστρωμα μανιταριών, προκειμένου να αντικατασταθούν πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης ή είδη ξυλείας, στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου “FUNGIWOOD”.
Ειδικότερα, το συγκεκριμένο έργο αφορά την αξιοποίηση χρησιμοποιημένων υποστρωμάτων μανιταριών (μετά τη λήξη της ωφέλιμης ζωής τους στη βιομηχανία καλλιέργειας μανιταριών), αλλά και στην αξιοποίηση φυτικών υπολειμμάτων και υποπροϊόντων ξυλείας (π.χ. βλαστών φασολιάς, άχυρου, πριονιδιού) μετά από εμβολιασμό με κυτταρινολυτικούς μύκητες που προσφέρουν μια φυσική συγκόλληση στα υλικά αυτά, χάρη στην ανάπτυξη του μυκηλίου των μυκήτων.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή και Επιστημονικό Υπεύθυνο του έργου Ιωάννη Γιαβάση τα μορφοποιημένα προϊόντα, μετά από θερμική συμπίεση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μονωτικά υλικά (υποκαθιστώντας την πολυστερίνη) ή ως υποκατάστατα ξύλου σε ελαφριές κατασκευές, όπως ξύλινα κασόνια, ξύλινες πλάκες κοπής, κάδρα, αβγοθήκες ή στατώ για τοποθέτηση προϊόντων περιποίησης κ.λπ.
Τα έργο “FUNGIWOOD” –«Αξιοποίηση των υπολειμμάτων καλλιεργειών και υπολειμμάτων επεξεργασίας ξύλου από υπόστρωμα μανιταριών, για τη δημιουργία ενός συνεκτικού δομικού υλικού και για την αντικατάσταση πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης», χρηματοδοτήθηκε από το Πράσινο Ταμείο της Ε.Ε. και υλοποιείται με τη συνεργασία καθηγητών και ερευνητών των Τμημάτων Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής και Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, της εταιρείας JOIN4Cs (Κοζάνη) και της ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε ημερίδα η οποία διοργανώθηκε από τους Ιωάννη Γιαβάση, αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής (ΕΤΔ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Π.Θ.) (επιστημονικός υπεύθυνος) και Γεώργιο Νταλό, καθηγητή του Τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού (ΔΕΞΥΣ) του Π.Θ. (αναπληρωτής επιστημονικός υπεύθυνος), στο Αμφιθέατρο Γ’ του Τμήματος ΔΕΞΥΣ.
Ο Ιωάννης Γιαβάσης (αριστερά) και ο Γεώργιος Νταλός (δεξιά) απαντούν σε ερωτήσεις του κοινού στο τέλος της ημερίδας.
Πλήθος φοιτητών, καθηγητών, εκπροσώπων παραγωγικών ή εκπαιδευτικών φορέων και άλλοι ενδιαφερόμενοι παρακολούθησαν την ημερίδα. Μεταξύ αυτών παραβρέθηκαν ο πρόεδρος του Τμήματος Δασολογίας Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού Ιωάννης Παπαδόπουλος και ο πρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Κωνσταντίνος Πολύμερος.
Το γεγονός της αξιοποίησης των υπολειμμάτων ανάπτυξης μανιταριών και φυτικών ή δασικών προϊόντων με χαμηλό κόστος παραγωγής για τη δημιουργία νέων χρηστικών προϊόντων προκάλεσε το ενδιαφέρον και τις πολύ θετικές εντυπώσεις του κοινού για τα ευρήματα του έργου.
«Το συγκεκριμένο έργο υλοποιεί κάποιους από τους βασικούς στόχους του Πράσινου Ταμείου και της ΕΕ, δηλαδή της βιώσιμης ανάπτυξης, της κυκλικής οικονομίας, της μείωσης ή επαναχρησιμοποίησης υποπροϊόντων, μέσα από το παράδειγμα της παραγωγής μυκοϋλικών και ανακυκλωμένων κυτταρινούχων υλικών που αποκτούν νέα ζωή και νέες χρήσεις, χάρη στη δράση των μανιταριών ή άλλων ωφέλιμων μυκήτων», είπε ο κ. Γιαβάσης.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Γιώργος Νταλός μεταξύ των άλλων τόνισε ότι «μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα δόθηκε η ευκαιρία να γίνει ένας συνδυασμός υλικών που μέχρι τώρα δεν είχαν αξιοποιηθεί για την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Συγκεκριμένα, το ξύλο και τα μανιτάρια συνεργάστηκαν για να δώσουν προστιθέμενη αξία σε υπολείμματα που πρώτα από όλα μπορεί να χρησιμοποιήσει ο παραγωγός μανιταριών για την παραγωγή μέσων συσκευασίας για τα ίδια του τα προϊόντα, αλλά σε δεύτερη φάση μπορούν να διοχετευθούν σε ένα μεγάλο πλήθος εφαρμογών που μόνο η φαντασία μπορεί να περιορίσει».
Κατά της διάρκεια της ημερίδας παρουσιάστηκε από τον Δρ. Ιωάννη Γιαβάση «Η χρήση μυκήτων για την παραγωγή μυκοπροϊόντων και εναλλακτικών τροφίμων, υλικών συσκευασία, δομικών, μονωτικών, ή άλλων χρηστικών υλικών, αντί του ξύλου, του πλαστικού, ή του ζωικού δέρματος», ενώ ο Δρ. Γεώργιος Νταλός ανέλυσε ποιες είναι οι «Μέθοδοι παραγωγής εναλλακτικών μορφών ξυλείας, δομικών υλικών ή επίπλων από ανακυκλωμένα υλικά και αγροτοδασολογικά υποπροϊόντα.
Η ερευνήτρια Χρυσάνθη Μιτσάγγα περιέγραψε την «Παραγωγή συμπιεσμένου και φυσικώς συγκολλημένου υλικού υποπροϊόντων ξυλείας και γεωργίας εμβολιασμένου με μυκήλιο μυκήτων στα πλαίσια του προγράμματος “FUNGIWOOD” ενώ η ερευνήτρια Δρ. Ανδρομάχη Μητάνη αναφέρθηκε στην «Αξιοποίηση χρησιμοποιημένων υποστρωμάτων καλλιέργειας μανιταριών για την παραγωγή μονωτικού ή δομικού υλικού και υλικών συσκευασίας».
Υποστρώματα καλλιέργειας