του Θοδωρή Καραουλάνη
Στη διάσκεψη «Our Ocean» που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της ΕΕ στη Μάλτα (στις 5 και 6 Οκτωβρίου), η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέλαβε 36 συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για καθαρότερες και ασφαλέστερες θάλασσες. Πρόκειται για δράσεις παγκόσμιας κλίμακας για τις οποίες θα διατεθούν συνολικά 550 εκατ. ευρώ. Όπως ήδη αναφέραμε σε σχετικό ρεπορτάζ της Greenagenda νωρίτερα, οι δράσεις αυτές αφορούν επιγραμματικά:
- Την ασφάλεια στη θάλασσα
- Τη βιώσιμη αλιεία
- Την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τη θαλάσσια ρύπανση και την κλιματική αλλαγή
- Τη γαλάζια οικονομία
Ξεχωριστό σημείο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τη Μεσόγειο συνολικότερα, είναι το ζήτημα της αλιείας, καθώς είναι γνωστό ότι η περιοχή μας αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις από την υπεραλίευση. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε την ιδιαίτερη σημασία που έχουν τα ψάρια και τα θαλασσινά στην διατροφή των ευρωπαϊκών πληθυσμών και ιδιαίτερα στο θέμα της ποιότητας διατροφής. Για αυτούς τους λόγους, μεταξύ άλλων η ΕΕ τονίζει ότι η βιώσιμη αλιεία αποτελεί προαπαιτούμενο για να υπάρχουν επαρκή και θρεπτικά αλιεύματα για τις επόμενες γενιές.
Για την εξασφάλιση μιας βιώσιμης αλιείας σε όλο τον κόσμο, η ΕΕ ανακοίνωσε μια σειρά δράσεων σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και φορείς και προγραμματίζει να δοθούν:
- 15 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος PESCAO για τη βελτίωση της περιφερειακής διακυβέρνησης της αλιείας στη Δυτική Αφρική με σκοπό να αναπτυχθεί μια περιφερειακή αλιευτική πολιτική, να εξασφαλιστεί ο περιφερειακός συντονισμός κατά της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας και να βελτιωθεί η διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων σε περιφερειακό επίπεδο.
- 5,7 εκατ. ευρώ το 2017 για τη στήριξη του έργου του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο (GFCM), με σκοπό τη βελτίωση της βιωσιμότητας των αλιευτικών πόρων της Μεσογείου. Πρόκειται για τη συνέχεια που δόθηκε στη διακήρυξη MedFish4Ever, μια δεκαετή δέσμευση για τη διάσωση των αλιευτικών αποθεμάτων της Μεσογείου και την προστασία του οικολογικού και οικονομικού πλούτου της περιοχής, που υπεγράφη στις 30 Μαρτίου 2017.
- Τουλάχιστον 1 εκατ. ευρώ το 2017 στο συνολικό πρόγραμμα του FAO προκειμένου να στηριχθεί η εφαρμογή της συμφωνίας-ορόσημου σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνει το κράτος λιμένα για την πρόληψη, αποτροπή και εξάλειψη της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας. Το πρόγραμμα παρέχει πολιτική, νομική και τεχνική βοήθεια και ανάπτυξη ικανοτήτων για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της συμφωνίας.
- Επιπλέον, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι θα διοργανώσει το 2020 διεθνή διάσκεψη για την αξιολόγηση και επανεξέταση της συμφωνίας για τα μέτρα του κράτους λιμένα. Τέλος, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι το 2017 θα συνεισφέρει 225.000 ευρώ στον FAO για την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου μητρώου καταχώρησης αλιευτικών σκαφών, σκαφών μεταφοράς κατεψυγμένων προϊόντων και σκαφών εφοδιασμού σε παγκόσμια κλίμακα.
Επίσης σε θεσμικό και πολιτικό επίπεδο η ΕΕ προωθεί:
- Νέους κανόνες που αναμένεται να τεθούν σε ισχύ πριν από τα τέλη του 2017 για μια καλύτερη και πιο βιώσιμη διαχείριση των εξωτερικών αλιευτικών στόλων. Οι νέοι κανόνες θα δώσουν τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να παρακολουθεί και να ελέγχει καλύτερα τον στόλο της και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα προβλήματα της μετανηολόγησης και ναύλωσης, εντείνοντας με τον τρόπο αυτό τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας.
- Τη δέσμευσή της για την επίτευξη πολυμερούς συμφωνίας σχετικά με τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας στην 11η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ που θα πραγματοποιηθεί το Δεκέμβριο του 2017 στο Μπουένος Άιρες. Στο πλαίσιο αυτό, τον Ιούλιο του 2017 η ΕΕ υπέβαλε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου αναθεωρημένη πρόταση για να απαγορευθούν ορισμένες μορφές επιδοτήσεων που συντείνουν στην ύπαρξη πλεονάσματος αλιευτικής ικανότητας και στην υπεραλίευση, καθώς και για να καταργηθούν οι επιδοτήσεις που συντείνουν στην παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη αλιεία, και τέλος για να αποφευχθεί η θέσπιση νέων επιδοτήσεων τέτοιου είδους. Η πρόταση, που αποσκοπεί στην εφαρμογή του ΣΒΑ 14.6, περιέχει επίσης διατάξεις που αφορούν την ενισχυμένη διαφάνεια, καθώς και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με μια ειδική και διαφοροποιημένη μεταχείριση των αναπτυσσόμενων και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών. Επιπλέον, η ΕΕ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να προωθήσει τη συμφωνία αυτή και να τη στηρίξει σε όλα τα στάδια της διαπραγμάτευσης και της εφαρμογής.
