του Νίκου Αβουκάτου
Μεγάλη και διαχρονική περιβαλλοντική πληγή αποτελεί η ανεξέλεγκτη απόθεση απορριμμάτων εντός και πλησίον του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού. Αρκετές περιοχές του Πάρκου έχουν καταστεί εν δυνάμει μολυσματικές εστίες με κίνδυνο μετάδοσης ασθενειών σε ανθρώπους αλλά και σε προστατευόμενα είδη.
Τόνοι αδρανών υλικών, τα γνωστά ως Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), και μεγάλες ποσότητες πλαστικών, οικιακών συσκευών και κλαδεμάτων πετάγονται στην προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 και προκαλούν μια χρόνια περιβαλλοντική επιβάρυνσή της. Υπολογίζεται ότι το συνολικό βάρος των αποβλήτων ξεπερνά τους 7.000 τόνους (!) στην περιοχή του Μεσολογγίου και του Αγρινίου. Εργασίες καθαρισμού ξεκίνησαν από την ΑΝΑΚΕΜ σε τέσσερις παράνομους χώρους αποθέσεων ΑΕΚΚ, πλησίον του Αγρινίου και του Μεσολογγίου. Πρόκειται για μια συμβολική μα συνάμα και ουσιαστική δράση την οποία υλοποιεί η ΑΝΑΚΕΜ Α.Ε., το εγκεκριμένο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΕΚΚ.
Με αφορμή την έναρξη των εργασιών πραγματοποιήθηκε ενημερωτική εκδήλωση στην είσοδο της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου. Συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μανώλης Γραφάκος, ο δήμαρχος της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου Κωνσταντίνος Λύρος, ο δήμαρχος Αγρινίου Γιώργος Παπαναστασίου, ο αντιπεριφερειάρχης Βιώσιμης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Λάμπρος Δημητρογιάννης, ο διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης Νίκος Χιωτάκης, η προϊσταμένη Εναλλακτικής Διαχείρισης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης Σοφία Τζαρούχη, ο προϊστάμενος της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Μεσολογγίου και Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Στερεάς Ελλάδας Γιάννης Σελιμάς, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας Λίνος Μπλέτσας, οι αντιδήμαρχοι του δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου, Καθαριότητας, Περιβάλλοντος και Πρασίνου Μελαχρή Περσεφόνη, Μεσολογγίου Γερασιμούλα Γούργαρη – Θεοδωράκη, Πολιτικής Προστασίας-Πολεοδομίας-Οικονομικής Ανάπτυξης Νικόλαος Καραπάνος, ο Διευθυντής Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού Δυτικής Ελλάδας Α.Δ.Π.ΔΕ.Ι. Ιωάννης Τσακαρέστος, εκπρόσωποι της Ελληνικής Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής, καθώς και περιβαλλοντικών οργανώσεων. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΑΝΑΚΕΜ Α.Ε. ήταν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Ηλίας Δημητριάδης.
Στον σύντομο χαιρετισμό του ο κ. Δημητριάδης ανέφερε πως «είμαστε εδώ για να δείξουμε ότι τα ΑΕΚΚ δεν ανήκουν στη φύση, δεν είναι μέρος του φυσικού τοπίου, δεν μπορούμε να τα ρίχνουμε οπουδήποτε επιβαρύνοντας το περιβάλλον, με κίνδυνο να προκαλέσουν πυρκαγιές, πλημμύρες και άλλα προβλήματα».
Η μονάδα διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Μεσολογγίου και Προστατευόμενων περιοχών Δυτικής Στερεάς Ελλάδα έχει καταγράψει τους χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), όπως φαίνεται στον χάρτη, ενώ συνεχίζει τις πρωτοβουλίες καθαρισμού με τις ΚΟΙΝΣΕΠ (riverview project, acheloos grow up), την Ελληνική Εταιρεία Οικοτουρισμού καθώς και την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
«Με την πρωτοβουλία της αυτή η ΑΝΑΚΕΜ Α.Ε. μάς βοηθά να δείξουμε τι δεν πρέπει να γίνεται και ότι η διαχείριση των ΑΕΚΚ ίσως είναι το δυσκολότερο πρόβλημα σήμερα όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων», τόνισε ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μανώλης Γραφάκος.
Ο Ιωάννης Παπαηλιόπουλος, ιδρυτικό μέλος της ΑΝΑΚΕΜ, υπογράμμισε ότι «σήμερα, το 2022 δεν μπορούμε να λέμε πλέον ότι η ανακύκλωση είναι το μέλλον, η ανακύκλωση οφείλει να είναι το παρόν. Αυτό αναδεικνύουμε με αυτήν την πρωτοβουλία μας και με άλλες ανάλογες που υλοποιήσαμε στην Κεντρική Μακεδονία. Θέλουμε να καταδείξουμε πως είναι δυνατή η ανακύκλωση και η αξιοποίηση στο μέγιστο δυνατό βαθμό των διάσπαρτων ΑΕΚΚ και πως περιοχές με τόσο σπάνια χλωρίδα και πανίδα, είναι ανάγκη να προστατευτούν, ώστε να αναπτύξουν επιστημονικές και εκπαιδευτικές δράσεις, αλλά και δραστηριότητες ήπιου τουρισμού και αναψυχής».
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Σελιμάς, περιβαλλοντολόγος και προϊστάμενος της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Μεσολογγίου και Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, προχώρησε σε σοβαρές καταγγελίες για τις ανθρώπινες παρεμβάσεις που υποβαθμίζουν το περιβάλλον. Συγκεκριμένα κατήγγειλε την αποξήρανση υγροτοπικών εκτάσεων, την καταστροφή ενδιαιτημάτων και τη δημιουργία χώρου ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, καθώς και την επιχωμάτωση έκτασης εντός περιοχής Natura στη λίμνη Τριχωνίδα.
Της συγκεκριμένης δράσης προηγήθηκε απομάκρυνση 1.300 τόνων απορριμμάτων με πρωτοβουλία του τέως Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων ο οποίος έχει μετονομαστεί σε Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Μεσολογγίου και Προστατευόμενων περιοχών Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, ΟΦΥΠΕΚΑ.
Το έργο του καθαρισμού του Εθνικού Πάρκου υλοποιήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της Πράξης: «Επιχορήγηση του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων για δράσεις διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, ειδών και οικοτόπων» η οποία έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη)» και χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ταμείο Συνοχής) και από εθνικούς πόρους.
Όσον αφορά την ανεξέλεγκτη απόθεση των ΑΕΚΚ ο αντιπεριφερειάρχης Λάμπρος Δημητρογιάννης επεσήμανε ότι είναι κυρίως θέμα συμπεριφοράς όσων προτιμούν να τα πετούν ανεξέλεγκτα. Κάνουμε έλεγχους και επιβάλλουμε πρόστιμα αλλά αυτά δεν αρκούν. Η στρατηγική μας είναι να αυξήσουν τις αδειοδοτήσεις των μονάδων ανακύκλωσης αξιοποιώντας το νομοθετικό πλαίσιο».
Στο μεταξύ, ο δήμος Μεσολογγίου παραμένει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω του κλεισίματος του ΧΥΤΑ Μεσολογγίου. Εξαιτίας της φωτιάς το περασμένο καλοκαίρι προκλήθηκαν ζημιές στο μισό κύτταρο το οποίο βρισκόταν στο στάδιο της ολοκλήρωσης του.
Ο δήμος Μεσολογγίου εξυπηρετείται εκτάκτως από τον ΧΥΤΑ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων στην Πάλαιρο που βρίσκεται σε απόσταση 120 χιλιομέτρων από το Μεσολόγγι. Όμως η καθημερινή κίνηση των οχημάτων του δήμου στον συγκεκριμένο ΧΥΤΑ έχει εκτινάξει το κόστος των καυσίμων, ειδικά μετά και τις τελευταίες αυξήσεις, καθώς και το κόστος των επισκευών.
Ταυτόχρονα, τα οχήματα λόγω της καθημερινής συλλογής και στη συνέχεια πορείας προς την Πάλαιρο, παρουσιάζουν βλάβες με αποτέλεσμα να ακινητοποιούνται συχνά προς επιδιόρθωση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα δρομολόγια να μειώνονται και πολλοί κάδοι σε διάφορους οικισμούς να μη συλλέγονται. Ως εκ τούτου, η καθυστερημένη συλλογή δημιουργεί υπερχείλιση των απορριμμάτων και σε συνδυασμό με τη θερμοκρασία που αυξάνεται, να αποτελούν πλέον μία βραδυφλεγή βόμβα για τη δημόσια υγεία», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο δήμος Μεσολογγίου.
Ο κ. Λύρος υπογράμμισε ότι χρειάζεται να τεθεί η διαχείριση των απορριμμάτων σε μια άλλη βάση ορθολογισμού με την παροχή κινήτρων και να δοθούν οι αδειοδοτήσεις των χώρων. Χρειάζονται γρήγορες και ευέλικτες διαδικασίες και να γίνει πιο ξεκάθαρο το τοπίο».
«Απαιτούνται άμεσα λύσεις για την ορθή διαχείριση των αποβλήτων. Αποτελεί ένα διαχρονικό πρόβλημα η λύση του θα πρέπει να δοθεί μέσω της κεντρικής διοίκησης, με βάση την υλοποίηση του σχεδιασμού της Περιφέρειας. Αναμένουμε την οικονομική στήριξη Περιφέρειας αλλά και του αρμόδιου υπουργείου. Εμείς παραμένουμε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης» δήλωσε στη Greenagenda.gr o δήμαρχος της Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου Κώστας Λύρος.
Για το συγκεκριμένο θέμα ο κ. Δημητρογιάννης επισήμανε ότι «η κατάσταση με τα σκουπίδια στην πόλη είναι δυστυχώς ζοφερή καθώς από τα προηγούμενα χρόνια δεν έγιναν τα δέοντα για την ορθή διαχείριση των αποβλήτων. Εμείς ως Περιφέρεια μετά τη φωτιά που ξέσπασε στον ΧΥΤΑ Μεσολογγίου το περασμένο καλοκαίρι λόγω των σοβαρών ελλείψεων συντήρησης της εγκατάστασης αποφασίσαμε στο κλείσιμό της. Η σημερινή κατάσταση φοβάμαι ότι θα αργήσει να βελτιωθεί».
