Του Δρ Ιωάννη Δαλιακόπουλου*
Οι πυρκαγιές είναι φυσικό μέρος του γήινου οικοσυστήματος και ο άνθρωπος το μοναδικό είδος κατάφερε να τις ελέγξει και να διαχειριστεί τη φωτιά. Χρησιμοποιούμε τη φωτιά για πάνω από ένα εκατομμύριο χρόνια, είτε ως κυνηγοί-συλλέκτες για τη διαχείριση του τοπίου, είτε ως αγρότες για τη διατήρηση της παραγωγικότητας της γης. Η φωτιά είναι αναμφισβήτητα ο ακρογωνιαίος λίθος στην ανάπτυξη της ανθρώπινης κοινωνίας. Παρ’ όλα αυτά, οι πυρκαγιές ήταν πάντα ένας φυσικός κίνδυνος, με τις κοινωνικοοικονομικές αλλαγές και πιο πρόσφατα με την κλιματική αλλαγή να υποδαυλίζει τη συχνότητα και τις επιπτώσεις της.
Οι δασικές πυρκαγιές είναι συχνό φαινόμενο κάθε καλοκαίρι. Στη χώρα μας άλλωστε τα τελευταία χρόνια έχουμε βιώσει μεγάλες πυρκαγιές όπως αυτή του 2018 στο Μάτι αλλά και που αυτές που μαίνονται αυτή τη στιγμή στην Εύβοια. Όμως οι καταστροφικές πυρκαγιές δεν επηρεάζουν μόνο τις νότιες χώρες της Ευρώπης καθώς συμβαίνουν ακόμα και στα αλπικά, εύκρατα, τουνδρικά και αρκτικά οικοσυστήματα. Αξιοσημείωτες είναι οι πυρκαγιές του 2010 στη Μόσχα που υπολογίζεται ότι κόστισαν 15 δισ δολάρια και οι οδήγησαν σε χιλιάδες θανάτους λόγω της αέρια ρύπανσης και του κύματος καύσωνα που ακολούθησαν, οι πυρκαγιές του 2014 στη Σουηδία που ήταν οι μεγαλύτερες καταγεγραμμένες στην ιστορία της, αλλά και οι πρωτοφανείς δασικές πυρκαγιές που επικρατούν σήμερα εδώ και πάνω από ένα μήνα στον Αρκτικό Κύκλο. Στο πλαίσιο της παγκόσμια κλιματικής αλλαγής, αναμένουμε περαιτέρω εντατικοποίησης και γεωγραφικής εξάπλωσης των καταστροφικών πυρκαγιών. Έτσι υπάρχει επείγουσα κοινωνική ανάγκη να συνδεθούν οι ερευνητικές πρωτοβουλίες σε ολόκληρη την Ευρώπη και να ενισχυθεί η έρευνα, η καινοτομία και οι επιστημονικές θέσεις εργασίας στον τομέα των πυρκαγιών.
Στο πλαίσιο αυτό, η Δράση COST FIRElinks θα χτίσει ένα δίκτυο επιστημόνων και επαγγελματιών που ασχολούνται με την έρευνα των δασικών πυρκαγιών και τη διαχείριση της γης και θα συνδέσει κοινότητες με διαφορετικό επιστημονικό και γεωγραφικό υπόβαθρο, φέρνοντας στο τραπέζι διαφορετικές εμπειρίες και προσεγγίσεις.
Ο κύριος στόχος της Δράσης FIRElinks είναι η ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ Ευρωπαϊκών ερευνητικών ομάδων και ενδιαφερομένων φορέων με στόχο τη σύνθεση της υφιστάμενης γνώσης και εμπειρογνωμοσύνης και τον καθορισμό μιας συντονισμένης ερευνητικής ατζέντας η οποία προωθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη δημιουργία τοπίων ανθεκτικών στις πυρκαγιές, λαμβάνοντας υπόψη την επιστήμη, τις αντιλήψεις, αλλά και τους κοινωνικό-οικονομικούς περιορισμούς και ευκαιρίες.
Το COST (European Cooperation in Science and Technology - Ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της Επιστήμης και της Τεχνολογίας) είναι μια υπηρεσία χρηματοδότησης της ΕΕ για δίκτυα έρευνας και καινοτομίας. Το COST δημιουργεί δομές όπου οι επιστήμονες βρίσκονται στη θέση του οδηγού (ριζική προσέγγιση) και όπου οι ιδέες μπορούν να αναπτυχθούν σε ένα ευέλικτο και ανοιχτό περιβάλλον. Παρέχοντας τη δυνατότητα στους ερευνητές από τον ακαδημαϊκό χώρο, τη βιομηχανία και τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα να συνεργαστούν σε ανοιχτά δίκτυα που ξεπερνούν τα σύνορα, το COST βοηθά στην προώθηση της επιστήμης και προτρέπει στην ανταλλαγή γνώσης.
Η ΔράσηFIRElinks θα πραγματοποιήσει την πρώτη της συνάντηση εργασίας στις 8 και 9 Οκτωβρίου 2019 στη Σόφια της Βουλγαρίας, όπου ο Πρόεδρος της Δράσης, Δρ. Artemi Cerdà και ο Αντιπρόεδρος της Δράσης, Δρ. Stefan Doerr, θα συζητήσουν με τα υπόλοιπα μέλη της Δράσης από την τρέχουσα έρευνα και τις εξελίξεις στον τομέα. Ο Δρ Δαλιακόπουλος θα παρουσιάσει τη στρατηγική επικοινωνίας της Δράσης FIRElinks και τις μέχρι τώρα ενημερωτικές ενέργειες.
Η Δράση FIRElinks θα υλοποιηθεί σε μια περίοδο τεσσάρων ετών και τα αποτελέσματά της θα συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση της εμφάνισης, της δυναμικής και της πρόληψης των πυρκαγιών καθώς και των επιπτώσεών τους στο οικοσύστημα και στην κοινωνία.
Ακολουθήστε τις ενέργειες της Δράσης FIRElinks στο διαδίκτυο:www: firelinks.eu
twitter: https://twitter.com/COST_FIRElinks
facebook: https://www.facebook.com/FIRElinksCOST
*Ο Δρ Ιωάννης Δαλιακόπουλος είναι ερευνητής του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου και συμμετέχει στη δράση FIRElinks διευθύνοντας τις δράσεις επιστημονικής επικοινωνίας.
